Συντρόφισσες και σύντροφοι
Σήμερα το συνέδριο μας δεν ήρθε για να βάλει ένα τέλος.
Ήρθε για να επικυρώσει μια νέα αρχή.
Μια τομή στη συνέχεια.
Από την άποψη αυτή δεν είμαστε αντιπρόσωποι του χτες.
Είμαστε αντιπρόσωποι του αύριο.
Ο Συνασπισμός για όλους εμάς δεν ήταν μόνο ένα σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας του τόπου αλλά και ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μας.
Και από αυτό το κομμάτι της ζωής μας, δε πετάμε τίποτα.
Κρατάμε και τα καλά και τα άσχημα και τις χαρές και τις λύπες.
Όλα αυτά είναι η ιστορία μας και κομμάτι της ταυτότητάς μας.
Τα κουβαλάμε μαζί μας, αλλά ταυτόχρονα προχωράμε μπροστά, κοιτώντας μπροστά και όχι πίσω.
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ αποτέλεσε ένα πρώτο πείραμα ενότητας, συνεργασίας και αργότερα συγχώνευσης ιστορικών ρευμάτων της αριστεράς, κόντρα στη παράδοση και στη συνήθεια των διασπάσεων και του κατακερματισμού.
Γεννήθηκε σε μια ταραγμένη περίοδο για το παγκόσμιο αριστερό και κομμουνιστικό κίνημα, ως αποτέλεσμα μιας γενναίας επιλογής υπέρβασης των διαφορών της ιστορικής διάσπασης του 68.
Θυμόμαστε σήμερα με συγκίνηση, τη μέρα που ο Λεωνίδας Κύρκος και ο Χαρίλαος Φλωράκης, ξεπερνώντας τον αριστερό εμφύλιο, έβαλαν τις βάσεις για τη δημιουργία του Συνασπισμού.
Και άρχισε έτσι η όμορφη περιπέτεια του κόμματός μας, που ξεκίνησε ως πείραμα ενότητας για να εξελιχθεί σε ότι είναι σήμερα.
Θυμόμαστε τον ενθουσιασμό των πρώτων ημερών της συγκρότησης του ενιαίου ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ.
Τη μεγαλειώδη συγκέντρωση στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με ομιλητές το Χαρίλαο, τον Λεωνίδα και το Λάζαρη.
Θυμόμαστε τις απογοητεύσεις που έφεραν γρήγορα και οι διεθνείς εξελίξεις, η αποτυχία της περεστρόικα, η πτώση σαν τραπουλόχαρτο του υπαρκτού, που γρήγορα οδήγησαν σε νέες διασπάσεις, αλλά και συμμετοχή στη κυβέρνηση Τζανετάκη.
Θυμόμαστε το ιδρυτικό Συνέδριο της Παλλήνης πριν 21 χρόνια, το καλοκαίρι του 1992.
Ένα γλυκόπικρο Συνέδριο.
Γλυκό για τη χαρά και τις προσδοκίες που μας έδωσε η τόλμη να προχωρήσουμε σε ένα ενιαίο φορέα της σύγχρονης αριστεράς που είχε στόχο την υπέρβαση των δύο ιστορικών εκδοχών της αριστεράς , της κομμουνιστικής και της σοσιαλδημοκρατικής.
Πικρό για τη θλίψη που προκάλεσε η πρόσφατη τότε διάσπαση στο ΚΚΕ, με την αποχώρηση του από τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ.
20 χρόνια γεμάτα αγώνες, αγωνίες, λάθη, επιτυχίες, αποτυχίες, σημάδεψαν ην πορεία μας.
20 χρόνια τώρα, πολλοί στοχοποίησαν το μικρό κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Δεν μας λύγισαν.
20 χρόνια τώρα επιφανείς αναλυτές και οργανικοί διανοούμενοι, παπαγαλάκια των 8, προέβλεψαν το τέλος και την εκλογική και πολιτική μας εξαφάνιση.
Δεν τους κάναμε τη χάρη.
Δεν κάναμε πίσω, παρά μόνο για να πάρουμε φόρα.
Στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων και της δημοκρατίας.
Στην προστασία του περιβάλλοντος.
Σε όλες τις μεγάλες ανατροπές και στην ταξική αντιπαράθεση.
Μείναμε πιστοί στη δύναμη των κοινωνικών κινημάτων και σταθήκαμε όρθιοι στις συμπληγάδες του δικομματισμού και της διαπλοκής.
Αποδομήσαμε όλες τις «μεγάλες ιδέες τους», το χρηματιστήριο, τα «μεγάλα έργα», την Ολυμπιάδα, την» ισχυρή Ελλάδα», τους όρους ένταξης στην ΟΝΕ.
Και καταφέραμε τελικά να συγκροτήσουμε μια νέα ταυτότητα.
Τη ταυτότητα της σύγχρονης ριζοσπαστικής και κινηματικής αριστεράς που σφραγίστηκε στους αγώνες και στις αναζητήσεις τις εποχής μας και στα μεγάλα γεγονότα των καιρών μας.
Στη Γένοβα, στη Φλωρεντία, στο Πόρτο Αλέγκρε, στο Ελληνικό, το Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Φόρουμ, στοπ κίνημα για μια εναλλακτική παγκοσμιοποίηση.
Και θέλω να τονίσω δυο σημαντικές παρακαταθήκες που σήμερα που κλείνει αυτός ο κύκλος, κρατάμε ως κληρονομιά από την εικοσάχρονη πορεία.
Η πρώτη ήταν ότι μάθαμε να κουβεντιάζουμε, να συνθέτουμε, να διαφωνούμε, να τσακωνόμαστε αλλά στο τέλος να μετατρέπουμε σε πλούτο και πλεονέκτημα τη διαφορετικότητα.
Όχι πάντα με την ίδια επιτυχία, αλλά αυτή η πολλές φορές επίπονη διαδικασία, δημιούργησε τελικά μια κουλτούρα συνύπαρξης και συνεννόησης που ήταν καταλυτική ως μαγιά για να προχωρήσουν αργότερα, σημαντικά συνεργατικά και συμμαχικά σχήματα, όπως η διεθνής Δράση, το Ελληνικό κοινωνικό Φόρουμ, ο Χώρος διαλόγου για τη κοινή δράση της αριστεράς και τέλος ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η δεύτερη σημαντική παρακαταθήκη ήταν αυτή της διαρκούς και επίμονης υπεράσπισης αξιών.
Σε μια εποχή κρίσης αξιών εμείς σαν άλλοι Δον Κιχώτες, πολλές φορές απελπιστικά μόνοι, υπερασπιστήκαμε μέχρι κεραίας τις αρχές μας.
Εμείς μιλήσαμε τότε.
Με κόντρα τον καιρό.
Και δράσαμε τότε.
Όχι σήμερα και εκ του ασφαλούς.
Όχι σήμερα στη δίνη της κρίσης, μετά Χριστόν προφήτες.
Τότε.
Όταν η Ολυμπιάδα ήταν εθνικό όραμα.
Όταν λεηλατήθηκε το περιβάλλον, όταν τα έργα στοίχιζαν δέκα φορές επάνω από ότι σε άλλες χώρες, όταν καταστρεφόταν η παραγωγική βάση της χώρας προς όφελος του χρηματιστηρίου, όταν δινόταν η πολιτική εξουσία στους εργολάβους και τους καναλάρχες.
Όταν το χρηματιστήριο ήταν μόδα.
Όταν ο καταναλωτισμός ήταν τρόπος ζωής.
Όταν γκρεμιζόταν το κοινωνικό κράτος και άρχιζε το ξήλωμα των εργατικών και κοινωνικών κατακτήσεων.
Όταν έμπαιναν τα πρώτα λιθαράκια για τον κοινωνικό εκφασισμό.
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ της Αριστεράς και της Προόδου στην αρχή, των κινημάτων και της οικολογίας στη συνέχεια, έμεινε όρθιος.
Και έμεινε όρθιος κυρίως χάριν στους ανθρώπους του.
Έμεινε όρθιος από τις θέσεις του.
Από το πρόγραμμα και τις κοινωνικές ρίζες που αποκτούσε αργά αλλά σταθερά.
Από τα στελέχη, τα μέλη και την ηγεσία του.
Δε θέλω να πετάξω τη προσφορά κανενός, ακόμη κι αυτών των συντρόφων που σήμερα βαδίζουμε δρόμους χωριστούς.
Άλλωστε δύο από τους πρώην προέδρους του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ έχουν διαλέξει ξεχωριστό δρόμο σήμερα.
Είναι και αυτοί κομμάτι της ιστορίας αυτού του κόμματος.
Τους αναλογεί μερτικό στα καλά και τα άσχημα.
Άλλωστε είπαμε: όλα όσα ζήσαμε είναι κομμάτι μας. Δεν πετάμε τίποτα.
Επιτρέψτε μου, όμως, ξεχωριστά να αναφερθώ στη συνεισφορά του Νίκου του Κωνσταντόπουλου.
Όχι γιατί είναι εδώ μαζί μας, ούτε γιατί υπήρξε ο μακροβιότερος πρόεδρος στην ιστορία του.
Αλλά γιατί στη διάρκεια της θητείας του διαμορφώθηκε η νέα ταυτότητα αυτού του χώρου.
Και κυρίως γιατί τότε γεννήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, τότε επιλέχθηκε ο κινηματικός προσανατολισμός με τη συμμετοχή μας στο διεθνές αντιπαγκοσμιοποιητκό κίνημα, αλλά και τότε δόθηκε ιδιαίτερο βάρος στη συγκρότηση της οργάνωσης νεολαίας.
Επιλογές ορθές, που όταν όμως έγιναν είτε λοιδορήθηκαν είτε φαινόντουσαν ασήμαντες, αλλά αργότερα άρχισαν να αποδίδουν σημαντικούς καρπούς.
Θέλω, τέλος, να μου επιτρέψετε και μια αναφορά στη μορφή ενός αγαπημένου συντρόφου που δεν είναι στη ζωή.
Ενός σπουδαίου συντρόφου, ενός σπουδαίου διανοούμενου της αριστεράς, του Μιχάλης Παπαγιαννάκη.
Με το Μιχάλη το Παπαγιαννάκη πολλές φορές διαφωνήσαμε και συγκρουστήκαμε.
Πάντοτε χαιρόσουνα ακόμα και τη σκληρή αντιπαράθεση μαζί του.
Ήταν ουσιαστική και πολιτική.
Δεν ξέρω πως θα τα φερνε η μοίρα αν δεν έφευγε τόσο πρόωρα.
Θυμάμαι όμως που έλεγε πολλές φορές όταν τον προκαλούσαν οι συνομιλητές του ότι είναι διαρκώς στη μειοψηφία : Μη νοιάζεστε εγώ θα είμαι ο τελευταίος που θα κλείσω τη πόρτα.
Δε ξέρω, λοιπόν αν θα ήταν μαζί μας σήμερα που κλείνουμε αυτή τη πόρτα για να ανοίξουμε μια άλλη, ακόμα μεγαλύτερη.
Αυτό που ξέρω είναι οτι ο Μιχάλης είναι κομμάτι της συλλογικής μας ιστορίας.
Και Εμείς δεν διαγράφουμε την ιστορία μας.
Ούτε αυτούς που έφυγαν, ούτε αυτούς που ακολούθησαν άλλους δρόμους.
Δεν διαγράφουμε αλλά τιμάμε την ιστορία μας.
Συντρόφισσες και σύντροφοι
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ήταν η πρώτη απόπειρα στα τέλη της δεκαετίας του 80 για την ενότητα της αριστεράς.
Ήταν η πρώτη απόπειρα κοινού βηματισμού της αριστεράς την δεκαετία του 90.
Ήταν το πρώιμο στάδιο της προσπάθειας για την κοινή δράση της αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ πρωτοστάτησε στη δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ.
Του πιο πετυχημένου πειράματος ενότητας της αριστεράς.
Του πιο πετυχημένου εκλογικού σχηματισμού της αριστεράς σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Γιατί όταν ήρθε η κρίση, όλοι αναγνώρισαν στον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ και τη συμμαχία του, τον ΣΥΡΙΖΑ, τη δύναμη που δικαιώθηκε, που προέβλεψε, αλλά κυρίως αντιστάθηκε με συνέπεια όλα αυτά τα χρόνια.
Ταυτίστηκε ένας ολόκληρος κόσμος με τον Συνασπισμό, βρήκε τις ρίζες του.
Και εμείς, βρήκαμε την κοινωνική δυναμική που αναζητούσαμε χρόνια για να βάλουμε μπρος τη μεγάλη ανατροπή του διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος της διαπλοκής, της εξάρτησης, της μίζας, της σαπίλας και της φαυλοκρατίας.
Αυτά κρατάμε σε αυτήν την πορεία των 20 χρόνων.
Δε πετάμε τίποτα και προχωράμε έτσι όπως ξέρουμε.
Ενωτικά.
Ριζοσπαστικά.
Αριστερά.
Και δεν διστάζουμε να γκρεμίζουμε για να χτίσουμε.
«Εμείς είμαστε οι γκρεμιστές, γιατί εμείς είμαστε και οι κτίστες».
Δεν το επιδιώξαμε, αλλά έχει ένα συμβολισμό αυτό που συμβαίνει σήμερα.
Το πρωί κλείνουμε το κεφάλαιο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ και το απόγευμα ανοίγουμε νέα σελίδα.
Με τον ΣΥΡΙΖΑ των μελών του, τον ενιαίο φορέα της ελπίδας που θέλει ξέρει και μπορεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση του τόπου.
Για τη σωτηρία της κοινωνίας από τη μνημονιακή λαίλαπα.
Για την υπεράσπιση του κόσμου της εργασίας.
Για την αποκατάσταση της δημοκρατίας και τη λαϊκής κυριαρχίας.
Σας ευχαριστώ όλες και όλους
