ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αθήνα, 2 Ιουνίου 2016

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ

ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Σήμερα κλείνει και τυπικά ένας μεγάλος και δύσκολος κύκλος.

Ολοκληρώσαμε την πρώτη αξιολόγηση, που ήταν η πιο δύσκολη και η πιο σύνθετη όλων, με δεδομένο τον εμπροσθοβαρή χαρακτήρα της Συμφωνίας.

Και πλέον, πέραν της εκταμίευσης ενός μεγάλου και αναγκαίου, για την ελληνική οικονομία, πακέτου 10.3 δις ευρώ, που ένα σημαντικό μέρος του, πάνω από 4 δις ευρώ, θα διοχετευτεί στην πραγματική οικονομία για την πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών, έχουμε μπροστά μας εξαιρετικά θετικές εξελίξεις με ευεργετικές συνέπειες για την ελληνική οικονομία.

Αναμένουμε, αμέσως μετά και την τυπική ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη συνεδρίαση του Euroworking group, τις επόμενες μέρες, στην επόμενη ίσως συνεδρίαση της ΕΚΤ, την άρση του waiver των ελληνικών ομολόγων.

Και επίσης, σύντομα, μέσα στον Ιούλιο, ενδεχομένως, αναμένουμε την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο σύστημα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Δύο εξελίξεις που πραγματικά θα σηματοδοτήσουν την ανάσα ρευστότητας που χρειάζεται η ελληνική οικονομία.

Όμως, το σημαντικότερο είναι ότι μαζί με τη πρώτη αξιολόγηση, η απόφαση του EG της 24ης Μαΐου θεσμοθετεί έναν κόφτη χρέους, ένα ανώτατο ποσοστό στις ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης χρέους για τη χώρα μας.

Πρόκειται αναμφίβολα για μια πολύ σημαντική εξέλιξη.

Για μια επιτυχία που οι προηγούμενες κυβερνήσεις ούτε που θα μπορούσαν να φανταστούν, καθώς ποτέ δεν διεκδίκησαν ελάφρυνση του χρέους, μιας και, αντί για απομείωση, ζητούσαν πιστοποιητικά βιωσιμότητας.

Για μια επιτυχία, που αν την έφερναν αυτοί, όχι απλά θα μιλούσαν για success story, αλλά θα οργάνωναν γιορτές στο Παναθηναϊκό Στάδιο.  

Εμείς, απεναντίας, διαχειριζόμαστε –και νομίζω σωστά - με σεμνότητα τις όποιες επιτυχίες της διαπραγμάτευσης, ακριβώς γιατί γνωρίζουμε ότι χώρος και χρόνος για πανηγυρισμούς, για μας, θα υπάρχει μόνο όταν καταφέρουμε να μειώσουμε ουσιαστικά την ανεργία, να έχουμε σταθερά βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη.

 Μόνο  όταν μέσα στην επόμενη διετία καταφέρουμε να φύγουμε οριστικά από τα μνημόνια και την επιτροπεία.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε γιατί αυτός ο κόφτης χρέους είναι πολύ θετική εξέλιξη και γιατί είναι η προϋπόθεση για να περάσουμε σε μια νέα εποχή σταθερότητας και ανάκαμψης της οικονομίας.

Η δέσμευση ότι, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η Ελλάδα θα έχει ανώτατο όριο το 15% του ετήσιου ΑΕΠ της για την αποπληρωμή του χρέους, μειώνει καθοριστικά τις αναγκαίες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους ετησίως και δημιουργεί τον κατάλληλο δημοσιονομικό χώρο για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. 

Και για να γίνει πιο σαφές, να πω μόνο πως η χώρα μας, από το 2009 ως το 2013, έδινε από 26% ως και 33% του ΑΕΠ της για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Με δυο λόγια, αν αυτό που πετύχαμε εμείς σήμερα, είχε διεκδικηθεί και κερδηθεί από την αρχή της κρίσης, η χώρα θα διέθετε ετησίως, από 18 έως 25 δις ευρώ περισσότερα για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Από το 2011 έως το 2015, αθροιστικά, περισσότερα από 103 δις ευρώ.

Βέβαια, λένε πολλοί ότι αυτός ο κόφτης χρέους θα έχει πραγματική δράση μετά το 2018. Όμως, εμείς πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι διαπραγματευόμαστε και φέρνουμε κατακτήσεις, όχι για την άμεση επόμενη περίοδο, αλλά για τις πολλές επόμενες δεκαετίες. Και αυτό είναι πάρα πολύ  σημαντικό, γιατί στην πραγματικότητα μιλάμε για έναν κόφτη χρέους που θα αποφέρει ένα πολύ σημαντικό δημοσιονομικό περιθώριο στην ελληνική οικονομία, από το 2020 έως το 2060.

Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, πόσο θετικό είναι αυτό που κερδίσαμε και πόσο σταθεροποιητικά μπορεί να επιδράσει στη προσπάθεια ανάκτησης της εμπιστοσύνης των επενδυτών προς τη χώρα μας.

Γιατί αυτή η εξέλιξη τελειώνει ουσιαστικά την υπόθεση Grexit και ανοίγει το δρόμο για την έξοδο από την επιτροπεία και φυσικά για την έξοδο από τη κρίση.

Όμως για εμάς, επιτυχία δεν είναι αυτό από μόνο του.

Αλλά, αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι από αυτή τη διαρκή και δύσκολη διαπραγμάτευση με τους εταίρους πετύχαμε την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τον κόφτη χρέους, χωρίς να πάμε πίσω από τις κόκκινες γραμμές, στη βάση των οποίων ζητήσαμε εντολή από τον ελληνικό λαό, τον περασμένο Σεπτέμβρη.

Ολοκληρώσαμε μια εξαιρετικά δύσκολη και φιλόδοξη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, με στόχο να το επαναφέρουμε σε ράγες βιωσιμότητας, χωρίς να κόψουμε ούτε ένα ευρώ από τις κύριες συντάξεις. Ενώ προστατεύσαμε και τη μεγάλη πλειοψηφία των επικουρικών, αφού δεν αποδεχτήκαμε τη συμφωνία των προηγούμενων κυβερνήσεων για τη λεγόμενη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.

 Κρατήσαμε απολύτως προστατευμένη την πρώτη κατοικία για τη συντριπτική πλειοψηφία των δανειοληπτών.

Το πλαίσιο που δημιουργείται για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, δεν έχει καμιά σχέση με όσα ισχυρίζονταν οι Κασσάνδρες της εσχατολογίας, βομβαρδιζοντας τους πολίτες όλο το προηγούμενο διάστημα.

Οι κανόνες που συμφωνήσαμε είναι από τους αυστηρότερους στην Ευρώπη και εξασφαλίζουν τόσο την προστασία των δανειοληπτών που έχουν δυσκολίες αποπληρωμής, όσο, όμως –κι αυτό είναι πολύ σημαντικό- και την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος.

Καταφέραμε επίσης να προχωρήσουμε και σε μια αναγκαία παρέμβαση που έχει ανάγκη ο τόπος.

Την αυστηροποίηση και τον εκσυγχρονισμό του συστήματος για τον έλεγχο του πολιτικού χρήματος.

Και επιτρέψτε μου εδώ, ένα σχόλιο για όσα ζήσαμε τις τελευταίες μέρες τόσο στη Βουλή, όσο και στο δημόσιο διάλογο και τα πρωτοσέλιδα κάποιων εφημερίδων.

Γίναμε μάρτυρες μιας προσπάθειας ενοχοποίησης της κυβέρνησης μέσα από ένα συλλογικό παροξυσμό της αντιπολίτευσης.

Όμως ξέρετε, όμως, όλα αυτά έχουν ένα όριο:  την πραγματικότητα.

Και η πραγματικότητα – που σε αυτή την περίπτωση ήταν το περιεχόμενο της ρύθμισης για τις off shore – ανέδειξε για μία ακόμη φορά το στρατηγικό αδιέξοδο της ΝΔ και άλλων δυνάμεων της αντιπολίτευσης, στην προσπάθειά τους να συκοφαντήσουν την κυβέρνηση.

Διότι, για μια ακόμη φορά, οι πομπώδεις καταγγελίες, τα ψεύδη, η ακατάσχετη λασπολογία εξάντλησαν τη χρησιμότητά τους όταν φτάσαμε στο δια ταύτα.

Και, τότε, άλλοι ήταν αυτοί που το έβαλαν στα πόδια και τρέχουν ακόμα για να προλάβουν να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους.

Επιτρέψτε μου, όμως, να σταθώ λίγο περισσότερο στην επόμενη ημέρα. Κλείνει ένας δύσκολος κύκλος. Κάνουμε τον απολογισμό, όμως σημασία έχει η επόμενη ημέρα.

Στα ζητήματα ηθικής, μακάρι να επενδύει η αντιπολίτευση τη πολιτική αντιπαράθεση γιατί είναι, και στο τελευταίο πολίτη, ευκρινής η διαφορά της μέρας με τη νύχτα.

Δεν αρκεί, όμως, μόνο αυτό.

Η ελληνική κοινωνία είναι κουρασμένη και ταλαιπωρημένη από τα έξι χρόνια λιτότητας.

Αναζητά, λοιπόν, ηρεμία, διέξοδο και προοπτική.

Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και των αποφάσεων για το χρέος, ανοίγεται για πρώτη φορά μπροστά μας αυτή η δυνατότητα: Να προχωρήσουμε σε μια περίοδο, σε ένα ξέφωτο -θα έλεγε κανείς- όπου  υπάρχει διέξοδος, υπάρχει προοπτική. Προοπτική ανάκαμψης, σταθερότητας, ηρεμίας και προοπτική επούλωσης των μεγάλων πληγών που άνοιξαν όλα αυτά τα χρόνια. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και των αποφάσεων για το χρέος, ανοίγεται μπροστά μας αυτή η δυνατότητα και δεν πρέπει, αυτή τη δυνατότητα, να την ξοδέψουμε.

Ανοίγεται μια προοπτική για το πέρασμα σε μια νέα εποχή, σε μια εποχή που θα την ονόμαζα εποχή της Δίκαιης Ανάπτυξης.

Και θέλω να επιμείνω σε αυτό το σημείο, στο οποίο έχω αναφερθεί πολλές φορές.

Σε μια χώρα που έχει χάσει το ¼ του εθνικού της πλούτου στην εξαετία και βρέθηκε στη δίνη της ύφεσης και της ανεργίας, η ανάπτυξη οφείλει να έχει κοινωνικό πρόσημο. Δεν αρκεί, απλά και μόνο, η ανάπτυξη.

Γιατί δεν ωφελεί, σε τίποτα, την κοινωνική πλειοψηφία, μια προοπτική μεγέθυνσης των δεικτών της οικονομίας, αν αυτό δεν αντικατοπτρίζεται σε σταδιακή βελτίωση της ζωής και της καθημερινότητας των πολιτών.

Για το λόγο αυτό, κεντρική επιδίωξη στην προσπάθειά μας, το επόμενο διάστημα, πρέπει να είναι ο πλούτος που παράγεται, να διανέμεται με δίκαιο τρόπο και προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Με προστασία της εργασίας και των μισθών και όχι δια της συντριβής τους στο βωμό του αχαλίνωτου κέρδους.

Για να αποδειχθούν βάσιμες οι προσδοκίες μας για τη νέα δημιουργική πορεία του τόπου, οφείλουμε να έχουμε διαρκώς στραμμένη την προσοχή μας στην καθημερινότητα των πολιτών, καθώς και στις μεγάλες θεσμικές παρεμβάσεις που έχει ανάγκη η χώρα.

Και πρέπει όλη η κυβέρνηση να λειτουργεί στη βάση – θα έλεγα -   τριών κεντρικών προτεραιοτήτων που θα πρέπει να  καθοδηγούν το έργο μας:

-       Την κοινωνική προστασία.

-       Την αναπτυξιακή στροφή της οικονομίας.

-       Τη δίκαιη κατανομή, όχι μόνο των βαρών, αλλά και των ωφελημάτων.

Και είναι καθήκον μας, να νιώσουν οι ΄Ελληνες πολίτες προστατευμένοι, ίσως, για πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια.

Να έχουμε διαρκώς την έγνοια και να γίνονται έγκαιρα παρεμβάσεις όπου χρειάζεται,  τόσο για να μην υπάρχουν αυθαιρεσίες,  όσο και για να υπάρχει η  καλύτερη δυνατή ενημέρωση των πολιτών, σχετικά με την προστασία που τους παρέχουν οι νόμοι.

Και να εξετάσουμε τρόπους για να διευρυνθεί το πλαίσιο προστασίας που παρέχεται.

Διότι έχουμε απέναντι μας και όσους καλλιεργούν το φόβο και τον πανικό στους πολίτες και είμαστε αρμόδιοι για να δώσουμε βοήθεια και απαντήσεις προς τον κάθε πολίτη.

Στο  πλαίσιο αυτό της διεύρυνσης της κοινωνικής προστασίας,  στην προηγούμενη συνεδρίαση κατά τη διάρκεια του πολυνομοσχεδίου, μίλησα, εξήγγειλα τη δημιουργία ενός νέου «κουμπαρά», ενός Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

 Όλοι γνωρίζουμε ότι τα θετικά αποτελέσματα της οικονομίας το 2015, το πλεόνασμα που καταγράψαμε, αυτό το 0,7%, σχεδόν 1% πάνω από τον στόχο, δεν είναι μόνο αριθμοί. Είναι, με βάση τη Συμφωνία, περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ που έχουμε τη δυνατότητα, όχι να τα σπαταλήσουμε, όχι να δώσουμε παροχές, αλλά να στηρίξουμε πραγματικά τις κοινωνικές εκείνες δυνάμεις που το έχουν ανάγκη, ανθρώπους που έχουν υποστεί μεγάλες πληγές και αδικίες. Αλλά και να δημιουργήσουμε και υποδομές κοινωνικής προστασίας, όπως, για παράδειγμα, τη διεύρυνση του κατώτατου εγγυημένου εισοδήματος για περισσότερους πολίτες, προγράμματα για την απασχόληση, προγράμματα στήριξης εκείνων των πολιτών που το έχουν ανάγκη.

Αλλά υπάρχουν και άλλες δυνατότητες που πρέπει να τις εξαντλήσουμε.

Μέσα στην εβδομάδα ανακοινώθηκε, για παράδειγμα, μια σημαντική πρωτοβουλία της ΔΕΗ: Να προχωρήσει σε μειώσεις των τιμολογίων της έως και 15% για τους συνεπείς καταναλωτές.

Ο κατάλογος τέτοιων παρεμβάσεων μπορεί να διευρυνθεί και χρειάζεται προσήλωση και διαρκής ενασχόληση με την αναζήτηση τρόπων ελάφρυνσης και προστασίας της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Η απαραίτητη προσήλωση στην καθημερινότητα του πολίτη είναι, ίσως, το σημαντικότερο συστατικό της δουλειάς μας, από εδώ και εμπρός.

Στο πλάι αυτού, δημιουργούμε ένα πλαίσιο νομοθετικών παρεμβάσεων με προοδευτικό πρόσημο.

Στο Υπουργικό Συμβούλιο, στην αρχή του χρόνου, -τέλη Δεκέμβρη του 2015- εξαγγέλλοντας τον προγραμματισμό των νομοθετικών πρωτοβουλιών για τη χρονιά που τρέχουμε -το 2016-, είχα αναφερθεί σε 11 δράσεις. Και νομίζω ότι τώρα, που φθάσαμε στα μισά του χρόνου, πρέπει να κάνουμε έναν απολογισμό για το τι έχουμε κάνει και το τι σχεδιάζουμε να κάνουμε, το αμέσως επόμενο διάστημα, για να είμαστε ευθυγραμμισμένοι με τις εξαγγελίες μας.

·                Ο νόμος για τις τηλεοπτικές άδειες: Ψηφίστηκε και προχωρά η δημοπράτηση. Τελειώνει η περίοδος της αυθαιρεσίας. Μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου θα έχουμε το νέο τηλεοπτικό τοπίο στη χώρα.

·                Η πρόσβαση των ανασφάλιστων στις υπηρεσίες Υγείας είναι πια μια πραγματικότητα για τη χώρα μας. Μια σημαντική τομή που  αφορά πάνω από 2 εκατομμύρια συμπολίτες μας και τους απαλλάσσει από ένα δυσβάσταχτο κόστος. Έχουν δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης στα δημόσια νοσοκομεία.

·                 Ο νέος νόμος για τη δημόσια διοίκηση: Ψηφίστηκε και υλοποιείται. Ένας νόμος που ενισχύει τη διαφάνεια και την αξιοκρατία στη δημόσια διοίκηση, καθώς επίσης και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών,  που πλέον οφείλουν να είναι στο πλάι του πολίτη και όχι να συνιστούν εμπόδιο στον πολίτη.

·                Ο νέος νόμος για την Έρευνα: Επίσης ψηφίστηκε και υλοποιείται. Ένας νόμος που αποκαθιστά στρεβλώσεις στις εργασιακές σχέσεις των ερευνητών, απλοποιεί τις διαδικασίες υλοποίησης και διαχείρισης των ερευνητικών προγραμμάτων.

Ο νόμος αυτός θα συμπληρωθεί σύντομα με την ίδρυση του νέου Ταμείου για τη Στήριξη της Έρευνας και της Καινοτομίας, το οποίο θα αντλεί πόρους από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων,  αλλά και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Και εδώ είναι ένα μεγάλο στοίχημα να μπορέσουμε να κρατήσουμε στη χώρα μας, να σταματήσει αυτό το brain drain, όπως ονομάζεται, αυτή η μεγάλη διαρροή από τον τόπο, η εκροή του πιο σημαντικού δυναμικού της ελληνικής κοινωνίας που είναι οι νέοι επιστήμονες και ερευνητές.

·                 Η έκδοση ΚΥΑ για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καυσίμων. Με την παρέμβαση αυτή  προχωρά, επιτέλους, η εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης εισροών-εκροών στα πλωτά εφοδιαστικά μέσα και καθορίζονται οι απαιτήσεις για συμμόρφωση, καταγραφή, λειτουργία και διασφάλιση των μετρήσεων.

Αυτές είναι οι παρεμβάσεις που έχουμε κάνει ήδη. Όμως έχουμε και άλλες παρεμβάσεις οι οποίες είναι υπό υλοποίηση:

• Έχουμε, ήδη, στη Βουλή  τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο,  που περιλαμβάνει αναπτυξιακά κίνητρα, τη δημιουργία ενός σταθερού επενδυτικού περιβάλλοντος και την απλοποίηση της νομοθεσίας.
• Προγραμματίζουμε το επόμενο διάστημα την κατάθεση Νομοσχεδίου για την Κοινωνική Οικονομία.
• Επίσης, την κατάθεση νομοσχεδίου για το πλαίσιο ανάθεσης και εκτέλεσης των Δημοσίων Συμβάσεων για να μπει ένα τέλος σε ένα καθεστώς ανομίας και ανορθολογισμού.
• Την κατάθεση νομοσχεδίου για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού και των αλκοολούχων ποτών.
• Την ψήφιση νόμου για την οικειοθελή αποκάλυψη. Δηλαδή, αυτό που από πολλούς ονομάστηκε  τελευταία ευκαιρία για να δηλώσουν όλοι όσα έσοδα  απέκρυψαν στο παρελθόν και να αποδώσουν αυτό που τους αναλογεί στο ελληνικό δημόσιο.
• Και τέλος την κατάθεση  νομοσχεδίου για τα δημόσια έργα, το οποίο θα περιλαμβάνει ένα ενιαίο δημόσιο σύστημα αδειοδότησης των έργων, την παρακολούθησή τους και το ηλεκτρονικό σύστημα χρέωσης των διοδίων αναλογικά. 

Αυτές είναι νομοθετικές παρεμβάσεις που ενδεχομένως να δυσαρεστήσουν τους βουλευτές που θα τους κρατήσουν στο κλεινόν άστυ το καλοκαίρι, διότι δεν θα κλείσει η Βουλή, παρά μονάχα για λίγες μέρες τον Αύγουστο. Όμως, είναι παρεμβάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν.

Παράλληλα με την ολοκλήρωση αυτών των δράσεων, συνεχίζουμε, χωρίς τυμπανοκρουσίες, τη μεθοδική μας δουλειά στα σημαντικά μέτωπα:

·                Στην επανεκκίνηση και τη συνέχιση των μικρών και μεγάλων έργων στις υποδομές, την ενέργεια και τον τουρισμό.

·                Στην αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων κονδυλίων με το σωστό σχεδιασμό του ΕΣΠΑ και τη φετινή χρονιά.

·                Στην προετοιμασία για την τουριστική περίοδο, που φέτος αναμένεται να είναι μία από τις πιο επιτυχημένες των τελευταίων ετών, με υπολογισμούς για ένα μεγάλο ρεκόρ. Ήδη έχουμε μεγάλο ρεκόρ στις αφίξεις. Όσοι γνωρίζουν, λένε ότι θα ξεπεράσουμε, μάλλον, τα 27 εκατομμύρια επισκέπτες.

·                Ενισχύουμε την προσπάθεια για την επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας με τα στοχευμένα προγράμματα που ξεκινούν το αμέσως επόμενο διάστημα και θα ωφελήσουν περίπου 150.000 ανέργους. Προγράμματα 8μηνης διάρκειας, και όχι 6μηνης, ώστε όσοι συμμετέχουν σε αυτά να έχουν δικαίωμα, μετά, σε επίδομα ανεργίας.

·                Συνεχίζουμε την δουλειά μας στο μέτωπο της καταπολέμησης της αδήλωτης εργασίας, όπου τα αποτελέσματα μας πρέπει να βελτιωθούν σημαντικά.

·                Εργαζόμαστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στη μάχη ενάντια στη φοροδιαφυγή, σε συνεργασία με τις εμπλεκόμενες αρχές: τα Υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης, καθώς και τους εισαγγελείς Οικονομικού Εγκλήματος. Είμαστε σε καλό δρόμο. Χρειαζόμαστε, όμως –και αυτό το αποδεικνύουν και τα έσοδα συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές – ακόμη περισσότερα. Γι’ αυτό πρέπει να εργαστούμε με συνέπεια και αποφασιστικότητα.

·                Ταυτόχρονα, έχει τελειώσει ένας κύκλος ενός πολύ ουσιαστικού διαλόγου για τα ζητήματα της Παιδείας. Τόσο αυτός που διεξήχθη στην Επιτροπή που δημιούργησε το υπουργείο Παιδείας, όσο, όμως, και ο διάλογος που έγινε στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Έχουμε τα πορίσματα, τα οποία μπορεί να αποτελέσουν τη βάση και την προετοιμασία για μία ουσιαστική μεταρρύθμιση στο χώρο της Παιδείας. Μία μεταρρύθμιση αναγκαία, όσο, επίσης, και ο ουσιαστικός διάλογος με την κοινωνία που απαιτείται για μία τέτοια μεταρρύθμιση.

Και, τέλος, κάτι που νομίζω είναι από τα μείζονα της επόμενης περιόδου και αφορά τις κινήσεις, την προετοιμασία, τη δουλειά που πρέπει να κάνουμε για τη προσέλκυση επενδύσεων.

 Συγκροτούμε, μέσα από τον Αναπτυξιακό Νόμο, το πλαίσιο για τις επενδύσεις, που δίνει σημαντικά κίνητρα, με κορυφαίο αυτό, του σταθερού φορολογικού καθεστώτος στη 12ετία, για τις επενδύσεις άνω των 20 εκατομμυρίων.

Παράλληλα, βρισκόμαστε σε μια διαρκή προσπάθεια ώστε να αποτελέσει η Ελλάδα το επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος, διεθνώς.

Το ισχυρό μήνυμα που έστειλε ο Ρώσος Πρόεδρος την περασμένη εβδομάδα από την Αθήνα, είναι, νομίζω, ενδεικτικό.

Αναμένουμε παρόμοια μηνύματα και από τη επίσκεψη του Γάλλου Πρωθυπουργού Βαλς, σήμερα και αύριο.

Στην ίδια κατεύθυνση, θα επισκεφθεί την Ελλάδα στις 21 Ιουνίου και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Γιούνκερ.

 Ενώ, στις αρχές του επόμενου μήνα είναι προγραμματισμένη η επίσημη επίσκεψη μας στην Κίνα, που ευελπιστούμε να ανοίξει ένα σταθερό δίαυλο επικοινωνίας με μία από τις ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη.

Προσπάθησα να περιγράψω, σε αδρές γραμμές, το πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε και θα κινηθούμε.

Οι προκλήσεις και οι ευθύνες είναι μεγάλες. Αλλά όλοι μας έχουμε δεσμευτεί απέναντι στον ελληνικό λαό και οφείλουμε να είμαστε αντάξιοι των όσων μας εμπιστεύτηκε.

Για να το καταφέρουμε αυτό, οφείλουμε να διορθώσουμε παραλείψεις και στη δική μας δουλειά.

Και, κυρίως, να πάρουμε πρωτοβουλίες για να επιλυθούν ζητήματα συντονισμού ανάμεσα στα αρμόδια υπουργεία και τις υπηρεσίες.

Ζητήματα που τα κληρονομήσαμε, λόγω των χρόνιων ανεπαρκειών του ελληνικού κράτους. Αλλά έχει έρθει ο καιρός να λυθούν, για να μπορέσουμε να πάμε παρακάτω.

Με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών και την παραγωγή έργου με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα και τη βέλτιστη ποιότητα.

Κλείνοντας, θέλω να αναφερθώ σε μια ακόμη ανάγκη. Στην ανάγκη που έχει αυτός ο τόπος για μεγάλες θεσμικές τομές, για μεγάλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Και τώρα, που μπαίνουμε σε μια περίοδο σταθεροποίησης της οικονομίας, ήρθε η ώρα να ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση. Η φύση αυτών των αναγκαίων παρεμβάσεων προϋποθέτει διαδικασίες ευρείας διαβούλευσης και, φυσικά, συναινέσεων.

Για το λόγο αυτό, ανοίγουμε τη συζήτηση με τα πολιτικά κόμματα, τους φορείς και την κοινωνία των πολιτών, για μια σειρά από αναγκαίες τομές στο θεσμικό επίπεδο.

Για το νέο εκλογικό νόμο. Μία συζήτηση που πρέπει να γίνει έγκαιρα -και όχι το 2019, που θα έχουμε τις επόμενες εκλογές- ώστε να μην θεωρεί από κανέναν ότι είναι μία προσπάθεια να προκαταβάλλουμε τις εξελίξεις, αντιθέτως, είναι μία προσπάθεια να καταλήξουμε σε ένα πάγιο εκλογικό σύστημα.

Για τη Συνταγματική Αναθεώρηση που χρόνια τώρα συζητιέται, αλλά δεν έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες. Γι’ αυτό και η πρόθεσή μου είναι, στο αμέσως προσεχές διάστημα, να συσταθεί μία ομάδα εργασίας με εγνωσμένου κύρους επιστήμονες, για να κατατεθούν προτάσεις για το Σύνταγμα μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.

Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας.

Και σας ζητώ να σηκώσετε τα μανίκια και να δουλέψετε, όσο καλύτερα μπορείτε, το επόμενο διάστημα, και να δουλέψετε, αδιαφορώντας για τις επιθέσεις κάτω από τη ζώνη. 

Δεν μας αφορούν ούτε οι κραυγές, ούτε η λάσπη, ούτε οι λαϊκίστικες κορώνες της αντιπολίτευσης. Όσων ομνύουν ενάντια στο λαϊκισμό, αλλά είναι οι μεγαλύτερες λαϊκιστές από τους μεγαλύτερους λαϊκιστές.

Εμείς έχουμε καθήκον να δουλέψουμε, να βγάλουμε τη χώρα από αυτήν την πρωτοφανή κρίση και, κυρίως, να στήσουμε την πατρίδα στα πόδια της και να δώσουμε όραμα σε ένα λαό που έχει υποφέρει, με το πρόσημο της κοινωνικής προστασίας.

Τα μάτια μας είναι στραμμένα στο μέλλον και μόνο στο μέλλον.

Και θα τα καταφέρουμε.

ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΛΑΪΚΙΣΜΟΥ- ανοιχτή εκδήλωση ΣΥΡΙΖΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ 30 ΜΑΗ ΣΤΙΣ 7.30 ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΣΑΣ ΚΑΛΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΝΟΙΧΤΗ ΓΙΑ ΦΙΛΕΣ & ΦΙΛΟΥΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΕΛΕΦΑΝΤΗ "ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΛΑΪΚΙΣΜΟΥ" ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΙ 
ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΟΥΡΤΟΥΝΗΣ

Σφυρίζει ο Σαμαράς, χορεύει ο Μητσοτάκης

Στο "όχι σε όλα" και, ουσιαστικά, στο αίτημα για προσφυγή στις κάλπες επανήλθε η ηγεσία της Ν.Δ. αμέσως μετά τη συνολική απόρριψη της συμφωνίας με τους δανειστές εκ μέρους του Αντ. Σαμαρά, αλλά και την παρέμβαση της εφημερίδας "Τα Νέα" κατά της "συναίνεσης" που προτείνει ο ΣΕΒ και διαφαινόταν ότι μπορεί να προσφέρει η Ν.Δ. σε ορισμένα μέτρα. Σε μικρό χρονικό διάστημα, ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. έχει μετακινηθεί μεταξύ προγραμματικής και δομικής αντιπολίτευσης δύο φορές. Πάντα υπό την πίεση των ίδιων δυνάμεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το παλιό σύστημα εξουσίας.

• Τρίτη κυβίστηση μέσα σε λίγες ημέρες

* Άμεση ανταπόκριση του προέδρου της Ν.Δ. στις αξιώσεις του προκατόχου του, αλλά και του ΔΟΛ, για σκληρή - δομική αντιπολίτευση

Διαβάστε τα υπόλοιπα θέματα στην έντυπη έκδοση της "Αυγής".

http://www.readpoint.com/avgi.aspx

Μην κάνετε μάγκες τα λαμόγια (left.gr)

Tο μάθημα από τη Βραζιλία: Μην κάνετε μάγκες τα λαμόγια

Η νέα κυβέρνηση της Βραζιλίας είναι αντάξια του κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος που την έφερε στην εξουσία: τα μέλη της είναι όλοι λευκοί και αρσενικοί, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μετά το 1979. Την πρώτη γυναίκα πρόεδρο αντικατέστησε ένας πολιτικός της κεντροδεξιάς βυθισμένος στη διαφθορά, που υπήρξε μυστικός πληροφοριοδότης των ΗΠΑ και τον οποίο, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, μόνο το 2% των ερωτηθέντων θα ψήφιζε για πρόεδρο: μόνο με πραξικόπημα, ένας τόσο αντιδημοφιλής πολιτικός θα μπορούσε να καταλάβει την εξουσία.

συνέχεια ...

http://left.gr/news/mathima-apo-ti-vrazilia-min-kanete-magkes-ta-lamogia

olumpiakoi1-thumb-large.jpg

Όμως τα ενδιαφέροντα ευρήματα από την ακτινογραφία της νέας κυβέρνησης δεν σταματούν εδώ:ο νέος υπουργός Γεωργίας είναι μεγαλοκτηματίας, που ευθύνεται όχι μόνο για τη καταστροφή δασών αλλά και για την χρησιμοποίηση σκλάβων στις εκτάσεις του. Η σκλαβιά ενδημεί στην ενδοχώρα της αχανούς χώρας καιμια από τις ομάδες συμφερόντων που κίνησαν τις διαδικασίες ανατροπής της προέδρου Ρούσεφ ήταν εκατοντάδες επιχειρήσεις και ιδιώτες, τους οποίους η κυβέρνηση είχε καταχωρήσει σε μία «μαύρη λίστα», επειδή χρησιμοποιούν σκλάβους.

Το καλύτερο: ο νέος υπουργός Γεωργίας είχε καταθέσει στο Κογκρέσο πρόταση νόμου η οποία περιόριζε τον ορισμό της σκλαβιάς σε εξαιρετικά ακραίες περιπτώσεις, αθωώνοντας τις εταιρείες που χρησιμοποιούν παρόμοιες πρακτικές. Ο Μπέτο Μανσούρ, ένας από τους γερουσιαστές που υποστήριξαν την πρόταση του υπουργού και πρωτοστάτησε στην ανατροπή της προέδρου Ρούσεφ, είχε κατηγορηθεί επισήμως επειδή διατηρούσε στα κτήματά του 46 μοντέρνους σκλάβους.

Τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη καλλιέργεια του κλίματος για τη καθαίρεση της Ρούσεφ, έκαναν τους τελευταίους μήνες λόγο για τα σκάνδαλα διαφθοράς στα οποία ήταν υποτίθεται μπλεγμένη. Στη πραγματικότητα δεν υπήρξε κανένα: η πρόεδρος καθαιρέθηκε επειδή η κυβέρνηση είχε χρησιμοποιήσει σχήματα «δημιουργικής λογιστικής» στον προϋπολογισμό, μεταφέροντας κάποιες δαπάνες. Το ίδιο σύστημα εφαρμοζόταν από προηγούμενες κυβερνήσεις και αν οι κατηγορίες εναντίον της προέδρου επεκτείνονταν σε όλη την διοίκηση της χώρας, οι κυβερνήτες τουλάχιστον 16 πολιτειών θα έπρεπε να είχαν επίσης καθαιρεθεί. Κορυφαίοι Βραζιλιάνοι νομικοί υποστηρίζουν ότι τα παραπτώματα της Ρούσεφ δεν συνιστούν αιτία καθαίρεσης.

Το εξοργιστικό είναι ακριβώς ότι ΟΛΟΙ οι πρωταγωνιστές της ανατροπής της Ρούσεφ, είναι βουτηγμένοι στη διαφθορά. Ο Ρενάν Καλχέιρος, ο πρόεδρος της Γερουσίας που ψήφισε εναντίον της τελεί υπό ανάκριση για διαφθορά στο μεγαλύτερο σκάνδαλο της χώρας. Ο επικεφαλής της αντί – Ρούσεφ εκστρατείας ονομάζεται Εντουάρντο Κούνα, υποστηρίζεται από την θρησκευτική δεξιά και ήταν 

Οι παλιοί μας φίλοι για πάντα φύγαν... (από την ΑΥΓΗ)

Οι παλιοί μας φίλοι για πάντα φύγαν...

Photo Copyright - ΡΕΝΤΖΗΣ

• 
• 

της Ρίας Καλφακάκου*

Γεννήθηκαν με το χρυσό κουτάλι στο στόμα. Λογικά, θα εντάσσονταν στο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της οικογένειας. Κάποιοι θα είχαν κοινωνικές ευαισθησίες, κάποιοι θα αρκούνταν στην εύκολη φιλανθρωπία και άλλοι θα γίνονταν σκληροί καπιταλιστές ή συνειδητοί μεγαλοαστοί με σαφή επίγνωση των ταξικών τους προνομίων και του ηθικού τιμήματος που έπρεπε να πληρώσουν για να τα διατηρήσουν.

Η δικτατορία έφερε ανισορροπία. Πολύ σκληρή έκφραση της αναλγησίας του μεγάλου κεφαλαίου, και μάλιστα για νέους με ακόμα τρυφερή καρδιά και ρομαντικά όνειρα ισότητας και δικαιοσύνης. Έτσι, παιδιά μεγαλοαστικών οικογενειών μπλέχτηκαν στη δίνη του φοιτητικού κινήματος, κατέλαβαν το Πολυτεχνείο, έφαγαν ξύλο από τους αφοσιωμένους στον στρατό και όχι στην ιθύνουσα τάξη ασφαλίτες και θεώρησαν πως εντάχθηκαν στην Αριστερά. Εξάλλου όλοι χρειάζονται μια επανάσταση στη ζωή τους. Εκεί γνώρισαν και παιδιά μικροαστών, ακόμη και προλετάριων, και αναπτύχθηκαν ειλικρινείς φιλίες και έρωτες και σχέσεις ζωής, με την αγνότητα της νιότης και του ενθουσιασμού για έναν κοινό σκοπό και τόσο, προφανώς, αδιαφιλονίκητα σωστό: να πέσει η χούντα.

Τα χρόνια πέρασαν και στα χρυσά χρόνια της μεταπολίτευσης, με τη δανεική ευημερία, με μια κατακτημένη, ακριβώς λόγω του Πολυτεχνείου, διευρυμένη δημοκρατία, σε μια ανεκτική κοινωνία, με το κράτος - πρόνοιας αλλά και την επίπλαστη άμβλυνση των ταξικών διαφορών που έφερε το ΠΑΣΟΚ, ήταν τόσο εύκολο να είσαι αριστερός με βίλα, Μερσεντές και διακοπές στη Μύκονο, καλός εργοδότης, φίλος με τους υφισταμένους σου, φεμινιστής, αντιρατσιστής, ενάντια στον πόλεμο του Ιράκ, λίγο διανοούμενος και λίγο κουλτουριάρης.

Όμως, αυτή η φάση του καπιταλισμού τέλειωσε και μπήκαμε σε έναν άλλο κύκλο της κόλασης, όχι πια με τανκς, αλλά με οικονομική ασφυξία. Και τώρα πια κοντεύαμε τα 60, είχαμε παιδιά, υποχρεώσεις, οικονομικά συμφέροντα, ταξική συνείδηση. Για λίγο υπήρξε σύγχυση, ήταν πολύ βίαιη η αλλαγή, οι αγορές δεν σκέφτονται χήρες και ορφανά, είναι υπερβολικά πρωτόγονες, πολύ Νεάντερταλ, για τα εκλεπτυσμένα γούστα μας. Μια λογική και υπεύθυνη Αριστερά τύπου ΔΗΜ.ΑΡ. ήταν μια λύση στην αρχή, και η αγκαλιά του φιλελεύθερου αλλά ταξικά συνειδητοποιημένου Μπουτάρη πολύ φιλόξενη και βολική. Όμως τα πράγματα αγρίεψαν. 30% πεινάνε, 30% άνεργοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ, απίστευτο. Παίρνει δύο φορές την κυβέρνηση και κερδίζει το δημοψήφισμα με 62%.

Δεν υπάρχουν πια περιθώρια ανεκτικότητας. Οι παλιοί μας φίλοι διαλέγουν ταξικά στρατόπεδο. Είτε γιατί είναι μεγαλοαστοί είτε γιατί είναι οι μπάτλερ της εξουσίας, φανατικότεροι των αφεντικών. Μιλάνε για τη χειρότερη κυβέρνηση που πέρασε ποτέ. Αυτό είναι το σύνθημα αναγνώρισης μεταξύ τους.

Ας το δω όσο πιο αποστασιοποιημένα μπορώ. Καλά, δεν είναι πετυχημένη κυβέρνηση, δεν άλλαξε ριζικά την κατάσταση, δεν έκανε αυτά που είπε.

Όμως, ας δούμε μερικά στοιχεία, τεχνοκρατικά θα έλεγα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. δεν αύξησε την ανεργία, ούτε την ύφεση. Αντίθετα, υπήρξε ελαφρά πτώση, το επίπεδο διαβίωσης του 90% δεν χειροτέρεψε και το 30% των καταραμένων ζει χωρίς το άγχος της διακοπής ρεύματος και νερού. Οι ανασφάλιστοι έχουν πρόσβαση σε αυτά τα αποδεκατισμένα και χωρίς γάζες νοσοκομεία - ποιος άραγε τα κατάντησε έτσι, μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ; Κάποιοι, όχι αρκετοί αλλά έστω λίγοι, γιατροί διορίζονται, το ίδιο και εκπαιδευτικοί.

Και το κυριότερο, αυτή η κυβέρνηση έβγαλε πέρα αυτό το τεράστιο ανθρωπιστικό πρόβλημα του προσφυγικού ρεύματος με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Με παλινωδίες, με λάθη, με καθυστερήσεις, αλλά καταφέρνοντας με τη στάση της να βγάλει από όλους μας τον καλό μας εαυτό. Έτσι, ένα εκατομμύριο πρόσφυγες πέρασαν από τη χώρα, χωρίς έντονα ρατσιστικά φαινόμενα, χωρίς αστυνομική βία, χωρίς εγκληματικότητα. Και μη μου πείτε για μεμονωμένα περιστατικά.

Αν υπήρχε η προηγούμενη κυβέρνηση, φοβάμαι πως μπορεί να είχαμε μετατραπεί σε Άγρια Δύση, με συμμορίες ακροδεξιών να αλωνίζουν στο πλαίσιο της καλής σχέσης με μια "σοβαρή" Χρυσή Αυγή, και η αστυνομία να εντέλλεται να χτυπήσει και τις πιο συγγνωστές παραβατικές συμπεριφορές απελπισμένων ανθρώπων. Αλλά, όπως λέει με ειλικρίνεια ένας παλιός φίλος, μεγαλογιατρός, δεν φταίτε κυρίως εσείς, αλλά αν κάποιους πρέπει να κρεμάσουμε, προτιμούμε από την Αριστερά. Και έτσι, επιτέλους, κατάλαβα τις αναφορές άλλου πρώην φίλου μου, πρώην -κατά δήλωσή του- αριστερού, αλλά νυν και αεί μεγαλοαστού, για το Γουδή.

Κάποτε διαλέξαμε στα νιάτα μας την υπεράσπιση των φτωχών και αδυνάτων. Με όλα τα λάθη και τους συμβιβασμούς, τις οπισθοχωρήσεις και τις τεράστιες δυσκολίες, δεν θα προσχωρήσουμε στο στρατόπεδο Μητσοτάκη. Όση θλίψη και αν δημιουργεί η απομάκρυνση από αγαπημένους φίλους 40 χρόνων.

Αφιερωμένο στους παλιούς μου φίλους, πολλοί από αυτούς ήταν και συγκρατούμενοί μου στα υπόγεια της Ασφάλειας μετά το Πολυτεχνείο το 1973.

* Η Ρία Καλφακάκου είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ

ΜΑΟΥΡΙΤΣΙΟ ΛΑΤΣΑΡΑΤΟ, Ιταλός φιλόσοφος «Η “ελευθερία του κεφαλαίου” οδηγεί στον “πόλεμο”» Από Εφημερίδα Συντακτών

Συνέντευξη στον Τάσο Τσακίρογλου – Μετάφραση: Δημήτρης Φαναριώτης

• Στο βιβλίο σας «Η κατασκευή του χρεωμένου ανθρώπου» υποστηρίζετε ότι πάνω απ’ όλα το χρέος είναι μια πολιτική κατασκευή και ότι η σχέση πιστωτή/οφειλέτη είναι η βασική κοινωνική σχέση στις δυτικές κοινωνίες. Τι ακριβώς εννοείτε;

Ο καπιταλισμός, προκειμένου να βγει από τα πολιτικά και οικονομικά αδιέξοδα της δεκαετίας του ’70, μετατόπισε το πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης και της οικονομικής συσσώρευσης διά μέσου της σχέσης πιστωτή-οφειλέτη. Η οικονομικο-πολιτική ηγεμονία δεν είναι πλέον στα χέρια του βιομηχανικού κεφαλαίου, αλλά του χρηματοπιστωτικού, το οποίο αναδόμησε ολοκληρωτικά την «πραγματική» οικονομία (τις βιομηχανίες, τις υπηρεσίες και το Κοινωνικό Κράτος), προκειμένου να απελευθερώσει τα μερίσματα για τους οικονομικούς επενδυτές. Σ’ αυτήν τη σύγχρονη συνθήκη δεν μπορούμε πλέον να ξεχωρίσουμε το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο από το βιομηχανικό και το εμπορικό κεφάλαιο, γιατί είναι αυστηρά συνυφασμένα.

• Η οικονομία του χρέους επηρεάζει τις ηθικές συνειδήσεις των ανθρώπων και παράγει ένα καθολικό αίσθημα ενοχής: «Αμάρτησες, άρα πρέπει να πληρώσεις». Πόσο εύκολο είναι να αντισταθούν οι άνθρωποι σ’ αυτήν τη σχεδόν θρησκευτική προσέγγιση;

Οι οικονομικοί θεσμοί αντιμετωπίζουν διαρκώς το ρίσκο του χρόνου, δηλαδή το μη προβλέψιμο της αξίας των πιστώσεων και των δανείων, έτσι δεν αναλαμβάνουν, αλλά αντίθετα αποποιούνται κάθε ευθύνη. Η μη ανάληψη ευθύνης απέναντι στον κίνδυνο, δηλαδή η «ελευθερία» απέναντι σε κάθε ευθύνη, είναι ακριβώς αυτή που καθορίζει τη συμπεριφορά των χρηματιστών. Χάρη σε τεχνικές επισφάλειας, αναλαμβάνουν ρίσκα, τα οποία σύντομα ξεφορτώνονται και μεταθέτουν στο απώτερο μέλλον, καθιστώντας τα ανώνυμα και μεταφέροντάς τα σε άλλους οικονομικούς παίκτες. Οταν τα ρίσκα, τα οποία αναλαμβάνονται έχουν ως πηγή την οικονομική κατάρρευση (όπως τα ενυπόθηκα δάνεια), οι υπεύθυνοι τα μεταφέρουν στο κράτος, το οποίο, με τη σειρά του, τα μετακυλά στον πληθυσμό. Οι επενδυτές και το κράτος μετατρέπουν σε υπεύθυνους εκείνους οι οποίοι δεν ανέλαβαν κανένα ρίσκο και συνεπώς δεν έχουν καμία ευθύνη. Ο οικονομικός μηχανισμός της κρίσης είναι πάντα διπλός και διαθέτει έναν «υποκειμενικό» μηχανισμό, ο οποίος αντιστρέφει την ευθύνη. Ωστόσο πιστεύω ότι αυτή η απόπειρα ενοχοποίησης δεν λειτούργησε. Οι άνθρωποι γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν είναι υπεύθυνοι. Το πρόβλημα είναι λιγότερο η ενοχή και περισσότερο οι δομές και τα μέσα ενός πολιτικού οργανισμού ικανού να επιβάλει μια ισορροπία ισχύος.

• Η παρούσα οικονομική κρίση έχει προκαλέσει μιαν αυταρχική στροφή του νεοφιλελευθερισμού. Μία από τις μορφές της είναι οι κυβερνήσεις τεχνοκρατών. Ποια είναι η άποψή σας;

Οι τεχνοκρατικές κυβερνήσεις ονειρεύονται να επιστρέψουν στην κατάσταση πριν από το «σκάσιμο της νιοστής οικονομικής φούσκας» (ενυπόθηκα). Υιοθετούν δύο διαφορετικές αλλά συγκλίνουσες στρατηγικές, οι οποίες όμως είναι καταδικασμένες να αποτύχουν: στην Ευρώπη τη λιτότητα και στις ΗΠΑ την παροχή ρευστότητας με την αγορά τίτλων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Οι πολιτικές αυτές έχουν τρεις στοχεύσεις: να εξυγιάνουν και να βάλουν στο κέντρο της πολιτικής την οικονομία, να αναδιαρθρώσουν την αγορά εργασίας, κάνοντάς την επισφαλή και πηγή φτώχειας, και, τέλος, να ιδιωτικοποιήσουν το κοινωνικό κράτος. [...] Η αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας, η μείωση των δημοσίων δαπανών και των κοινωνικών υπηρεσιών αποτελεί το άλλο πεδίο σύγκλισης. Αλλά αποτελεί αυταπάτη το να πιστεύει κάποιος ότι με αυτό τον τρόπο θα βγούμε από την κρίση. Οι πολιτικές αυτές δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να αναπαράγουν, μεγεθύνοντάς τες, τις συνθήκες της ίδιας της κρίσης: συγκέντρωση πλούτου και ισχύος, ανισότητες, ανάπτυξη, αύξηση της οικονομικής προσόδου, αλλά και της προσόδου από ακίνητα. Στις ΗΠΑ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα βρίσκεται σε φάση δημιουργίας μιας νέας οικονομικής φούσκας και η Ευρώπη κινδυνεύει να βρεθεί στην κατάσταση της Ιαπωνίας: μια στασιμότητα η οποία παρατείνεται «στο διηνεκές».

• Πόσο, κατά τη γνώμη σας, θα διαρκέσει η κρίση;

Το κεφάλαιο αποτελεί μια σχέση εξουσίας, η «οικονομία» δεν είναι ένα οικονομικό πρόβλημα. Εάν επιθυμούμε να αλλάξουμε την οικονομία, πρέπει να αλλάξουμε τις σχέσεις της εξουσίας και της πολιτικής. Η έξοδος από την κρίση του 1929 κατέστη δυνατή επειδή το Νιου Ντιλ επικύρωσε την πολιτική αποτυχία του φιλελευθερισμού, ήλεγξε τον χρηματοπιστωτικό τομέα (η ευθανασία όσων έχουν ετήσιο εισόδημα από ενοίκια, κατά τον Κέινς, δηλαδή δόθηκε στην οικονομία η εξουσία να είναι ένας «συλλογικός καπιταλιστής»), οργάνωσε μια σχετική αναδιανομή κτλ. (υπό τον φόβο «του κομμουνισμού»), ενώ [σήμερα] εδώ δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, γιατί ο χρηματοπιστωτικός τομέας παραμένει στο κέντρο της οικονομίας. Γνωρίζουμε ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα ότι το κεφάλαιο όχι μόνο είναι ανίκανο να αυτορρυθμιστεί, αλλά και ότι η «ελευθερία του κεφαλαίου» οδηγεί στον «πόλεμο». Δεν ξέρω πότε, αλλά μπορώ να προβλέψω ότι θα «κρασάρει» κι άλλο, επειδή οι μηχανισμοί, οι οποίοι οδηγούν στο οικονομικό κραχ, είναι πάντα ενεργοί και ακόμη ισχυρότεροι.

• Πριν υπογραφούν τα μνημόνια λιτότητας, το ελληνικό δημόσιο χρέος βρισκόταν στο 120% του ΑΕΠ. Σήμερα, μετά από πέντε χρόνια λιτότητας, είναι στο 175% και συνεχίζει να αυξάνεται. Η διεθνής κοινότητα διέγραψε το 1953 το μεγαλύτερο χρέος της Γερμανίας, εξαιτίας της καταστροφής που είχε υποστεί στον πόλεμο. Πιστεύετε ότι μια παρόμοια λύση θα ήταν βιώσιμη σήμερα για χώρες όπως η Ελλάδα;

Τα συμπεφωνημένα χρέη δεν είναι επιστρεφόμενα, άλλωστε δημιουργήθηκαν για να μην είναι, γιατί πρέπει να παράγουν τόκους και μερίσματα. Η πιθανότητα της μη αποπληρωμής είναι αποκλειστικά πολιτικό θέμα. Εάν υφίστανται σχέσεις εξουσίας, το οικονομικό πρόβλημα καθίσταται πολιτικό. Εάν δεν καταφέρνετε να επιβάλετε μια σχέση εξουσίας, τότε το θέμα παραμένει «οικονομικό», ένα θέμα για τους ειδικούς.

• Στην ανάλυσή σας, ο χρεωμένος άνθρωπος βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση μ’ αυτήν της αστικής τάξης την περίοδο της φεουδαρχίας και εκείνη των εργατών την περίοδο του βιομηχανικού καπιταλισμού. Σήμερα όμως δεν υπάρχει κάποιο ισχυρό πολιτικό κίνημα ή εμπνευσμένοι ηγέτες για μια ριζοσπαστική αλλαγή. Ποιες προοπτικές βλέπετε;

Τα σύγχρονα πολιτικά κινήματα βρίσκονται σε φάση πειραματισμού όσον αφορά τις μορφές δράσης μετά την ήττα της «κομμουνιστικής» και «σοσιαλιστικής» υπόθεσης. Θα έχουν σίγουρα κι άλλες μελλοντικές ευκαιρίες (ίσως πολύ σύντομα) για να εκφραστούν, γιατί η κρίση απέχει πολύ από το να έχει τελειώσει. [...] Η φτωχοποίηση ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού και η συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια ενός μικρού αριθμού ανθρώπων συνεχίζεται παρά την κρίση. [...] Αλλά εδώ δεν πρόκειται για αντικειμενικές συνθήκες, οι οποίες από μόνες τους είναι ανίκανες να γεννήσουν πολιτικά κινήματα. Πρόκειται για τις υποκειμενικές συνθήκες, τις οποίες πρέπει να δημιουργήσουμε. Πρέπει να εφεύρουμε νέους τρόπους πολιτικής και ακτιβιστικής υποκειμενικότητας και δεν βρισκόμαστε παρά μόνο στην αρχή.

…………………………………………

Ποιος είναι

Ο Ιταλός κοινωνιολόγος, φιλόσοφος και ακτιβιστής, γεννήθηκε το 1955. Στο τέλος της δεκαετίας του 1970, μετά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα και τη δράση του στο κίνημα της «Εργατικής Αυτονομίας», κατέφυγε μόνιμα στο Παρίσι. Είναι ιδρυτικό μέλος και συντάκτης του περιοδικού Multitudes, ερευνητής στο κέντρο Matisse/CNRS (Université Paris I) και μέλος του Collège International de Philosophie. Στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια το βιβλίο του «Η κατασκευή του χρεωμένου ανθρώπου» (2014).