35 ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΠΛΑ – ΔΙΠΛΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΥΣ
ΕΠΟΧΗ 1/3/2009
Κώστας Νικολάου:
Έπρεπε να γίνει δολοφονική επίθεση, να ρίξουν έναν κουβά βιτριόλι σε μια καθαρίστρια, συνδικαλίστρια και μάλιστα αλλοδαπή την Κωνσταντίνα Κούνεβα, για να ασχοληθούμε με τις εργολαβίες!
Όμως το πρόβλημα έχει μεγαλύτερο βάθος, αφού οι εργολαβίες ούτε τωρινό φαινόμενο είναι, ούτε μόνο στις καθαρίστριες περιορίζονται, ούτε μόνο στο Δημόσιο Τομέα.
Δεν ψάχνουμε βέβαια για σκοπιμότητες. Είναι αποτέλεσμα αντικειμενικών δυσκολιών του συνδικαλιστικού κινήματος, αφού η ηγεσία του αλλά και των συνδικαλιστικών παρατάξεων έχουν περιοριστεί γύρω από τις ασφαλείς εργασίες (ΔΗΜΟΣΙΟ, Δ.Ε.Κ.Ο –ΤΡΑΠΕΖΕΣ).
Πρωτοπόρος ο νυν πρόεδρος του ΣΕΒ
Ψάχνω για την αρχική εμφάνιση των εργολαβιών. Θυμάμαι την πρόσληψή μου πριν από 36 χρόνια σε μεγάλη επιχείρηση τροφίμων, βρήκα τους εργολάβους εκεί, έστω σε περιορισμένο αριθμό. Από το 1980 και μετά και για όλο τον κλάδο Τροφίμων – Ποτών έχει αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση. Την εκστρατεία κήρυξε τότε, ο Δ. Δασκαλόπουλος ιδιοκτήτης της γαλακτοβιομηχανίας ΔΕΛΤΑ και πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Τροφίμων τότε, του ΣΕΒ σήμερα!! Αφού πρώτα διέλυσε το επιχειρησιακό σωματείο απολύοντας όλους τους συνδικαλιστές, στη συνέχεια απέλυσε όλους τους βοηθούς αυτοκινήτου και με την απειλή της απόλυσης μετέτρεψε όλους τους οδηγούς αυτοκινήτου σε «εργολάβους»!!!
Έτσι οι οδηγοί φορτηγών αυτοκινήτων-πωλητές, από εξαρτημένη εργασία που ήταν, ξαφνικά βρέθηκαν «αυτοαπασχολούμενοι» με δελτίο παροχής, χωρίς ασφάλιση, σταθερό μισθό, άδειες, δώρα, κλπ, και όχι μόνο. Αναλαμβάνουν επίσης την ευθύνη αγοράς αυτοκινήτου, καθώς και την πρόσληψη βοηθών για τις φορτοεκφορτώσεις, με ότι συνεπάγεται!!!
Το παράδειγμα αυτό, πιστά και συντονισμένα ακολούθησαν όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις Τροφίμων – Ποτών, ιδιαίτερα αυτές που οι συσκευασίες των προϊόντων τους έχουν μεγαλύτερο βάρος και απαιτούν έναν ή δύο βοηθούς, π.χ. αναψυκτικά, μπύρες, γάλα, κρασιά, νερά, λάδια, κ.λ..
Αυτό που διαφοροποίησε και καθυστέρησε τα σχέδια της εργοδοσίας ήταν η αντιδράσεις των εργαζομένων (οδηγών-βοηθών) και οι σκληροί αγώνες που ακολούθησαν με αποτέλεσμα οι εργολαβίες να διαφέρουν από επιχείρηση σε επιχείρηση, παράδειγμα:
· Σε πολλές επιχειρήσεις με την απειλή της απόλυσης, μετατράπηκαν οι ίδιοι οδηγοί σε «εργολάβοι» ενώ οι βοηθοί απολύθηκαν.
· Σε άλλες επιχειρήσεις απολύθηκαν και οι οδηγοί και οι βοηθοί ενώ τη δουλειά τους ανέλαβαν εργολαβικές εταιρίες με άλλο προσωπικό.
· Σε άλλες επιχειρήσεις με μεγαλύτερη ενδεχομένως αντίσταση των οδηγών-βοηθών, παρά τους εκβιασμούς και τις πιέσεις της εργοδοσίας, δεν δεχτήκαμε να γίνουμε «εργολάβοι», δεν απολύθηκε κανείς. Όμως δεν νικήσαμε και τις εργολαβίες. Αφού από το 1980 και μετά, οι προσλήψεις που ακολούθησαν μετά τις αποχωρήσεις των οδηγών – βοηθών λόγω συνταξιοδότησης ήταν μόνο από «εργολάβους»!!!
Αποτέλεσμα, σήμερα 30 χρόνια μετά, οι εργασιακές σχέσεις έχουν αλλάξει δραματικά, καθώς η διμερή σχέση εργασίας μετατράπηκε σε τριμερή, χιλιάδες εργαζόμενοι παρέχουν την εργασία τους δια μέσου κάποιου εργολάβου, και η εξαρτημένη εργασία σε ψευδο- αυτοαπασχόληση με δελτίο παροχής.
Αποτέλεσμα να αποδεκατιστούν τα επιχειρησιακά σωματεία, να έχουν καταργηθεί στην πράξη όλες τις διμερείς συμφωνίες-συμβάσεις που έχουν υπογράψει, αφού το προσωπικό των εταιριών συνεχώς λιγοστεύει.
Μεσαιωνική η εκμετάλλευση των βοηθών.
Ένα παράδειγμα είναι αρκετό να αναδειχτεί η έκταση του φαινόμενου.
Το 1980, μόνο οι εταιρίες ( αναψυκτικών, ζύθου, κρασιών, ούζου- κονιάκ, νερού ) και μόνο στο Νομό Αττικής, απασχολούσαν περίπου 3.000 οδηγούς – βοηθούς. Σήμερα οι εταιρίες αυτές δεν απασχολούν περισσότερους από 70-80 οδηγούς – βοηθούς!! Οι υπόλοιποι έχουν αντικαταστεί από οδηγούς «εργολάβους» με δελτίο παροχής, ενώ οι βοηθοί στους «εργολάβους» οδηγούς βιώνουν το μεσαίωνα!!
Οι εργολαβίες δεν περιορίστηκαν μόνο στη διακίνηση των προϊόντων. Επεκτάθηκαν και σε άλλα επαγγέλματα (περιοδεύοντες πωλητές, μηχανικοί – ηλεκτρολόγοι συντηρητές, εργάτες αποθήκης, καθαρίστριες, φύλακες, χειριστές κλαρκ, υπάλληλοι γραφείου κ.λ.π.).
Τη διάσταση αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει και με δικά της στοιχεία, 8/5/2008 μεγάλη εταιρία (4 εργοστάσια) που δεσπόζει στο χώρο της μπίρας.
Με τίτλο συμβολή στην ελληνική οικονομία, αναφέρει πως οι εργαζόμενοι της εταιρίας αυτής, είναι 1.300 άτομα, καθώς και άλλες 2.859 άμεσες θέσεις εργασίας! Ενώ άλλες 30.689 θέσεις εργασίας αποτελούν συνέπεια των δραστηριοτήτων των διανομέων και πελατών της. Συνολικά οι θέσεις εργασίας άμεσα και έμμεσα είναι 55.000 » !!
Να θυμίσω ακόμα την ΚΟΚΑ-ΚΟΛΑ το 2005, όπου έκλεισε τα εργοστάσιά της στη Ρόδο, την Κέρκυρα και το Μεσολόγγι, απέλυσε τους εργαζομένους ενώ τη δουλειά τους ανέλαβαν οι εργολάβοι!!
Πίσω από τη βιτρίνα τα σκλαβοπάζαρα
Στις επιχειρήσεις σήμερα έχουν δημιουργηθεί τέσσερις κατηγορίες εργαζομένων.
Οι εργαζόμενοι των εταιριών με τα στοιχειώδης δικαιώματα, οι εργαζόμενοι των εργολάβων με κουτσουρεμένα δικαιώματα, οι εργαζόμενοι υπό μορφή ατομικών «εργολαβιών» με ατομικές συμφωνίες, και μια νέα κατηγορία εργαζομένων έχει διαμορφωθεί, με απάνθρωπες συνθήκες εργασίες, σε καθεστώς σκλαβοπάζαρου χωρίς κανένα δικαίωμα.
Αναφέρομαι στους βοηθούς αυτοκινήτου των «εργολάβων» οδηγών, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται στο πόστο τους μέσα ή έξω από τις εταιρίες και απασχολούνται ανάλογα με την ημερήσια δουλειά των «εργολάβων» οδηγών.
Αμείβονται ανάλογα με τα δρομολόγια που εκτελούν οι «εργολάβοι». Συνήθως είναι 10 € το δρομολόγιο και αν κάνουν 3 δρομολόγια στο 12ωρο θα φτάσουν τα 30€!!
Δεν συζητάμε για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, καθώς υποχρεώνονται να εργάζονται γρήγορα για να προλάβουν, σε άσχημες καιρικές συνθήκες, μεγάλες θερμοκρασίες το καλοκαίρι, χαμηλές και κάτω από τη βροχή τον χειμώνα.
Καθώς επίσης δεν συζητάμε για ασφάλιση ή λοιπά δικαιώματα, άδειες, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχα κ.λ.π., αυτά είναι άγνωστες λέξεις για τους εργαζόμενους αυτούς.
Να σημειωθεί, πώς όλες οι παραπάνω εργασίες και με οποιαδήποτε μορφή και αν παρουσιάζονται, είναι εξαρτημένη εργασία καθόσον όλες τελούν υπό τον έλεγχο και εποπτεία των εταιριών!!
Κανείς δεν ασχολήθηκε ούτε η ΓΣΕΕ ούτε το ΙΚΑ
Κανείς από τη ΓΣΕΕ δεν κατανόησε το πρόβλημα, όταν με την ομοσπονδία Τροφίμων – Ποτών, θέσαμε το ρατσιστικό καθεστώς των βοηθών στους «εργολάβους» οδηγούς.
Ούτε το Υπουργείο Εργασίας ασχολήθηκε, αφού θέσαμε το θέμα αυτό στον ίδιο τον υπουργό εργασίας, πρωην πρόεδρο της ΓΣΕΕ, κ. Χρήστο Πρωτόπαπα.
Αλλά ούτε και το ΙΚΑ ασχολήθηκε, αφού συναντηθήκαμε με τον ίδιο τον προϊστάμενο της Υ.ΠΕ.Ε.Α./ΙΚΑ, του δώσαμε όλα τα στοιχεία που μας ζήτησε, ακόμα και ονόματα συνδικαλιστών των επιχειρήσεων.
Όχι μόνο δεν ασχολήθηκαν έγιναν και προκλητικοί. Μας απάντησαν ότι κατά τους επιτόπιους ελέγχους δεν βρέθηκε κανένας ανασφάλιστος, ουσιαστικά πιστοποίησαν και τη νομιμότητα των εταιριών!!!
Φυσικά οι έλεγχοι ήταν υποκριτικοί, αυτοί έγιναν για μικρό χρονικό διάστημα και έξω από τις πύλες των εργοστασίων. Ακόμα και μετά την παρότρυνσή μου, που τυχαία βρέθηκα εκεί, να μπούμε μέσα στην επιχείρηση και να τους υποδείξω τους εργαζόμενους αυτούς, μου δήλωσαν πως είχαν εντολή να μην περάσουν τις πύλες!!
Σωματείο οδηγών βοηθών – πρώτες νίκες
Το 2003 αν και με μεγάλη καθυστέρηση ιδρύεται το σωματείο «πωλητών οδηγών βοηθών αυτοκινήτων» τροφίμων ποτών. Σκοπός, η αναδιοργάνωση σε νέα βάση των εργαζομένων εδώ, καθώς και η κατοχύρωση των δικαιωμάτων καθόσον αυτά ρυθμίζονται μόνο από επιχειρησιακές συμβάσεις.
Το 2005 στην συλλογική σύμβαση οδηγών φορτηγών, κατοχυρώνονται ορισμένα δικαιώματα (επίδομα πωλητού, διαχειριστικών λαθών, εκφόρτωσης) και επεκτείνονται για όλες ανεξαρτήτως τις επιχειρήσεις και για όλη την Ελλάδα.
Οι μισθολογικές διαφορές που προέκυψαν μετά την επέκταση της σύμβασης ήταν τεράστιες.
Όμως ακόμα μεγαλύτερες διαφορές αποκαλύφτηκαν στη συνέχεια και οι οποίες προϋπήρχαν, αφού οι ποιο πολλές επιχειρήσεις ιδιαίτερα οι εργολαβικές δεν εφάρμοζαν καμία σύμβαση!!!
Έτσι το σωματείο, βρίσκεται σε μαραθώνιο δρόμο για την πλήρη εφαρμογή των συμβάσεων εργασίας.
Η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων και Νόμος 1876/90
Το σωματείο και οι εργαζόμενοι οδηγοί των εργολαβικών επιχειρήσεων, βρίσκονται απέναντι στο Νόμο 1876/90 που ρυθμίζει τις συμβάσεις, γιατί με τον νόμο αυτό οι κλαδικές συμβάσεις υπερισχύουν των ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων ακόμα και στην περίπτωση που οι κλαδικές είναι χαμηλότερες!!!
Η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, ύστερα από την μετεξέλιξή της σε πολυκλαδική ομοσπονδία δημιούργησε και υπογράφει 18 κλαδικές συμβάσεις!!
Μία εξ αυτών είναι των εργολαβικών επιχειρήσεων – παροχής υπηρεσιών. Στη κλαδική σύμβαση αυτή αλλά και στην εμπορικών επιχειρήσεων, έχει εντάξει επαγγέλματα και έχει διαμορφώσει μισθούς, με πολύ χαμηλότερα ποσά από αυτά που προβλέπουν οι εθνικές ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις , π.χ. των οδηγών αυτοκινήτων. Αποτέλεσμα, οι μηνιαίες αποδοχές των οδηγών στους εργολάβους να είναι έως και 265 € χαμηλότερες!!!
Κίνημα προστασίας όχι γενικόλογη καταδίκη
Χρειάζεται ποιο πολύ, και όλοι οι συνδικαλιστές να ασχοληθούμε με τους εργαζόμενους σε εργολαβίες. Να ξεφύγουμε από τη γενικόλογη καταδίκη των εργολαβιών και γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.
Να απαιτήσουμε την πλήρη εφαρμογή των εργασιακών & ασφαλιστικών δικαιωμάτων τους.
Να αναγνωριστούν και να μην θεωρούνται ξένοι προς την επιχείρηση, το προσωπικό των εργολάβων, οι εργαζόμενοι «εργολάβοι» με δελτίο παροχής, οι δανειζόμενοι κ.λπ.
Να απαιτήσουμε ίσα δικαιώματα για όλους μέσα στις επιχειρήσεις, ανεξάρτητα εάν εμφανίζονται σε κάποιο εργολάβο ή με δελτίο παροχής.
Να αγωνιστούμε για την εγγραφή τους στα επιχειρησιακά σωματεία.
Για τους εργαζόμενους «εργολάβους» με δελτίο παροχής, εφόσον παρέχουν εξαρτημένη εργασία, να απαιτούνται, η ένταξή τους στην ασφάλιση του ΙΚΑ, η πρόσληψή τους στην επιχείρηση, καθώς και άλλες αξιώσεις για, άδειες, επίδομα άδειας, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχά, που δεν είχαν λάβει.
Για τους εργαζόμενους μέσα στις επιχειρήσεις, που εμφανίζονται ως εργαζόμενοι κάποιοι εργολάβου, ενώ στην ουσία είναι ενοικιαζόμενοι που χωρίς να τηρούνται οι διατάσεις του νόμου, να απαιτήσουμε την πρόσληψη τους στην επιχείρηση που παρέχουν εργασία, καθώς και τις μισθολογικές και ασφαλιστικές διαφορές.
Να καταργηθεί η ενοικίαση – δανεισμός.
Να απαγορευτεί στις εταιρείες παροχής υπηρεσιών ( εργολάβοι ) να συνάπτουν με τους εργαζόμενους άλλη μορφή εργασιακής σχέσης πέραν του αορίστου χρόνου.
Σε κάθε περίπτωση οι εταιρίες που αναθέτουν εργολαβίες, να αναλαμβάνουν και την ευθύνη έναντι του νόμου και για το προσωπικό των εργολαβικών εταιριών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις πτώχευσης, κλεισίματος ή αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εταιριών αυτών.
ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Η ΔΥΝΑΜΗ
ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ Η ΝΙΚΗ
Νικολάου Κώστας ΑΘΗΝΑ 10/2/2008
Πρόεδρος
ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΠΩΛΗΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ
ΒΟΗΘΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ
nikolaou@kepea.gr