ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Αθήνα 23/4/2009
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 2009
Εγκύκλιος Γραμματείας ΣΥΡΙΖΑ προς τις νομαρχιακές, τοπικές και θεματικές επιτροπές

Σύντροφοι/ συντρόφισσες

Με δεδομένα ότι η φετινή Πρωτομαγιά πέφτει Παρασκευή ( τριήμερο), ότι το ΠΑΜΕ συνεχίζει την διασπαστική του πολιτική στο σ.κ. με ξεχωριστές συγκεντρώσεις και ότι οι δυο παρατάξεις ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ έχουν συμβάλλει τα μέγιστα ώστε το σ.κ. να βρίσκεται σε οργανωτική, πολιτική, συνδικαλιστική αναξιοπιστία και παραλυσία σε σχέση με τις ανάγκες των εργαζόμενων, οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ στο σ.κ. έχουμε την δυνατότητα να προβάλλουμε τα εξής χαρακτηριστικά κινηματικά, αντί-νεοφιλελεύθερα, αντικαπιταλιστικά πολιτισμικά και πολιτιστικά στοιχεία στις φετινές συγκεντρώσεις – πορείες.

Το πολιτικό περιεχόμενο των ψηφισμάτων και το προπαγανδιστικό υλικό θα εκφράζει το ενωτικό, διεθνιστικό, αντί-καπιταλιστικό, αντί-νεοφιλελεύθερο, αντί-ρατσιστικό, αντί-ξενοφοβικό πλαίσιο που οι δυνάμεις μας προβάλουν. Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση και οι επιπτώσεις των πολιτικών που δεν την αντιμετωπίζουν αλλά την τροφοδοτούν σε βάρος της εργασίας, όπως και η ανάγκη αντίστασης στην επίθεση που έχουν εξαπολύσει οι επιχειρήσεις στους εργαζόμενους (με μαζικές απολύσεις, διαθεσιμότητες, μείωση ωρών ή ημερών εργασίας με ταυτόχρονη μείωση των αποδοχών, πάγωμα ή μείωση μισθών κλπ) με πρόσχημα την οικονομική κρίση, αποτελούν αποτελούν βασικές προτεραιότητές μας. Ταυτόχρονα θα δώσουμε ιδιαίτερο βάρος στο ζήτημα της επισφάλειας που δεν αφορά πλέον μόνο τους ελαστικά εργαζόμενους και τους ανέργους αλλά το σύνολο των εργαζομένων κυρίως στον ιδιωτικό τομέα που ανησυχεί για τις θέσεις εργασίας αλλά και για το πάγωμα ή τη μείωση του μισθού τους.

Ως κεντρικά συνθήματα για το θέμα της κρίσης θα έχουμε τα εξής:

Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση τους.

Την κρίση να πληρώσουν το κεφάλαιο και οι τραπεζίτες.

Με τους αγώνες μας θα ανατρέψουμε το νεοφιλελευθερισμό.

Ενωτικά και Αριστερά αλλάζουμε το τοπίο σε Ελλάδα και Ευρώπη

Πανευρωπαϊκή Αντίσταση στα σχέδια της Ε.Ε. και των κυβερνήσεων.

Το μέλλον μας γράφεται στους δρόμους.

Ως κεντρικά αιτήματα για τους εργαζόμενους θα θέσουμε τα εξής:

Να παρθούν μέτρα αντιμετώπισης της ανεργίας, αποτροπής των απολύσεων και προστασίας των ανέργων. Να μην περάσει το αντεργατικό μέτρο της μείωσης των ημερών ή ωρών εργασίας με αντίστοιχη μείωση των μισθών, 35ωρο χωρίς μείωση των αποδοχών. Να δοθούν ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς, στις συντάξεις και στα επιδόματα ανεργίας. Κατώτερος μισθός 1300 ευρώ και κατώτατη σύναξη στα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη. Κατάργηση των υπεργολαβιών και όλων των επισφαλών και ελαστικών μορφών απασχόλησης. Πλήρης, σταθερή και ποιοτική εργασία για όλους. Αύξηση των δημόσιων δαπανών για την υγεία, την παιδεία, την πρόνοια και το περιβάλλον και για την άμεση προώθηση 100.000 προσλήψεων ανέργων σε αυτούς τους τομείς. Υπεράσπιση και διεύρυνση των εργασιακών, δημοκρατικών και συλλογικών δικαιωμάτων των εργαζομένων και της νεολαίας.

Ο κίνδυνος απομαζικοποίησης του φετινού γιορτασμού είναι υπαρκτός, για τον λόγο αυτό έχουμε χρέος σε συνθήκες όξυνσης των πολύμορφων επιθέσεων που δέχονται οι εργαζόμενοι, οι μετανάστες, οι γυναίκες, η νέα γενιά, να κάνουμε ότι μπορούμε ώστε οι συνδικαλιστικές δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ να δώσουν τον παλμό, την μαζικότητα, το περιεχόμενο σε κάθε συγκέντρωση και πορεία που διοργανώνουν τα εργατικά κέντρα σε κάθε πόλη της χώρας μας για την φετινή πρωτομαγιά.

Οι περιοδείες την εβδομάδα της πρωτομαγιάς σε χώρους εργασίας που είναι στην πρώτη γραμμή των αγώνων αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για τις δυνάμεις μας, όπως επίσης και οι πικετοφορίες, μοίρασμα υλικού, ομιλίες, τοπικές συγκεντρώσεις είναι στην ημερήσια διάταξη. Εκτός από το πρόγραμμα περιοδειών που θα οργανωθεί με ευθύνη του Δικτύου συνδικαλιστών ΣΥΡΙΖΑ (Λιμάνι Πειραιά, ΝΑΤ, Ναυπηγοεπισκευαστική Περάματος, ΔΕΛΤΑ, ΒΟΝΤΑΦΟΝ, ΤΕΛΕΠΕΡΦΟΜΑΝΣ) στις οποίες θα ζητηθεί και συμμετοχή Βουλευτών, θα πρέπει να οργανωθούν εξορμήσεις και από τις τοπικές και θεματικές επιτροπές του ΣΥΡΙΖΑ σε χώρους εργασίας και περιοχές ευθύνης τους.
Ήδη οι προκηρύξεις (50.000) και οι αφίσες (20.000) του ΣΥΡΙΖΑ είναι έτοιμες και ξεκινάμε με εξόρμηση με το πρωτομαγιάτικο υλικό μας στο κέντρο της Αθήνας στις 25/4 το Σάββατο (ραντεβού στην Πλατεία Μοναστηρακίου στις 11:30 το πρωί). Το υλικό αυτό θα σταλεί πανελλαδικά.

Οι τοπικές και νομαρχιακές επιτροπές καλούνται να οργανώσουν τοπικά εξωστρεφείς δράσεις, εξορμήσεις με την προκήρυξη, αφισοκολλήσεις αλλά και επισκέψεις σε εργατικούς χώρους της γειτονιάς. Στον βαθμό που τοπική ή θεματική οργάνωση ΣΥΡΙΖΑ (ιδιαίτερα για την Αθήνα) συσπειρώσει μέσα από την δράση της συντρόφους/σες μπορεί να παρουσιαστεί στην διαδήλωση με το δικό της πανό και μπλοκ, εντός του ενιαίου μπλοκ ΣΥΡΙΖΑ.
Επίσης θα στηρίξουμε την παρουσία οργανωμένου περιπτέρου του ΣΥΡΙΖΑ στις πρωτομαγιάτικες εκδηλώσεις στη Νέα Φιλαδέλφεια, όπως και την εκδήλωση της φεμινιστικής πρωτοβουλίας αλληλεγγύης στην Κωνσταντίνα Κούνεβα που γίνεται την Τετάρτη στις 29/4 στις 08:30 το βράδυ στην αίθουσα Μελίνα Μερκούρη στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.
Για το περίπτερο της Ν. Φιλαδέλφειας το οποίο θα λειτουργήσει Πέμπτη 30/4 και Παρασκευή 1/5 χρειάζεται να οργανώσουν την συμμετοχή τους και να βγάλουν βάρδιες οι τοπικές επιτροπές ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φιλαδέλφειας, Πατησίων, Ν.Ιωνίας, Αγ. Αναργύρων , Πετρούπολης, Ιλίου και Καματερού.

Όλα τα παραπάνω δεν μπορούν να υλοποιηθούν εάν δεν υπάρχουν «χέρια και μυαλά». Επομένως οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, το δίκτυο συνδικαλιστών ΣΥΡΙΖΑ, οι συνδικαλιστικές παρατάξεις που έχουν αναφορά στο χώρο μας μπορούν να διαμορφώσουν ένα αγωνιστικό πλαίσιο που θα έχει συνέχεια μετά την πρωτομαγιά και θα δώσει ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αντίστασης στους εργαζόμενους, στα συνδικάτα.
Η πρωτομαγιάτική συγκέντρωση των συνδικάτων θα γίνει με οργανωτική ευθύνη του ΕΚΑ την ημέρα της Πρωτομαγιάς στις 10:30 το πρωί στην πλατεία Κλαυθμώνος, όπου θα μιλήσουν 3 ελαστικά απασχολούμενοι (ένας από κάθε παράταξη) εκπρόσωποι από Παλαιστίνη και Βενεζουέλα και θα υπάρχει και καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Θα ακολουθήσει πορεία προς τη Βουλή.

Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ με ευθύνη του Δικτύου Συνδικαλιστών ΣΥΡΙΖΑ θα συμμετέχουν διακριτά στις πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις των εργατικών κέντρων (με προσυγκέντρωση, μπλοκ και ομιλητή στις συγκεντρώσεις).
Στην ΑΘΗΝΑ οργανώνουμε ως Δίκτυο συνδικαλιστών ΣΥΡΙΖΑ προσυγκέντρωση στην γωνία Χαλκοκονδύλη και Πατησίων στις 10 το πρωί για να φτάσουμε έγκαιρα με διαδήλωση στην πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση. Θα επιμείνουμε προς τα συνδικάτα - ή αλλιώς θα το κάνουμε μόνοι μας - η πορεία να περάσει από ΣΕΒ, γραφεία ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, Βουλή και να διαλυθεί στα Προπύλαια.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ, ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί πρόταση διαβούλευσης προς την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ 10-12/Απριλίου στο Γήπεδο ΤΑΕΚΒΟΝΤΟ στο ΦΑΛΗΡΟ. Δεν θέλει να διαφωνήσει με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και τη θέση του για τις ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ, αλλά να συμβάλει στην αναίρεση της λάθος συζήτησης που διεξάγεται στις μέρες μας περί ευρωπαϊσμού και αντιευρωπαϊσμού.


1. Για την στάση της Αριστεράς απέναντι στην «Ευρώπη».

Η «Ευρώπη» αποτελεί μια εμμονή για την ελληνική αριστερά που έχει ως αποτέλεσμα τον πολιτικό της παροπλισμό. Είτε ως ο «οικονομικός χωροφύλακας» των λαών, για το λαϊκίστικο ΚΚΕ, το ΠΑΣΟΚ των πρώιμων μεταπολιτευτικών χρόνων και κάποια κομμάτια του αριστερισμού, είτε ως η κύρια πηγή του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξης, για το μεγαλύτερο τμήμα της μεταρρυθμιστικής - ανανεωτικής αριστεράς, η ευρωπαϊκή υπόθεση αποτέλεσε, την κυριότερη έκφραση της ήττας της αριστεράς, τόσο στο επίπεδο των ιδεών όσο και στο πολιτικό επίπεδο, μια και η «Ευρώπη» ποτέ δεν συνδέθηκε με τα κοινωνικά ζητήματα της εργασίας και της εκμετάλλευσης σε μια προοπτική κοινωνικού μετασχηματισμού.

Η Ευρώπη δεν έχει «ουσία», δεν είναι «κακή» η «καλή». Η Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρώ, του συμφώνου σταθερότητας και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας αποτελεί μια αντίφαση ανάμεσα στην τάση διεθνοποίησης των καπιταλιστικών οικονομιών και στην εθνική συγκρότηση τους. Η οικονομική κρίση έκανε ακόμα πιο εμφανή αυτήν την αντίφαση. Ο χαρακτηρισμός «καπιταλιστικός» αφορά σαφώς την Ευρώπη αλλά πρέπει να αποδίδεται πρωτίστως στις εθνικές οικονομίες. Η αστική απόπειρα λύσης της βασικής αντίφασης μεταξύ διεθνοποιημένων αγορών και εθνικών καπιταλισμών που επιχειρείται με το ευρωσύνταγμα, τον ευρωπαϊκό στρατό, την κοινή εξωτερική πολιτική και την Ευρώπη - Φρούριο έχει, προσωρινά, αποτύχει. Αλλά και να πετύχαινε δεν θα διασφάλιζε ούτε ένα από τα αίτημα του κόσμου της εργασίας. Τουναντίον, θα δημιουργούσε ένα σκληρό, ταξικό εποικοδόμημα εναντίον των εργαζομένων, του περιβάλλοντος, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των κοινωνικών αναγκών.
Το ερώτημα είναι τι κάνει η αριστερά. Αν η αριστερά μεριμνά μόνο για την φυσιογνωμία της, άλλοτε την αντιευρωπαϊκή, και άλλοτε την φιλοευρωπαϊκή, τότε θωπεύεται αυτάρεσκα μπροστά στον καθρέφτη της. Αν προτείνει γενικόλογα, άλλοτε την μεταρρύθμιση και άλλοτε την εθνική απόσυρση τότε υπεκφεύγει του προβλήματος.

Τα όρια του μεταρρυθμισμού έχουν καταγραφεί στο ευρωπαϊκό πεδίο. Το 1997 οι κυβερνήσεις που υπέγραψαν την Συνθήκη του Άμστερνταμ ήταν στη συντριπτική τους πλειοψηφία κεντροαριστερές - μεταρρυθμιστικές. Θα περίμενε κανείς να εφαρμόσουν κευνσιανές πολιτικές συνοχής. Ακόμα τις περιμένουμε αυτές. Αντίθετα, εφάρμοσαν νεοφιλελεύθερες, μονεταριστικές και απορρυθμιστικές πολιτικές ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων. Από την άλλη, παράδειγμα εθνικής αναδίπλωσης με ταξικούς και ριζοσπαστικούς όρους δεν υπάρχει, παρά μόνο στο επίπεδο των συνθημάτων. Στην πραγματικότητα, τα μόνα πετυχημένα παραδείγματα εθνικής αναδίπλωσης που υπάρχουν είναι αυτά που έχουν γίνει με κεντροαριστερούς όρους (Σουηδία, Δανία, Αγγλία). Το παράδοξο της φιλοευρωπαϊκής κεντροαριστεράς που ηττάται από τον νεοφιλελευθερισμό εντός του ενιαίου νομισματικού χώρου και των πετυχημένων κεντροαριστερών υποδειγμάτων ανάπτυξης με εθνικούς όρους θα πρέπει να προβληματίσει τους μεταρρυθμιστές. Αλλά αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει.

Για την ριζοσπαστική αριστερά προέχει μια ταξική πολιτική λύση, από την πλευρά των εργαζομένων, της βασικής αντίφασης μεταξύ διεθνοποιημένων οικονομιών και εθνικών καπιταλισμών και όχι ο πόλεμος «ταυτοτήτων». Και η λύση αυτή δεν μπορεί να είναι παρά μια ευρωπαϊκή πολιτική ενοποίηση που να καθορίζεται από τα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα που εγγυάται και τις ανάγκες που θέλει να εξυπηρετήσει. Το ζήτημα είναι τι δημόσιο ευρωπαϊκό χώρο θέλουμε. Κάποιου συνταγματικού κλειδώματος των βασικών κριτηρίων και επιλογών των κυρίαρχων εθνικών – αστικών μερίδων ή του κοινού εργατικού δικαίου, των ευρωπαϊκών συλλογικών συμβάσεων, των κοινών δημόσιων υπηρεσιών, της θέσπισης της χάρτας των ευρωπαϊκών κοινωνικών δικαιωμάτων; Γιατί μόνο κοινό νόμισμα και όχι κοινό ελάχιστο μισθό, γιατί ευρωστρατός και όχι κοινή ευρωπαϊκή δημόσια υγεία, γιατί οικολογική ευαισθησία και πράσινη επιχειρηματικότητα και όχι οικολογικό μετασχηματισμό των ευρωπαϊκών οικονομιών;
Τελικά, τι είναι πολιτικά χρήσιμο αυτή την στιγμή, η τήρηση μιας στάσης, φιλοευρωπαϊκής η αντιευρωπαϊκής ή η εύρεση μιας ταξικά προσανατολισμένης πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Η στάση δεν τροποποιεί την πραγματικότητα. Μόνο η πολιτική.

2. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η «Ευρώπη». Πρέπει να αλλάξουν και οι δύο όροι.

Ο ΣΥΡΙΖΑ των εθνικών εκλογών του 2003 αποτελούσε μια εκλογική σύμπραξη, γι αυτό και μόλις τέθηκε το ζήτημα της ευρωπαϊκής του ταυτότητας στις ευρωεκλογές του 2004 διαλύθηκε. Υπερίσχυσαν οι επιμέρους στάσεις απέναντι στην ευρωπαϊκή υπόθεση, μέσα σε έναν εκλογικό σχηματισμό που δεν επεδίωξε και δεν ήθελε να συζητήσει τις διαφορές του. Οι βασικές συνιστώσες του τότε ΣΥΡΙΖΑ επεχείρησαν την αυτόνομη κάθοδο στις ευρωεκλογές, έχοντας, θεωρητικά τουλάχιστον, την ευκαιρία να προβάλουν αυτούσια την φιλοευρωπαϊκή ή την ευρωσκεπτικιστική τους ταυτότητα. Τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά για όλες τις πλευρές. Η φιλοευρωπαϊκή προσέγγιση ηγεμονευόταν από το ΠΑΣΟΚ, ενώ ο ευρωσκεπτικισμός από το ΚΚΕ και το νεοεμφανιζόμενο ΛΑ.Ο.Σ .
Ο ΣΥΡΙΖΑ του 2007 προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και δεν αποτέλεσε απλά και μόνο μια εκλογική συνεργασία αλλά ένας χώρος διαλόγου και κινηματικής ενότητας που αμέσως πήρε τα χαρακτηριστικά της πολιτικής συνομοσπονδίας. Ο φόβος όμως της διάλυσης η της απονέκρωσης του δεν έχει εκλείψει. Τώρα μάλιστα με τα ρευστά εκλογικά του ποσοστά οι κίνδυνοι αυτοί μεγαλώνουν. Οι ευρωεκλογές πάλι θα αποτελέσουν μια εξαιρετικά δύσκολή περίοδο γιατί στο ζήτημα «Ευρώπη» δεν υπήρξε μια πολιτική – ιδεολογική λύση, μια σύνθεση των επιμέρους απόψεων στην κατεύθυνση της υπέρβασής τους.
Για να έχει μέλλον το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εκπληρωθούν δύο συνθήκες.

α. Ο ΣΎΡΙΖΑ να μπορέσει να παράξει τον δικό του πολιτικό λόγο και να βρει τα δικά του σημεία ιδεολογικής ενότητας. Κάτι τέτοιο δεν θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα της άθροισης των επιμέρους απόψεων αλλά μια καινούργια σύνθεση. Μια νέα θέση για το τι είναι η Ευρώπη και πως παλεύουμε μέσα σε αυτή, είναι αναγκαστικά το σημείο από το οποίο πρέπει να ξεκινήσουμε. Αυτές οι ευρωεκλογές πρέπει να έχουν δύο στόχους: α) ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα και β) το ξεκίνημα μιας προσπάθειας για παραγωγή νέου πολιτικού λόγου.

β. Ο ΣΎΡΙΖΑ να μπορέσει να αποκτήσει τις δικές του πολιτικές διαδικασίες, οι οποίες θα προέλθουν από τις ίδιες τις οργανώσεις του, από τα μέλη του με διπλή ένταξη, από την πλήρη ισοτιμία των «ανένταχτων» και από την έναρξη διαδικασιών εκχώρησης πολιτικών αρμοδιοτήτων από τις συνιστώσες στο ΣΥΡΙΖΑ. Για τις αρμοδιότητες, το ποιες θα είναι αυτές και το πώς θα εκχωρηθούν θα πρέπει να αποτελέσει το κύριο αντικείμενο των επόμενων πανελλαδικών συνδιασκέψεων.

Οι ευρωεκλογές είναι σε απόσταση αναπνοής, πλέον, και θα πρέπει να επιταχύνουμε. Όμως, αν επιταχύνουμε χωρίς να καταλάβουμε τα επίδικα αντικείμενα που θέτει η κρίση τότε ίσως απλά φτάσουμε πιο γρήγορα στο Γκρεμό. Η εκλογική επιτροπή που θα πρέπει να συσταθεί το επόμενο διάστημα έχει δύσκολο έργο. Δεν αρκεί να βγάλει εις πέρας κάποια δουλειά. Πρέπει να προσεγγίσει τον κόσμο με μια τολμηρή διάθεση χωρίς «ενοχές», ούτε γιατί χάνουμε την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, ούτε γιατί «ρίχνουμε νερό στον μύλο της καπιταλιστικής Ευρώπης». Τα πράγματα πρέπει να ειπωθούν όπως είναι και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ να συζητηθεί χωρίς τη βοήθεια των κλασσικών σχημάτων λόγου της Αριστεράς. Οι καταστάσεις είναι δύσκολες αλλά και ενδιαφέρουσες. Ας δώσουμε την μάχη με σεβασμό στην ιστορία των συνιστωσών αλλά όχι εμφορούμενοι από τον «πατριωτισμό» τους.



Καρατζάς Τηλέμαχος
Παπαθανασίου Χρήστος
Αλεξίου Δημήτρης
Παπαγεωργίου Φάνης
Δουρέκα Καίτη
Βαλιάνος Χρήστος
Αυλωνίτης Ανδρέας
Σταύρου Πέτρος
Δημόπουλος Δημήτρης
Γαβρίλη Δάφνη
Δημοπούλου Ελένη
Ορφανός Δημήτρης

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Αγίας Παρασκευής καλεί τα μέλη και τους φίλους στην ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ τη ΔΕΥΤΕΡΑ 6 Απρίλη, στις 7:00 το απόγευμα, στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου του Δημαρχείου (3ος όροφος).

Τα θέματα που προτείνονται είναι:

• ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ και ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ.


• ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

ΠΡΕΚΑΡΙΟΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΘΕΙΤΕ

35 ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΠΛΑ – ΔΙΠΛΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΥΣ

ΕΠΟΧΗ 1/3/2009

Κώστας Νικολάου:

Έπρεπε να γίνει δολοφονική επίθεση, να ρίξουν έναν κουβά βιτριόλι σε μια καθαρίστρια, συνδικαλίστρια και μάλιστα αλλοδαπή την Κωνσταντίνα Κούνεβα, για να ασχοληθούμε με τις εργολαβίες!
Όμως το πρόβλημα έχει μεγαλύτερο βάθος, αφού οι εργολαβίες ούτε τωρινό φαινόμενο είναι, ούτε μόνο στις καθαρίστριες περιορίζονται, ούτε μόνο στο Δημόσιο Τομέα.
Δεν ψάχνουμε βέβαια για σκοπιμότητες. Είναι αποτέλεσμα αντικειμενικών δυσκολιών του συνδικαλιστικού κινήματος, αφού η ηγεσία του αλλά και των συνδικαλιστικών παρατάξεων έχουν περιοριστεί γύρω από τις ασφαλείς εργασίες (ΔΗΜΟΣΙΟ, Δ.Ε.Κ.Ο –ΤΡΑΠΕΖΕΣ).

Πρωτοπόρος ο νυν πρόεδρος του ΣΕΒ
Ψάχνω για την αρχική εμφάνιση των εργολαβιών. Θυμάμαι την πρόσληψή μου πριν από 36 χρόνια σε μεγάλη επιχείρηση τροφίμων, βρήκα τους εργολάβους εκεί, έστω σε περιορισμένο αριθμό. Από το 1980 και μετά και για όλο τον κλάδο Τροφίμων – Ποτών έχει αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση. Την εκστρατεία κήρυξε τότε, ο Δ. Δασκαλόπουλος ιδιοκτήτης της γαλακτοβιομηχανίας ΔΕΛΤΑ και πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Τροφίμων τότε, του ΣΕΒ σήμερα!! Αφού πρώτα διέλυσε το επιχειρησιακό σωματείο απολύοντας όλους τους συνδικαλιστές, στη συνέχεια απέλυσε όλους τους βοηθούς αυτοκινήτου και με την απειλή της απόλυσης μετέτρεψε όλους τους οδηγούς αυτοκινήτου σε «εργολάβους»!!!
Έτσι οι οδηγοί φορτηγών αυτοκινήτων-πωλητές, από εξαρτημένη εργασία που ήταν, ξαφνικά βρέθηκαν «αυτοαπασχολούμενοι» με δελτίο παροχής, χωρίς ασφάλιση, σταθερό μισθό, άδειες, δώρα, κλπ, και όχι μόνο. Αναλαμβάνουν επίσης την ευθύνη αγοράς αυτοκινήτου, καθώς και την πρόσληψη βοηθών για τις φορτοεκφορτώσεις, με ότι συνεπάγεται!!!
Το παράδειγμα αυτό, πιστά και συντονισμένα ακολούθησαν όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις Τροφίμων – Ποτών, ιδιαίτερα αυτές που οι συσκευασίες των προϊόντων τους έχουν μεγαλύτερο βάρος και απαιτούν έναν ή δύο βοηθούς, π.χ. αναψυκτικά, μπύρες, γάλα, κρασιά, νερά, λάδια, κ.λ..
Αυτό που διαφοροποίησε και καθυστέρησε τα σχέδια της εργοδοσίας ήταν η αντιδράσεις των εργαζομένων (οδηγών-βοηθών) και οι σκληροί αγώνες που ακολούθησαν με αποτέλεσμα οι εργολαβίες να διαφέρουν από επιχείρηση σε επιχείρηση, παράδειγμα:
· Σε πολλές επιχειρήσεις με την απειλή της απόλυσης, μετατράπηκαν οι ίδιοι οδηγοί σε «εργολάβοι» ενώ οι βοηθοί απολύθηκαν.
· Σε άλλες επιχειρήσεις απολύθηκαν και οι οδηγοί και οι βοηθοί ενώ τη δουλειά τους ανέλαβαν εργολαβικές εταιρίες με άλλο προσωπικό.
· Σε άλλες επιχειρήσεις με μεγαλύτερη ενδεχομένως αντίσταση των οδηγών-βοηθών, παρά τους εκβιασμούς και τις πιέσεις της εργοδοσίας, δεν δεχτήκαμε να γίνουμε «εργολάβοι», δεν απολύθηκε κανείς. Όμως δεν νικήσαμε και τις εργολαβίες. Αφού από το 1980 και μετά, οι προσλήψεις που ακολούθησαν μετά τις αποχωρήσεις των οδηγών – βοηθών λόγω συνταξιοδότησης ήταν μόνο από «εργολάβους»!!!
Αποτέλεσμα, σήμερα 30 χρόνια μετά, οι εργασιακές σχέσεις έχουν αλλάξει δραματικά, καθώς η διμερή σχέση εργασίας μετατράπηκε σε τριμερή, χιλιάδες εργαζόμενοι παρέχουν την εργασία τους δια μέσου κάποιου εργολάβου, και η εξαρτημένη εργασία σε ψευδο- αυτοαπασχόληση με δελτίο παροχής.
Αποτέλεσμα να αποδεκατιστούν τα επιχειρησιακά σωματεία, να έχουν καταργηθεί στην πράξη όλες τις διμερείς συμφωνίες-συμβάσεις που έχουν υπογράψει, αφού το προσωπικό των εταιριών συνεχώς λιγοστεύει.

Μεσαιωνική η εκμετάλλευση των βοηθών.
Ένα παράδειγμα είναι αρκετό να αναδειχτεί η έκταση του φαινόμενου.

Το 1980, μόνο οι εταιρίες ( αναψυκτικών, ζύθου, κρασιών, ούζου- κονιάκ, νερού ) και μόνο στο Νομό Αττικής, απασχολούσαν περίπου 3.000 οδηγούς – βοηθούς. Σήμερα οι εταιρίες αυτές δεν απασχολούν περισσότερους από 70-80 οδηγούς – βοηθούς!! Οι υπόλοιποι έχουν αντικαταστεί από οδηγούς «εργολάβους» με δελτίο παροχής, ενώ οι βοηθοί στους «εργολάβους» οδηγούς βιώνουν το μεσαίωνα!!
Οι εργολαβίες δεν περιορίστηκαν μόνο στη διακίνηση των προϊόντων. Επεκτάθηκαν και σε άλλα επαγγέλματα (περιοδεύοντες πωλητές, μηχανικοί – ηλεκτρολόγοι συντηρητές, εργάτες αποθήκης, καθαρίστριες, φύλακες, χειριστές κλαρκ, υπάλληλοι γραφείου κ.λ.π.).
Τη διάσταση αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει και με δικά της στοιχεία, 8/5/2008 μεγάλη εταιρία (4 εργοστάσια) που δεσπόζει στο χώρο της μπίρας.
Με τίτλο συμβολή στην ελληνική οικονομία, αναφέρει πως οι εργαζόμενοι της εταιρίας αυτής, είναι 1.300 άτομα, καθώς και άλλες 2.859 άμεσες θέσεις εργασίας! Ενώ άλλες 30.689 θέσεις εργασίας αποτελούν συνέπεια των δραστηριοτήτων των διανομέων και πελατών της. Συνολικά οι θέσεις εργασίας άμεσα και έμμεσα είναι 55.000 » !!
Να θυμίσω ακόμα την ΚΟΚΑ-ΚΟΛΑ το 2005, όπου έκλεισε τα εργοστάσιά της στη Ρόδο, την Κέρκυρα και το Μεσολόγγι, απέλυσε τους εργαζομένους ενώ τη δουλειά τους ανέλαβαν οι εργολάβοι!!

Πίσω από τη βιτρίνα τα σκλαβοπάζαρα
Στις επιχειρήσεις σήμερα έχουν δημιουργηθεί τέσσερις κατηγορίες εργαζομένων.
Οι εργαζόμενοι των εταιριών με τα στοιχειώδης δικαιώματα, οι εργαζόμενοι των εργολάβων με κουτσουρεμένα δικαιώματα, οι εργαζόμενοι υπό μορφή ατομικών «εργολαβιών» με ατομικές συμφωνίες, και μια νέα κατηγορία εργαζομένων έχει διαμορφωθεί, με απάνθρωπες συνθήκες εργασίες, σε καθεστώς σκλαβοπάζαρου χωρίς κανένα δικαίωμα.
Αναφέρομαι στους βοηθούς αυτοκινήτου των «εργολάβων» οδηγών, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται στο πόστο τους μέσα ή έξω από τις εταιρίες και απασχολούνται ανάλογα με την ημερήσια δουλειά των «εργολάβων» οδηγών.
Αμείβονται ανάλογα με τα δρομολόγια που εκτελούν οι «εργολάβοι». Συνήθως είναι 10 € το δρομολόγιο και αν κάνουν 3 δρομολόγια στο 12ωρο θα φτάσουν τα 30€!!
Δεν συζητάμε για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, καθώς υποχρεώνονται να εργάζονται γρήγορα για να προλάβουν, σε άσχημες καιρικές συνθήκες, μεγάλες θερμοκρασίες το καλοκαίρι, χαμηλές και κάτω από τη βροχή τον χειμώνα.
Καθώς επίσης δεν συζητάμε για ασφάλιση ή λοιπά δικαιώματα, άδειες, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχα κ.λ.π., αυτά είναι άγνωστες λέξεις για τους εργαζόμενους αυτούς.
Να σημειωθεί, πώς όλες οι παραπάνω εργασίες και με οποιαδήποτε μορφή και αν παρουσιάζονται, είναι εξαρτημένη εργασία καθόσον όλες τελούν υπό τον έλεγχο και εποπτεία των εταιριών!!

Κανείς δεν ασχολήθηκε ούτε η ΓΣΕΕ ούτε το ΙΚΑ
Κανείς από τη ΓΣΕΕ δεν κατανόησε το πρόβλημα, όταν με την ομοσπονδία Τροφίμων – Ποτών, θέσαμε το ρατσιστικό καθεστώς των βοηθών στους «εργολάβους» οδηγούς.
Ούτε το Υπουργείο Εργασίας ασχολήθηκε, αφού θέσαμε το θέμα αυτό στον ίδιο τον υπουργό εργασίας, πρωην πρόεδρο της ΓΣΕΕ, κ. Χρήστο Πρωτόπαπα.
Αλλά ούτε και το ΙΚΑ ασχολήθηκε, αφού συναντηθήκαμε με τον ίδιο τον προϊστάμενο της Υ.ΠΕ.Ε.Α./ΙΚΑ, του δώσαμε όλα τα στοιχεία που μας ζήτησε, ακόμα και ονόματα συνδικαλιστών των επιχειρήσεων.
Όχι μόνο δεν ασχολήθηκαν έγιναν και προκλητικοί. Μας απάντησαν ότι κατά τους επιτόπιους ελέγχους δεν βρέθηκε κανένας ανασφάλιστος, ουσιαστικά πιστοποίησαν και τη νομιμότητα των εταιριών!!!
Φυσικά οι έλεγχοι ήταν υποκριτικοί, αυτοί έγιναν για μικρό χρονικό διάστημα και έξω από τις πύλες των εργοστασίων. Ακόμα και μετά την παρότρυνσή μου, που τυχαία βρέθηκα εκεί, να μπούμε μέσα στην επιχείρηση και να τους υποδείξω τους εργαζόμενους αυτούς, μου δήλωσαν πως είχαν εντολή να μην περάσουν τις πύλες!!

Σωματείο οδηγών βοηθών – πρώτες νίκες
Το 2003 αν και με μεγάλη καθυστέρηση ιδρύεται το σωματείο «πωλητών οδηγών βοηθών αυτοκινήτων» τροφίμων ποτών. Σκοπός, η αναδιοργάνωση σε νέα βάση των εργαζομένων εδώ, καθώς και η κατοχύρωση των δικαιωμάτων καθόσον αυτά ρυθμίζονται μόνο από επιχειρησιακές συμβάσεις.
Το 2005 στην συλλογική σύμβαση οδηγών φορτηγών, κατοχυρώνονται ορισμένα δικαιώματα (επίδομα πωλητού, διαχειριστικών λαθών, εκφόρτωσης) και επεκτείνονται για όλες ανεξαρτήτως τις επιχειρήσεις και για όλη την Ελλάδα.
Οι μισθολογικές διαφορές που προέκυψαν μετά την επέκταση της σύμβασης ήταν τεράστιες.
Όμως ακόμα μεγαλύτερες διαφορές αποκαλύφτηκαν στη συνέχεια και οι οποίες προϋπήρχαν, αφού οι ποιο πολλές επιχειρήσεις ιδιαίτερα οι εργολαβικές δεν εφάρμοζαν καμία σύμβαση!!!
Έτσι το σωματείο, βρίσκεται σε μαραθώνιο δρόμο για την πλήρη εφαρμογή των συμβάσεων εργασίας.

Η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων και Νόμος 1876/90
Το σωματείο και οι εργαζόμενοι οδηγοί των εργολαβικών επιχειρήσεων, βρίσκονται απέναντι στο Νόμο 1876/90 που ρυθμίζει τις συμβάσεις, γιατί με τον νόμο αυτό οι κλαδικές συμβάσεις υπερισχύουν των ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων ακόμα και στην περίπτωση που οι κλαδικές είναι χαμηλότερες!!!
Η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, ύστερα από την μετεξέλιξή της σε πολυκλαδική ομοσπονδία δημιούργησε και υπογράφει 18 κλαδικές συμβάσεις!!
Μία εξ αυτών είναι των εργολαβικών επιχειρήσεων – παροχής υπηρεσιών. Στη κλαδική σύμβαση αυτή αλλά και στην εμπορικών επιχειρήσεων, έχει εντάξει επαγγέλματα και έχει διαμορφώσει μισθούς, με πολύ χαμηλότερα ποσά από αυτά που προβλέπουν οι εθνικές ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις , π.χ. των οδηγών αυτοκινήτων. Αποτέλεσμα, οι μηνιαίες αποδοχές των οδηγών στους εργολάβους να είναι έως και 265 € χαμηλότερες!!!

Κίνημα προστασίας όχι γενικόλογη καταδίκη
Χρειάζεται ποιο πολύ, και όλοι οι συνδικαλιστές να ασχοληθούμε με τους εργαζόμενους σε εργολαβίες. Να ξεφύγουμε από τη γενικόλογη καταδίκη των εργολαβιών και γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.
Να απαιτήσουμε την πλήρη εφαρμογή των εργασιακών & ασφαλιστικών δικαιωμάτων τους.
Να αναγνωριστούν και να μην θεωρούνται ξένοι προς την επιχείρηση, το προσωπικό των εργολάβων, οι εργαζόμενοι «εργολάβοι» με δελτίο παροχής, οι δανειζόμενοι κ.λπ.
Να απαιτήσουμε ίσα δικαιώματα για όλους μέσα στις επιχειρήσεις, ανεξάρτητα εάν εμφανίζονται σε κάποιο εργολάβο ή με δελτίο παροχής.
Να αγωνιστούμε για την εγγραφή τους στα επιχειρησιακά σωματεία.
Για τους εργαζόμενους «εργολάβους» με δελτίο παροχής, εφόσον παρέχουν εξαρτημένη εργασία, να απαιτούνται, η ένταξή τους στην ασφάλιση του ΙΚΑ, η πρόσληψή τους στην επιχείρηση, καθώς και άλλες αξιώσεις για, άδειες, επίδομα άδειας, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχά, που δεν είχαν λάβει.
Για τους εργαζόμενους μέσα στις επιχειρήσεις, που εμφανίζονται ως εργαζόμενοι κάποιοι εργολάβου, ενώ στην ουσία είναι ενοικιαζόμενοι που χωρίς να τηρούνται οι διατάσεις του νόμου, να απαιτήσουμε την πρόσληψη τους στην επιχείρηση που παρέχουν εργασία, καθώς και τις μισθολογικές και ασφαλιστικές διαφορές.
Να καταργηθεί η ενοικίαση – δανεισμός.
Να απαγορευτεί στις εταιρείες παροχής υπηρεσιών ( εργολάβοι ) να συνάπτουν με τους εργαζόμενους άλλη μορφή εργασιακής σχέσης πέραν του αορίστου χρόνου.
Σε κάθε περίπτωση οι εταιρίες που αναθέτουν εργολαβίες, να αναλαμβάνουν και την ευθύνη έναντι του νόμου και για το προσωπικό των εργολαβικών εταιριών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις πτώχευσης, κλεισίματος ή αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εταιριών αυτών.


ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Η ΔΥΝΑΜΗ
ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ Η ΝΙΚΗ

Νικολάου Κώστας ΑΘΗΝΑ 10/2/2008
Πρόεδρος
ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΠΩΛΗΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ
ΒΟΗΘΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ
nikolaou@kepea.gr

Επιτέλους...

Αντιγράφουμε από τo indymedia

http://athens.indymedia.org/calendar/event.php?id=16921


Αγία Παρασκευή Αττικής, Κυριακή 8 Μαρτίου 2009, 17:00
στάλθηκε από Ανοιχτή συνέλευση κατοίκων Αγίας Παρασκευής
Ακριβής τοποθεσία:
3ο Δημοτικό Σχολείο, οδός Μπουμπουλίνας 4 (περιοχή Τσακού)
Διοργάνωση:
Ανοιχτή Συνέλευση κατοίκων Αγίας Παρασκευής

Η πρώτη λαϊκή ανοιχτή συνέλευση, μετά από αρκετά χρόνια για όλους τους κατοίκους της Αγίας Παρασκευής, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (15 Φεβρουαρίου) στο 1ο δημοτικό σχολείο επί της οδού Αγίου Ιωάννου.Η συμμετοχή ήταν ενθουσιώδης (120 άτομα) και τελείωσε με τον καλύτερο τρόπο: με αυθόρμητη πορεία προς το τερατούργημα του "Davinci".Σαν συνέχεια της συνέλευσης, την Τρίτη 17/02 πραγματοποιήσαμε παρέμβαση στο Δημοτικό συμβούλιο 60 άτομα περίπου με δυο σαφή αιτήματα:1) την άμεση απόδοση του κτήματος Σιστοβάρη στους κατοίκους και2) την ανάκληση της άδειας λειτουργίας του παράνομου Davinci.Για όσους δεν ξέρουν, ο Δήμος Αγίας Παρασκευής δεν έκανε τίποτα για να αποτρέψει την καταπάτηση του κτήματος από την εταιρία Σαμουρέλη, ενώ παράλληλα η στάση του είναι πέρα απο υποκριτική καθώς ενώ χύνει κροκοδείλια δάκρυα για το πως χάθηκε το κτήμα παράλληλα κάνει το Davinci μέγα χορηγό στις εκδηλώσεις του δήμου, καλεί συνεδριάσεις μέσα στο Davinci, στέλνει την αστυνομία έξω απ τις συνελευσεις μας κτλ.Ειδικά στην Αγία Παρασκευή δεν υπάρχει ούτε ένας ελεύθερος δημόσιος κλειστός χώρος για τους πολίτες, να συζητούν τα θέματα τους, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, να διοργανώνουν πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις. Είναι φανερό ότι σε μια πόλη με το κυκλοφοριακό κομφούζιο που προκαλούν οι καφετέριες, με τα πεζοδρόμια να στενάζουν κάτω απ τ'αυτοκίνητα και η μόνη επιλογή για κοινωνική συναναστροφή να είναι η κατανάλωση και η εναρμόνιση με το εμπορικό lifestyle η παράδοση ενός δημόσιου χώρου στα ιδιωτικά συμφέροντα αποτελεί έγκλημα εις βάρος όλων μας.Το κλίμα πάντως στο δημοτικό συμβούλιο δυναμιτίστηκε αρκετά, καθώς ο δήμαρχος απέφευγε να πάρει σαφή θέση ούτε για τις στοιχειώδεις παραβάσεις του Davinci με τις φερράρι του να κλείνουν όλο το πεζοδρόμιο, τους μπράβους να απειλούν τους περαστικούς, να μην τηρούνται οι πρασσιές, το όριο μουσικής κτλ.Εμείς καταγγείλαμε με σφοδρότητα τη νωθρή στάση όλων των παρατάξεων και τον σαφή εμπαιγμό των κυβερνώντων και αποχωρήσαμε με συνθήματα...Επιπλέον, την Κυριακή 22 Φεβρουαρίου συναντηθήκαμε για δεύτερη φορά ως ανοιχτή λαϊκή συνέλευση και εκτός του κτήματος Σιστοβάρη κουβεντιάσαμε και για άλλα τοπικά θέματα, όπως αυτό της βίλας Ιόλα, της εναντίωσής μας στη συντονισμένη υποβάθμιση του Υμηττού, για την επανοικειοποίηση του πρώην στρατοπέδου Σπυρούδη καθώς και για το εγκαταλελειμμένο κολυμβητήριο της γωνίας Ηπείρου και Μακεδόνιας.

ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΜΑΣ ΑΝΗΚΟΥΝ!!!ΕΠΟΜΕΝΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΚΑΤΟΙΚΩΝ:ΚΥΡΙΑΚΗ 08/03 ΣΤΙΣ 17.00, ΣΤΟ 3ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ(ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 4) ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΤΣΑΚΟΥ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΕΚΕΙ!!!

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΛΑΪΚΕΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΙΣ ΣΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΧΩΡΩΝ

(Η ανάλυση μιας φοβικής σχέσης)

Ας αναφερθώ στις κοινοτυπίες και τις χρόνιες φοβίες των διαφόρων συλλογικοτήτων, είτε αυτές αποκαλούνται συνελεύσεις, είτε κινήματα, είτε δημοτικές παρατάξεις. Η πρώτη και κλασσικότερη φοβία προέρχεται από τον χώρο των κινημάτων και ονομάζεται «καπέλωμα». Η δεύτερη φοβία προέρχεται από τον χώρο των κομμάτων και των δημοτικών παρατάξεων και ονομάζεται «απροσδόκητο». Οι δημοτικές παρατάξεις για να ξεπεράσουν τον φόβο των απροσδόκητων κοινωνικών εξελίξεων που πιθανά επηρεάσουν την εκλογική τους βάση, καταφεύγουν στην ασφάλεια του κομματικού «χρίσματος», η στην αυθεντία του επικεφαλής του ψηφοδελτίου. Οι δύο αυτές φοβίες αλληλοτροφοδοτούνται και αλληλοενισχύονται. Ας μην μπούμε, προς το παρόν, σε αυτόν τον κουραστικό διάλογο περί φοβιών και ας εξετάσουμε τα ζητήματα της πόλης μέσα σε ένα διαφορετικό πλαίσιο. Καταρχήν, ας επιχειρήσουμε κάποιες απαντήσεις σε δυο - τρία θεμελιώδη ερωτήματα.

Ερώτημα 1ον: Τι χαρακτηρίζει ένα προάστιο σαν την Αγία Παρασκευή;

Πολλοί απαντούν πως πρόκειται για μια υπνούπολη που την χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι κυρίως όταν επιστρέφουν από τη δουλεία και πέφτουν στο κρεβάτι η στον καναπέ. Η άποψη αυτή είναι σωστή αλλά παραμένει στο επίπεδο της περιγραφής. Εκείνο που πραγματικά διαχωρίζει τα προάστια από το κέντρο της πόλης είναι η επικράτηση ενός συγκεκριμένου είδους ιδιωτικότητας. Η κυριαρχία, δηλαδή, του ιδιωτικού χώρου πάνω στον δημόσιο με μια συγκεκριμένη μορφή. Πως επιτυγχάνεται αυτό; Ας φανταστούμε την πολεοδομική άρθρωση της πόλης σαν ένα τυπικό διαμέρισμα κάποιας μεσαίας οικογένειας σε κάποια κλασική πολυκατοικία. Το χωλ και οι διάδρομοι του διαμερίσματος είναι οι δρόμοι της πόλης, η κρεβατοκάμαρα είναι οι περιοχές αμιγούς κατοικίας, η κουζίνα το κέντρο διοίκησης της πόλης, το σαλόνι είναι οι χώροι συνάθροισης, οι σκουπιδότοποί και οι κάδοι απορριμμάτων η τουαλέτα κλπ.
Όπως ζούμε μέσα στο διαμέρισμα μας έτσι και επιθυμούμε να οργανώνεται και η ζωή στις πόλεις. Παραδείγματα αυτής της νοοτροπίας; Πολλά. Το κέντρο DA VINCI αποτελεί ένα τεράστιο ιδιωτικό σαλόνι με συγκεκριμένους καλεσμένους στο κέντρο του διαμερίσματος που είναι η Αγίου Ιωάννου. Το ίδιο είναι και η πάνω πλατεία της Αγίου Ιωάννου με τις καφετέριες. Θα έχετε προσέξει, άλλωστε, την μαζική χρήση καναπέδων σε αυτού του είδους τα μαγαζιά που παραπέμπουν στην οικογενειακή θαλπωρή του σπιτιού μας. Τα «Πευκάκια» και ο «Παράδεισος» αποτελούν την κρεβατοκάμαρα της πόλης. Η Βίλα Ιόλα ένα παλιό έπιπλο που δεν ταιριάζει με την γενικότερη επίπλωση του σπιτιού, το δημαρχείο είναι η κουζίνα της πόλης όπου «μαγειρεύονται» οι υποθέσεις της και ανταγωνίζονται μεταξύ τους οι μελλοντικοί, οι νυν και οι πρώην δήμαρχοι για το ποιος είναι πιο «νοικοκύρης». Τα παραδείγματα αυτής της ιδιωτικότητας απεριόριστα. Θα τελειώσω με ένα κλασικό παράδειγμα αυτής της νοοτροπίας. Όταν σε μια συζήτηση μεταξύ κατοίκων των «Πευκακίων» για το πρόβλήμα (όπως το αποκαλούν οι ίδιοι) των τσιγγάνων, ετέθη, από τον γράφοντα το ερώτημα, «….γιατί να μην θεωρούνται κάτοικοι αυτού του προαστίου και οι τσιγγάνοι…», η απάντηση ήταν αφοπλιστική, «….εσύ θα έβαζες ένα αντίσκηνο με τσιγγάνους στο σαλόνι σου;…». Πρόκειται περί εσωτερίκευσης του προβλήματός; Μάλλον πρόκειται για το αντίθετο. Εξωτερικεύεται η εσωτερικότητα του ιδιωτικού χώρου και εφαρμόζεται, κυριαρχώντας, στην πόλη. Πρόκειται για μια πολεοδομική «κάλτσα» που γύρισε το μέσα – έξω.

Ερώτημα 2ον: Τι είναι ένας ελεύθερος χώρος;

Υπάρχει η αντίληψη πως ελεύθερος χώρος είναι αυτός που έχει δημόσιο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Βέβαια, εδώ υπάρχει μια δόση αλήθειας διότι ο χώρος με ιδιωτικό ιδιοκτησιακό καθεστώς σίγουρα δεν είναι ελεύθερος. Όμως, ο ιδιοκτησιακός τίτλος δεν είναι το μόνο και ούτε το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό για να ονομάσουμε κάποιον χώρο ελεύθερο, γιατί τι σημαίνει ελευθερία ενός χώρου και σε τι συνίσταται; Όταν μιλάμε για ελεύθερους χώρους μέσα στην πόλη θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι εννοούμε. Ας επιχειρήσω μια προσέγγιση. Ένας χώρος ονομάζεται ελεύθερος γιατί με κάποιον πολιτικά συμβολικό η απλά φυσικό τρόπο, βρίσκεται εκτός της ανταλλακτικής αξίας και των όποιων γεωπροσόδων. Ένας χώρος που έχει αξία, σίγουρα θα αξιοποιηθεί από κάποια μάζα κεφαλαίου που περιμένει να επενδυθεί. Μια κακοτράχαλη πλαγιά σε ένα βουνό είναι ένας, με φυσικό τρόπο, ελεύθερος χώρος χωρίς καμιά αξία. Μέσα στη πόλη όμως, πως ένας χώρος βγαίνει εκτός ανταλλακτικής αξίας; Μόνο αν του αποδοθεί υψηλή κοινωνική αξία δηλαδή τελικά, αν αποκτήσει αξία η αξίες χρήσης από την κοινωνία. Αυτές οι «καθαρές» αξίες χρήσης, χωρίς εμπορευματικές προσμίξεις, αποδίδονται στον χώρο από τοπικές κοινωνίες με σαφή συνείδηση της διάκρισης ιδιωτικού – δημόσιου χώρου. Και εδώ καταλήγουμε στη σύνδεση του θέματος των ελεύθερων χώρων με το είδος του προαστίου που είναι η αγία Παρασκευή. Η εξωτερίκευση της εσωτερικότητας του ιδιωτικού χώρου και η εφαρμογή της σε πολεοδομική κλίμακα, αποτρέπει από την αναζήτηση καθαρών αξιών χρήσης και κατά συνέπεια από την κοινωνική σήμανση χώρων, η διάκενων μεταξύ του δομημένου χώρου, ως ελεύθερων. Η τοπική κοινωνία βολεύεται με αξίες χρήσης εντός του εμπορεύματος. Τα διάφορα Da Vinci και όχι μόνο, επικρατούν. Η κατανάλωση του εμπορεύματος αντικαθιστά πλήρως κάθε χρησιμοποίηση του χώρου.

Ερώτημα 3ον: Tι είναι αυτό στο οποίο αναφέρεται ένα κίνημα πόλης;

Φαντάζομαι πως δεν είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό της Αγίας Παρασκευής μια βασική κοινωνική διχοτόμηση που σχετίζεται με οικονομικές και συστημικές διαδικασίες όπως είναι η εσωτερική μετανάστευση, η κατασκευή υπερέργων (Αττική οδός, Μετρό κλπ) η αναζήτηση κατοικίας, η στόχευση της εγγύτητας με τον χώρο εργασίας, η αναπαραγωγή των λειτουργιών της πυρηνικής οικογένειας και η γενικότερη αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Αυτές οι διαδικασίες που σχετίζονται με την πολεοδομική και χωροταξική πολιτική του κράτους, την λειτουργία της αγοράς αλλά και τις απλές πρακτικές επιβίωσης έχουν σαν αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση της κοινωνικής συμπεριφοράς αλλά και του φαντασιακού μεταξύ του παλιού κάτοικου ενός προαστίου και των σύγχρονων «μετοίκων».
Οι παλιοί κάτοικοι διακατέχονται από μια αντίληψη «ρετρό», αναπολώντας την παλιά γειτονιά, την χαμένη ανοικτότητα των χώρων και την ύπαρξη της αλάνας. Οι παλιοί κάτοικοι «εκπροσωπούνται» από τις δημοτικές παρατάξεις, τη δημοτική αρχή και το πολιτικό προσωπικό ενός προαστίου σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι πρόσφατα μετακινηθέντες κάτοικοι. Από την άλλη, οι καινούργιοι κάτοικοι ενδιαφέρονται περισσότερο για κάποιούς γενικούς όρους αστικότητας (εγγύτητα με τον χώρο εργασίας και με σταθμούς μαζικών μέσων μεταφοράς, περισσότερες δυνατότητες ελεύθερου πάρκινγκ, ύπαρξη παιδικών σταθμών για τα παιδιά κλπ) που σχετίζονται περισσότερο με τις σύγχρονες συνθήκες ύπαρξης που, εν πολλοίς, συγκρούονται με το «χαμένο παράδεισο» των παλιών κατοίκων. Εκεί που για κάποιούς το Μετρό, για παράδειγμα, είναι πρόβλημα για κάποιούς άλλους είναι μια λύση.
Μέχρι σήμερα, καμία πολιτική, καμία απαίτηση, καμία δημοτική αρχή και παράταξη δεν έχει «προσφέρει» μια λογική πρόταση υπέρβασης αυτού του ιδιότυπου διχασμού. Στο σημείο αυτό είναι που λείπει ένα κίνημα πόλης το οποίο δεν θα αναφέρεται απλά σε δημότες η πολίτες αλλά στην απαρεμφατική λειτουργία του «κατοικείν» και στους όρους και τις μορφές αυτού του «κατοικείν». Αυτό το κίνημα πόλης, στο βαθμό που του αναλογεί, θα αναδείξει τα προβλήματα του «κατοικείν» και μέσω των λαϊκών συνελεύσεων και των αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών θα αποκαταστήσει τη βασική ασυμμετρία πολιτικού δυναμικού μεταξύ των παλιών και νέων κατοίκων, των παλιών και νέων γενεών και κυρίως της ρομαντικής μνήμης «μιας γειτονιάς που χάθηκε» με την αγωνιστική μνήμη των τωρινών διεκδικήσεων.

Οι κλασσικές φοβίες σε νέο πλαίσιο

Οι φοβίες, ατομικές η συλλογικές, δεν ξεπερνιόνται ποτέ με τελειωτικό τρόπο. Πάντα θα υπάρχουν και πάντα θα θέτουν σε κίνδυνο αποδόμησης και απραξίας, υπαρκτό η φανταστικό, το ατομικό η συλλογικό υποκείμενο. Εκείνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να «διέλθουμε» τις φοβίες μας, να περάσουμε από μέσα τους χωρίς να τις παρακάμψουμε. Αποτέλεσμα αυτής της «διέλευσης» δεν θα είναι τόσο ο περιορισμός της φοβίας αλλά η αντιμετώπιση της απραξίας λόγω της φοβίας. Έτσι, είναι στο χέρι της όποιας δημοτικής παράταξης να αποκτήσει πολιτικές διαδικασίες ανεξάρτητες από τις εσωτερικές ομάδες ισχύος και εξωτερική παρεμβατική πολιτική σχετικά αυτόνομη, από τον κύκλο πολιτικής ζωής της «προσωπικότητας» που την εκπροσωπεί ή των «χρησμών» της κομματικής «πυθίας». Θα πρέπει όμως να ισχύει και το ανάποδο. Γιατί δεν είναι μόνο τα κινήματα και οι δημοτικές παρατάξεις που «καπελώνονται» από τα κόμματα, είναι και οι ευρύτερες πολιτικές ιδεολογίες που «καπελώνονται» από τις «προσωπικότητες». Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Δημάρχου Κερατέας, υποστηριζόμενου από τον ΣΥΝ, που ανέχεται αν δεν ενισχύει, εθνικιστικές και ακροδεξιές απόψεις (που αποτελούν άλλωστε και ένα τμήμα της τοπικής πολιτικής παράδοσης). Τελικά τι είναι μια «προσωπικότητα» αν δεν είναι μια συγκεκριμένη μορφή που παίρνει η εξάρτηση από την τοπική «αγορά της ψήφου». Καλό λοιπόν θα ήταν να περιοριστούν οι τοπικές «αγορές της ψήφου» που αποτελούν, άλλωστε, συγκοινωνούντα δοχεία με έναν αντιδραστικό κοινοτισμό και με μια τοπική παράδοση που θέλει να «εξοστρακίζει» το όποιο πρόβλημα.

Για τις λαϊκές συνελεύσεις, που εδώ μας ενδιαφέρουν περισσότερο, στο βαθμό που αυτές έχουν συνείδηση του εαυτού τους ως κίνημα κατοίκων, θα έπρεπε να ισχύει μια τακτική που χρησιμοποιούν τα μικρά παιδιά για την αντιμετώπιση των φοβιών τους. Τα μικρά παιδιά όταν φοβούνται τα φαντάσματα, φορούν τα ίδια ένα σεντόνι και κάνουν πως είναι τα φαντάσματα. Όταν φοβούνται ότι ο μπαμπούλας κρύβεται κάτω από το κρεβάτι, κοιτούν κάτω από το κρεβάτι. Αν λοιπόν φοβόμαστε τα «καπελώματα», ας «καπελωθούμε» οι ίδιοι. Ας γίνουμε φορείς μιας νέας αντίληψης για την πόλη που σίγουρα δεν την έχουν τα κόμματα. Μια νέα αντίληψη που θα προκύψει μέσα από την σύνθεση απόψεων που θα εκφραστούν μέσω των αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών. Μια αντίληψη που θα προβάλει μια διαφορετική αναπαράσταση της πόλης, αντίπαλη με την αναπαράσταση της «νοικοκυροσύνης» και της ιδιοκατοίκησης. Η πόλη δεν είναι «νοικοκυριό». Οι ελεύθεροι χώροι είναι τόποι συνάντησης με το ξένο και το αλλότριο και όχι χώροι υποδοχής καλεσμένων. Υπάρχουν πολλές αξίες χρήσης της πόλης που πρέπει να αναδειχθούν και ακόμα περισσότερες που δεν «εκπροσωπούνται» από την «αγορά της ψήφου». Όλα αυτά αδυνατούν να τα προωθήσουν οι δημοτικές παρατάξεις γιατί αν μπορούσαν θα τα είχαν προωθήσει. Ο μπαμπούλας δεν βρίσκεται εκεί.

Πέτρος Σταύρου

Υ.Γ. Για όποιον/α πιστεύει πως δεν υπάρχουν απτές και πρακτικές συνεπαγωγές αυτών των γενικών αρχών, το επόμενο άρθρο θα επιχειρήσει να τον διαψεύσει.

Σοσιαλισμός με δημοκρατία και ελευθερία ή σοσιαλισμός με τις λαϊκές μάζες;

Ακολουθεί κείμενο του Χρήστου Βαλλιάνου για τους προγραμματικούς στόχους της αριστεράς

Το διαρκές συνέδριο του Συνασπισμού έληξε και το σχέδιο προγράμματος που προτάθηκε από την επιτροπή προγράμματος και που υπερψηφίστηκε μαζικά από το σώμα προτείνεται πλέον στις δυνάμεις και τους ανένταχτους του ΣΥΡΙΖΑ ως συμβολή για τη συγκρότηση ενός προγραμματικού πλαισίου για την πολιτική συγκρότηση του χώρου της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Ωστόσο, η αφορμή για το κείμενο αυτό προέρχεται όχι από το κείμενο προγράμματος που υπερψηφίστηκε, και το οποίο βεβαίως οφείλει να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου και κριτικής, αλλά κάποιες από τις ιδέες που καταγράφηκαν ως άποψη της μειοψηφίας. Νομίζω ότι υπάρχουν δύο σοβαροί λόγοι που μου επιτρέπουν μια τέτοια παρέκβαση. Ο πρώτος είναι ότι η πλατφόρμα για το «σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία», όπως παρουσιάστηκε από κάποιους συντρόφους εκπροσώπους της μειοψηφήσασας άποψης μας δίνει την ευκαιρία να ιχνηλατήσουμε ορισμένα θεωρητικά αλλά και πρακτικά ζητήματα γύρω από τις έννοιες του σοσιαλισμού και της δημοκρατίας, και να επιχειρήσουμε ένα γόνιμο διάλογο. Ο δεύτερος λόγος συνδέεται με το γεγονός ότι οι απόψεις του «ανανεωτικού ρεύματος» του ΣΥΝ ήταν πάντα, και είναι και σήμερα, ιδιαίτερα ισχυρές (πλειοψηφικές) στην Αγία Παρασκευή, επηρεάζοντας, όπως είναι φυσικό, τη φυσιογνωμία του κόμματος στην πόλη. Σε κάθε περίπτωση, δεν παρεμβαίνω στα εσωτερικά ενός κόμματος του οποίου δεν είμαι μέλος, αλλά καταθέτω δημοσίως τις δικές μου απόψεις σε θέματα που ανέδειξε η αντιπαράθεση και ο διάλογος.
Νομίζω ότι δεν αδικώ καθόλου την άποψη που μειοψήφησε στο Συνέδριο, αν ισχυριστώ ότι γι’ αυτήν, η ιδέα ότι ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός της κοινωνίας είναι νοητός μόνο μέσω μιας διαδικασίας «δημοκρατίας και ελευθερίας» είναι τόσο κεντρική ώστε ο ίδιος ο σοσιαλισμός να γίνεται αντιληπτός ως το τελικό αποτέλεσμα μιας συνεχούς και απεριόριστης επέκτασης (το βάθεμα και πλάτεμα που λέγαμε κάποτε) των δημοκρατικών θεσμών, των πολιτικών δικαιωμάτων, των συνταγματικών ελευθεριών, κοκ. Σύμφωνα δηλ. με την άποψη αυτή, η «δημοκρατία και η ελευθερία» δεν είναι απλά το μόνο και ασφαλές όχημα που μας εξασφαλίζει τη μετάβαση στον προορισμό μας, δηλ. το σοσιαλισμό, αλλά είναι εν πολλοίς και ο ίδιος ο προορισμός, υπό τον όρο ότι θα της δώσουμε το απαραίτητο ουσιαστικό περιεχόμενο, υπό τον όρο δηλ. ότι οι «πολίτες» θα συμμετέχουν άμεσα και ενεργά στη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν, σε επίπεδο εθνικό, τοπικό, στο χώρο της δουλειάς τους, κλπ. Το κείμενο της ανανεωτικής τάσης που δημοσιεύτηκε στην Αυγή της 21 Φεβρουαρίου δεν θα μπορούσε να το διατυπώσει καλύτερα: «Ο σοσιαλισμός που ονειρευόμαστε: η δημοκρατία ως μέσο και σκοπός. (…) Ο σοσιαλισμός αποκτά περιεχόμενο (…) με τη διαρκή προώθηση (…) οργάνωσης της κοινωνίας στο πλαίσιο των δημοκρατικών κανόνων».
Αν αυτή η αναγκαστική σχηματοποίηση δεν προδίδει την ουσία της επιχειρηματολογίας των συντρόφων της ανανεωτικής τάσης, τότε μπορώ να προχωρήσω στη διατύπωση κάποιων ενστάσεων, που δεν αφορούν στην ιδέα της διαδικασίας (το δημοκρατικό δρόμο), αλλά πάνε λίγο πιο πίσω και αναφέρονται στο ίδιο το περιεχόμενο της δημοκρατίας, και βεβαίως του σοσιαλισμού.
Κατ’ αρχήν, σχετικά με τη δημοκρατία: Νομίζω ότι η αριστερά (τουλάχιστον η ριζοσπαστική εκδοχή της, εξ ονόματος της οποίας μιλάμε) είναι αντίθετη με την ιδέα που βλέπει τη δημοκρατία ως θέσπιση του δικαιώματος έκφρασης (άρα και επιβολής της βούλησης) της εκάστοτε πλειοψηφίας. Η πλειοψηφίες δεν εκφράζουν (τουλάχιστον δεν εκφράζουν πάντα) αυθεντικά το «κοινό συμφέρον» απέναντι στη βούληση μιας κοινωνικής μειοψηφίας που το αντιστρατεύεται. Αντίθετα, για την αριστερά, η δημοκρατία συνδέεται με την κατοχύρωση των εύλογων δικαιωμάτων όχι της πλειοψηφίας, αλλά των διαφόρων μειοψηφιών που απειλούνται από την ισοπεδωτική λειτουργία της αστικής δημοκρατίας, και μάλιστα όχι μόνο με την αριθμητική έννοια του όρου, αλλά και με την κοινωνική. Ας θυμηθούμε ότι η Αριστερά δεν υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μεταναστών ως ιδιαίτερης, ευαίσθητης κοινωνικής μειοψηφίας προκειμένου να συνεχίσει να υπάρχει ως τέτοια, αλλά με σκοπό να αναιρεθούν όλες εκείνες οι διακρίσεις που ορίζουν τους μετανάστες ως κοινωνική μειοψηφία που χρήζει ιδιαίτερης μέριμνας. Πέραν αυτού, ας θυμηθούμε ακόμα ότι η αστική εξουσία καταφεύγει συχνά στην επίκληση του κανόνα της πλειοψηφίας, προκειμένου να αμφισβητήσει «αναφαίρετα» δικαιώματα (όπως το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση, ή το δικαίωμα μιας θρησκευτικής μειονότητας να ιδρύει χώρους ελεύθερης έκφρασης των θρησκευτικών της δοξασιών) που σε μια δεδομένη συγκυρία δεν έχουν πλειοψηφική στήριξη. Στη βάση αυτής της μεταφυσικής αποδοχής της αρχής της πλειοψηφίας ως πεμπτουσίας της δημοκρατίας, εδράζεται η θέση ότι για την αριστερά, το κοινωνικό σώμα δεν απαρτίζεται από ελεύθερα διαλογιζόμενους πολίτες – απόλυτα υπεύθυνους για τις επιλογές και τις πράξεις τους, αλλά από άτομα – φορείς των πιο διαφορετικών μορφών οικονομικού και ιδεολογικού καταναγκασμού, που σχετικοποιούν, αν δεν αναιρούν απόλυτα τα όποια θεσμικά κατοχυρωμένα δημοκρατικά δικαιώματα και τις όποιες πολιτικές ελευθερίες.
Αν όμως για την αριστερά η δημοκρατία δεν εξαντλείται στη θέσπιση κανόνων δημοκρατικής πλειοψηφίας για τα πάντα, κατά μείζονα λόγο ο σοσιαλισμός (η συλλογική οργάνωση των εργαζόμενων απέναντι στους χθεσινούς εκμεταλλευτές τους, και στις δομές που τείνουν να αναπαράγουν σχέσεις εκμετάλλευσης και υποταγής) δεν μπορεί να ανάγεται στην αποθέωση της δημοκρατίας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων. Ας δώσουμε κάποια παραδείγματα:
Α. Η διεύρυνση των συνδικαλιστικών ελευθεριών, ακόμα και στην πιο προωθημένη, συμμετοχική εκδοχή της, όχι μόνο δεν μπορεί να υπερβεί τη σχέση της μισθωτής εργασίας, αλλά αντίθετα, την προϋποθέτει. Και για να είμαστε πιο ακριβείς, οι συνδικαλιστικές ελευθερίες, ως σύστημα διευθέτησης των διαφορών μεταξύ μισθωτών και εργοδοσίας, δεν μπορούν να αμφισβητήσουν τις «αξίες» της εργασιακής πειθαρχίας, τις κυρώσεις σε βάρος αυτών που την παραβαίνουν, κλπ.
Β. Η βελτίωση της οικονομικής θέσης των μισθωτών μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας ή μέσω αναδιανεμητικών πολιτικών (η «οικονομική δημοκρατία», σύμφωνα με ένα παραδοσιακό λεξιλόγιο) δεν οδηγεί κατ’ ανάγκην σε κάποια αποδυνάμωση των εμπορευματικών σχέσεων, δεν συμβαδίζει υποχρεωτικά με τη λογική των δωρεάν δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών της παιδείας, της υγείας, του περιβάλλοντος, κοκ, δεν ανταγωνίζεται εκ προοιμίου τη δικτατορία της αγοράς.
Γ. Τέλος, η όποια διεύρυνση των δημοκρατικών και πολιτικών ελευθεριών δεν αμφισβητεί τον πυρήνα των αξιωμάτων πάνω στα οποία εδράζεται το πλέγμα των αστικών σχέσεων εξουσίας και εκμετάλλευσης, το αστικό δίκαιο. Κι όμως, ο Μαρξ, από την εποχή των πρόχειρων σημειώσεων της κριτικής του Προγράμματος της Γκότα (1875) είχε ήδη επισημάνει την αναγκαιότητα της ρήξης με τις αρχές του αστικού δικαίου, κυρίως με τις ιδέες των «ελεύθερων πολιτών» που είναι σε θέση να συνάπτουν ανεμπόδιστα «αμοιβαία επωφελείς» εμπορικές σχέσεις μεταξύ τους, σύμφωνα με τα συμφέροντα και τις επιλογές τους. Δεν είναι τυχαίο ότι το πιο φιλόδοξο ιστορικό εγχείρημα ανατροπής των δομών της καπιταλιστικής οργάνωσης της κοινωνίας, η κινέζικη πολιτιστική επανάσταση, εστίασε την κριτική της στο αστικό δίκαιο και ενθάρρυνε τη δημιουργία ενός κινήματος μαζών που θα οδηγούσε σε μια έμπρακτη αμφισβήτηση του αστικού δικαίου. Η ίδια η κινέζικη πολιτιστική επανάσταση, η βίαιη είσοδος των λαϊκών μαζών στο ιστορικό προσκήνιο, με τις αντιφάσεις και τις ανεπάρκειες που φυσιολογικά θα συναντήσουμε σε ένα τέτοιο πρωτοφανή κοινωνικό πειραματισμό, δεν οργανώθηκε στο όνομα της οικοδόμησης ενός «σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία», αλλά μάλλον στο όνομα μιας ανελέητης κριτικής σε κάθε κληρονομιά του αστικού κόσμου, μιας κριτικής που γίνεται όχι από τους «ελεύθερους πολίτες» αλλά από ένα νέο υποκείμενο που εισβάλλει για πρώτη φορά στο ιστορικό προσκήνιο, και που αναζητεί ακόμα ένα προσφορότερο όνομα: τις μάζες.
Θα κλείσω αυτό το σημείωμα με μια αναγκαία τελευταία παρατήρηση: Θα ήταν λάθος αν οι αναφορές στην κινέζικη πολιτιστική επανάσταση που προηγήθηκαν να υποκαταστήσουν μια απογειωμένη συζήτηση για το σοσιαλιστικό-δημοκρατικό-ελεύθερο μέλλον με μια εξ ίσου απογειωμένη συζήτηση για το όποιο σοσιαλιστικό παρελθόν. Προσωπικά είμαι πεισμένος ότι κάθε συζήτηση για το σοσιαλισμό δεν μπορεί παρά να ξεκινά από την ανάγκη να συναντήσουμε, να πολιτικοποιήσουμε και να δώσουμε προοπτική στην αντίσταση απέναντι στη σύγχρονη καπιταλιστική βαρβαρότητα, μια αντίσταση που ευτυχώς, η δυστυχώς, υπάρχει ανεξάρτητα από μας, ίσως και σε πείσμα μερικών από μας.

Χρ. Βαλλιάνος