Για τις Αρχές Οργανωτικής Συγκρότησης
και Λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
της Τούλας Καλογερά, Αυγή 19/04/2013
Στην πορεία προς το Συνέδριο, που επιτέλους ορίστηκε
για αρχές Ιουλίου, έχει ουσιαστικά ανοίξει ένας πολύμορφος διάλογος, στα όργανα
- τις οργανώσεις - αλλά και με όλο τον κόσμο της Αριστεράς, με συζητήσεις -
άρθρα – ημερίδες, για την οικονομία,
Ε.Ε και ευρωζώνη, κυβέρνηση αριστεράς και συμμαχίες κλπ.
Όμως κανένας διάλογος δεν γίνεται για το εξίσου βασικό
ζήτημα της οργανωτικής συγκρότησης και λειτουργίας του ενιαίου κόμματος της αριστεράς.
Αλλά σε ένα κόμμα δεν αρκούν μόνο οι διακηρύξεις και τα προγράμματα. Χρειάζεται
και η ανάλογη οργανωτική συγκρότηση και λειτουργία, για να υπηρετηθούν αυτοί οι
στόχοι, ιδίως όταν απαιτούν την μαζική ανιδιοτελή συμμετοχή και στήριξη, όχι
μόνο των μελών, αλλά και της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού.
Η Επιτροπή Καταστατικού, που έχει ορισθεί από την Κ.Ε,
μέχρι τώρα τουλάχιστον, λειτουργεί «κεκλεισμένων των θυρών» και καμιά
ενημέρωση-συζήτηση δεν έχει ανοίξει, ούτε έχουμε δει έστω ένα απλό δημοσίευμα
για σκέψεις – απόψεις μελών της.
Θεωρώ λοιπόν ότι και ο διάλογος αυτός πρέπει να
ανοίξει σε όλο το κόμμα ώστε να δοθεί η δυνατότητα να επιρρεάσει το τελικό
σχέδιο καταστατικού που θα κατατεθεί, γιατί όπως γνωρίζουμε, συνήθως μετά έχουν
παγειωθεί «συναινέσεις» και δεν γίνονται δεκτές ουσιαστικές αλλαγές, όσο ορθές
ή και αυτοννόητες να είναι.
Καταθέτω λοιπόν κάποιες κατ’αρχήν σκέψεις και απόψεις,
βγαλμένες από την ανάγκη του νέου ενιαίου αλλά και πλουραλιστικού κόμματος της
αριστεράς, από συζητήσεις με συντρόφους, αλλά και από την 40χρονη εμπειρία
οργανωμένης συμμετοχής μου στην Αριστερά (ΚΝΕ-ΚΚΕ-ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ).
1. Το νέο κόμμα
είναι Ενιαίο, Μαζικό και Πλουραλιστικό.
Κόμμα της σύγχρονης ριζοσπαστικής, δημοκρατικής, κινηματικής και οικολογικής
αριστεράς, όπως περιγράφεται στις αποφάσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης. Ο
ΣΥΡΙΖΑ κόμμα των μελών του, πρέπει
να στηριχτεί σε ανάλογες αρχές
συλλογικής και δημοκρατικής λειτουργίας και ελέγχου. Τα μέλη αποδέχονται τη Διακήρυξη ή τις Θέσεις και το Καταστατικό και συμμετέχουν
ισότιμα σε όλες τις διαδικαδίες, με δικαιώματα και υποχρεώσεις. Βέβαια
εφόσον μιλάμε για ενιαίο κόμμα δεν θα
μπορούν να ανήκουν ταυτόχρονα σε άλλο πολιτικό κόμμα, συλλογικότητα ή φορέα.
2. Οι διαφορετικές
απόψεις και προβληματισμοί, είναι ο πλούτος του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και όλοι πρέπει
να είμαστε ανοικτοί να ακούμε και να προβληματιζόμαστε, ώστε να συνδιαμορφώνουμε
την σωστότερη συλλογική απόφαση. Αυτός
πρέπει να είναι ο ρόλος των
ιδεολογικοπολιτικών ρευμάτων - τάσεων και γιαυτό πρέπει να εξασφαλίζεται η
γνώση και συζήτηση των θέσεων - απόψεών τους σ’όλο το κόμμα πριν την λήψη των
αποφάσεων.
3. Η
συγκρότηση-εκλογή των οργάνων που θα
αναλάβουν τον σχεδιασμό, την οργάνωση και την υλοποίηση των συλλογικά και
δημοκρατικά παρμένων αποφάσεων, δεν
μπορεί να γίνεται με κριτήριο πάλι την «άποψη» (δηλ. τασικά), αλλά την πολιτική και οργανωτική ικανότητα,
την διαθεσιμότητα, την συνέπεια, την ευθύνη, την ανιδιοτέλεια, την ικανότητα
διοίκησης και διαχείρισης, την ενωτική κουλτούρα, την διαλεκτική σκέψη και
πρακτική κλπ. Δεν είναι σωστό να εκλέγουμε με βασικό ή και μόνο κριτήριο
ότι ο σ. είναι «δικός μας, της τάσης μας», ενώ μπορεί να υπάρχουν άλλοι
ικανότεροι. Αυτή η λογική, καταλήγει στην ομαδοποίηση του κόμματος και στην
υπερβολή της, στην κομματικοποίηση του δημόσιου τομέα-κράτους, όπως έκαναν
χρόνια τώρα η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Αυτή η λογική καταλύει την αξιοκρατία και οδηγεί
σε αναποτελεσματικότητα, και γραφειοκρατία. Αυτή η λογική του δημόσιου-λάφυρου
έχει οδηγήσει σε φαινόμενα βολέματος έως
και διαφθοράς, στην αρχή της ήσσονος προσπάθειας και τελικά στην απαξίωσή του. Η
στάση μας απέναντι σε αυτό το ζήτημα, θα είναι δείγμα γραφής για το πώς θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση της αριστεράς
τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει η εκλογή των οργάνων να γίνεται από ενιαία λίστα αλλά με πολύ μειωμένη
σταυροδοσία (20-25%), όχι βέβαια γιατί αυτό δεν μπορεί να μετατραπεί σε
«κρυφές λίστες», αλλά γιατί τα μέλη πρέπει να διαπαιδαγωγούνται και να νοιώθουν
την ενιαιοποίηση, να απορρίπτουν
μηχανισμούς που τους αναγκάζουν να στοιχηθούν θέλοντας και μη, με κάποια
λίστα. Αυτό φαίνεται ότι επιθυμεί σήμερα και η πλειοψηφία των μελών, που
ανεξάρτητα από καταβολές δεν εντάσσονται σε καμμιά τάση και με την έννοια αυτή,
αποτελούν την μεγαλύτερη «τάση των
ανένταχτων» μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, που όμως δεν έχει επεξεργασμένες και
ενιαίες θέσεις για όλα όπως έχουν οι τάσεις και γιαυτό δεν μπορεί να έχει και μηχανισμό
έκφρασης. Με αυτόν τον τρόπο θα αποκλειστεί και η «διαπραγμάτευση» στην κορυφή
μεταξύ των τάσεων, ερήμην της βάσης, από την οποία ζητείται να στοιχηθεί και να
εγκρίνει, πολλές φορές με διλημματικό τρόπο.
4. Αρχές που θα
αποκλείουντην γραφειοκρατικοποίηση της όποιας ηγετικής ομάδας και την
δημιουργία μηχανισμών, που η πείρα
μας δείχνει ότι καταλήγει στην περιχαράκωση και αναπαραγωγή της (παραδείγματα
πολλά και από την αριστερά).
Μερικές
σκέψεις γιαυτό:
· Το σύγχρονο
αριστερό κόμμα δεν έχει ισόβια στελέχη και ιδίως «επαγγελματικά». Το κομματικό στέλεχος, όπως και ο πολιτικός (αιρετός),
για την αριστερά δεν μπορεί να είναι επάγγελμα. Είναι αναγνώριση ικανοτήτων και
ανιδιοτελους προσφοράς, που οδηγεί σε αύξηση προσδοκιών και απαιτήσεων.
· Γιαυτό πρέπει
να καθιερωθούν θητείες (2 θητείες ή διάρκεια το πολύ 8 χρόνων) με υποχρεωτική
παύση για ισόποσες θητείες, για τα μέλη των οργάνων του κόμματος, όπως και
για τους αιρετούς (ευρωβουλευτές, βουλευτές, αυτοδιοίκησης, συνδικάτων –
ομοσπονδιών κλπ.) και για στελέχη οργανισμών και δημόσιων φορέων. Για επί πλέον συνεχή θητεία οπουδήποτε να απαιτείται έγκριση με αυξημένη πλειοψηφία
του αρμόδιου οργάνου, ενώ για τα κομματικά όργανα να συνδυάζεται και με
ελάχιστο ποσοστό ανανέωσής τους.
· Τα απαραίτητα εκλεγμένα
«επαγγελματικά» στελέχη (ορισμένα σαφώς αριθμητικά με βάση ποσοστό επί των
μελών ), που θα χρειάζεται να αφήσουν για
το διάστημα και μόνο των θητειών τους την επαγγελματική τους απασχόληση, ώστε
να ανταπεξέλθουν στα αυξημένα καθήκοντά τους, θα ορίζονται με απόφαση της Κ.Ε με διαφανείς διαδικασίες και αυξημένη
πλειοψηφία. Αυτοί οι σ. κατά συνέπεια θα πληρώνονται από το κόμμα με συγκεκριμένο
μισθό και ασφάλιση.
· Οι
απαραίτητοι υπάλληλοι, συνεργάτες, σύμβουλοι, προμηθευτές κλπ. που βοηθούν τα
όργανα, τα στελέχη και τους αιρετούς, επιλέγονται με διαφανείς εσωκομματικές
διαδικασίες. Όλοι αυτοί (εφόσον είναι μέλη του κόμματος) δεν θα έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι (δηλ, δεν θα μπορούν να
είναι υποψήφιοι για κομματικά όργανα ούτε για αιρετές δημόσιες θέσεις) όσο διατηρούν αυτή τη θέση από
μετάταξη ή έμμισθη ή έχουν άλλη επαγγελματική σχέση με το κόμμα.
·
Στελέχη που έχουν ορισθεί σε αμοιβόμενες θέσεις
με υπόδειξη ή και απλή συναίνεση του
κόμματος, ως σύμβουλοι, διευθυντές,
συνεργάτες, σε κρατικές-κυβερνητικές ή και σε θέσεις δημόσιων φορέων ή οργανισμών, ή στην Αυτοδιοίκηση κλπ. φορείς, ομοίως δεν θα έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι
όσο διατηρούν αυτή τη θέση.
· Να
προβλέπεται η ανακλητότητα των στελεχών (πχ.
μετά από επαρκώς δικαιολογημένο αίτημα ορισμένου αριθμού ή ποσοστού οργανώσεων
ή μελών) από το όργανο που συμμετέχει με αυξημένη πλειοψηφία του.
· Να
προβλεφθούν εσωτερικά δημοψηφίσματα, εκτός
από την κατάρτιση του Ευρωψηφοδελτίου που είναι κεκτημένο και για άλλα γενικά ζητήματα,
ή Περιφερειακού – Νομαρχιακού ενδιαφέροντος, όταν ζητείται από ορισμένο αριθμό
ή ποσοστό οργανώσεων ή μελών, κατά περίπτωση.
· Τέλος στην συγκρότηση
των ψηφοδελτίων για τις Βουλευτικές ή Αυτοδιοικητικές εκλογές, πρέπει να
ζητείται να συζητείται και να λαμβάνεται υπ’όψη η πρόταση και η γνώμη των
αντίστοιχων οργανώσεων.