Το σημείο μιας επιλογής είναι και το σημείο μιας καμπής...
... για αυτό που ήταν και αυτό που θέλει να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δείτε παρακάτω το διάγραμμα που συγκρίνει την βιομηχανική παραγωγή σε ΗΠΑ και ΕΕ. Η διακοπτόμενη ανάκαμψη είναι εμφανής στην Ευρώπη και είναι αποτέλεσμα των πολιτικών των μεγάλων θεσμών της νεοφιλελευθερης Ευρώπης. Παραγωγικό δυναμικό θυσιάζεται και η τάση της ανάκαμψης διακόπτεται για την "ανατολή" μιας άλλης Ευρώπης. Το σημείο καμπής είναι η στιγμή που η κρίση έγινε αντιληπτή ως "ευκαιρία" για το Ευρωπαικό Κεφάλαιο.
Protesters march in Ferguson, Missouri, on Aug. 13, 2014.
Photo by Jamelle Bouie
FERGUSON, Missouri—On Wednesday
afternoon, a healthy-sized group of local organizers, religious leaders,
parents, and teenagers walked down West Florissant—the street where
Michael Brown was killed—chanting the unofficial slogan of the Ferguson
demonstrations. “Hands up, don’t shoot! No justice, no peace!”
Jamelle Bouie is a Slate staff writer covering politics, policy, and race.
They were energized, animated, and peaceful. They were holding signs
with slogans such as “Love, Peace & Prayer Equals Non-Violence” and
demanding answers from police officials, who—four days after the
shooting—have yet to release the name of the officer who shot Brown, nor
have they said how many times he shot the unarmed 18-year-old.
Directly across from them, sitting near the intersection where
rioters burned a convenience store on Sunday, were the local police,
clad in riot gear and armed with batons. It was a bit much, given the
modest, peaceful crowd, but it was a de-escalation from Tuesday, when SWAT teams entered the fray to disperse the demonstrators.
Police in riot gear stand by protests in Ferguson, Missouri, on Aug. 13, 2014.
Photo by Jamelle Bouie
After an hour of marching, speeches, and calls for justice, most of
the group moved to a nearby parking lot, where they continued to talk
and demonstrate. A small number, however (including a state senator),
wouldn’t budge, even after clergy asked them to move. They weren’t
disruptive—they were sitting down, hands up—but they were blocking the
road.
Still, the situation was calm. It wouldn’t have been easy, but police
could have worked with the leaders of the demonstration to move people
to the sidewalks and the parking lots.
SWAT teams in Ferguson, Missouri, on Aug. 13, 2014.
Photo by Jamelle Bouie
Instead, they brought reinforcements. Police officers were replaced
with camouflaged SWAT teams—clad in helmets and body armor—and batons
were replaced with shotguns, high-powered rifles, and dogs. They didn’t
identify themselves, and it wasn’t clear to the crowd where they were
from. But St. Louis County has been in command of officers on the street
since Sunday, and one of the armored vehicles was labeled “St. Charles
County SWAT.” In any case, they weren’t interested in actual crowd
control. On at least two occasions, they refused to let uninvolved
bystanders go to their cars or leave the area. No, from their stance to
their numbers, this was about intimidation. Two snipers monitored the
demonstrators from their armored vehicles, and other police began to
close off side streets and other exits, to prevent anyone from coming in
(or going out, for that matter).
Protesters in Ferguson, Missouri, on Aug. 13, 2014.
Photo by Jamelle Bouie
With the arrival of SWAT teams, the demonstration escalated into a standoff. And an hour after the teams’ arrival, they
began marching down the street and shouting orders. “You must return to
your vehicles, or your homes, in a peaceful manner,” they said,
advancing down the street, “Your right to assembly is not being denied.”
The crowd backed away from the police, but people were clearly
agitated by the show of force. Still, there was no aggression. At this
point, I drove 15 minutes down the road to another event, one organized
by the demonstrators. The contrast was incredible. There, hundreds of
people were gathered in a community party, oblivious to the crackdown
three miles away.
When I returned to the standoff, an hour after SWAT teams arrived,
streets were completely blocked off, helicopters were circling, and
officers were pouring tear gas onto West Florissant and the surrounding
neighborhood, launching flash bangs, shooting rubber bullets, and using
noise-based weapons to force people inside.
Police say this was a necessary response—someone had thrown a Molotov
cocktail, and there is a photo to confirm as much. But the full picture
tells a different story. If elements of the crowd reacted with
violence, it’s because police stoked it with repression.
So far, police have killed an unarmed teenager, stonewalled anyone
requesting information, and met peaceful demonstrations with draconian
crackdowns. Indeed, at every stage, police have opted for repression
rather than communication. Which is to say that, as much as some reports have focused on the Sunday night riot, the chaos in Ferguson has much more to do with a militarized, out-of-control police presence than it does with any of the demonstrators.
Ο γνωστός οικονομολόγος και καθηγητής Κώστας Λαπαβίτσας απορρίπτει τα επιχειρήματα όσων ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα των προηγούμενων δεκαετιών «ξεσάλωσε» ή ότι υπήρξε «φούσκα» και πρέπει στο εξής να ξαναβρεί το μετρημένο παρελθόν της. Τα λένε γιατί έχουν απολαβές άνω του μέσου όρου, γράφει στο iskra.gr
To άρθρο του Κώστα Λαπαβίτσα:
«Διαβάζω τακτικά δηλώσεις «πνευματικών ανθρώπων», για την ανάγκη να γίνουμε πιο ολιγαρκείς, να καταλάβουμε ότι πέρασε ο καιρός των παχιών αγελάδων, να δεχτούμε ότι θα είμαστε όλοι φτωχότεροι. Συχνά συνοδεύονται από διάφορα δακρύβρεχτα για το τέρας του καταναλωτισμού, την αλλοτρίωση της σύγχρονης ζωής, τη χυδαιότητα της βουλιμίας. Είναι, λένε, προσωπική, οικογενειακή και εν τέλει εθνική ανάγκη να ξαναβρούμε το μετρημένο παρελθόν μας.
Μου θυμίζουν πολύ εκείνα που γράφονται στον επίσημο τύπο από περιώνυμους δημοσιογράφους και πολιτικούς. Ότι πρέπει να φτωχύνουμε για να μην πτωχεύσουμε. Ότι υπήρξε φούσκα στην Ελλάδα την προηγούμενη δεκαετία. Ότι ξεσαλώσαμε και τώρα πληρώνουμε τα επίχειρα. Ότι δεν μπορεί να υπάρχει ευμάρεια με δανεικά. Ότι, ακόμη, ο 'λιτός βίος' είναι πηγή ψυχικής ηρεμίας και αρετής.
Που βρέθηκαν όλοι αυτοί οι όψιμοι κοσμοκαλόγεροι;
Πως έζησαν στην Ελλάδα που αφήνουμε πίσω οριστικά;
Πως ζούνε στη φτωχή, τρομαγμένη κι ανάστατη Ελλάδα που αναδύεται;
Τι ακριβώς νομίζουν ότι προσφέρουν με όσα λένε;
Που στοχεύουν;
Μοιάζουν βέβαια πολύ μεταξύ τους, έστω κι αν προέρχονται από διαφορετικά σημεία του πολιτικού φάσματος. Άνθρωποι κατά κανόνα επιτυχημένοι, με καταξίωση και απολαβές πολύ πάνω του μέσου όρου. Άνθρωποι που συμμετείχαν ενεργά στα όσα συνέβησαν στην χώρα μας την προηγούμενη δεκαετία, που ανέπνευσαν τον αφηνιασμένο αέρα των ανώτερων στρωμάτων και που συνεχίζουν να διαμορφώνουν τα πράγματα, διότι φυσικά τίποτε δεν έχει αλλάξει, εκτός από το ότι οι ισχυροί έχουν γίνει ισχυρότεροι.
Που όμως είδαν το ξεσάλωμα της προηγούμενης δεκαετίας για τη μεγάλη πλειονότητα του του ελληνικού λαού;
Για ποια φούσκα ο λόγος;
Η κατανάλωση, για παράδειγμα, παρέμεινε σταθερή ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι να ξεσπάσει η κρίση, και μετά κατέρρευσε. Ναι, το ποσοστό ήταν υψηλό σε σχέση με άλλες χώρες, αλλά η αιτία ήταν το σχετικά χαμηλό ποσοστό των επενδύσεων, δηλαδή η συνέχιση της αποβιομηχάνισης.
Φταίει όμως η «βουλιμία» των εργαζόμενων, των συνταξιούχων και των αυτοαπασχολούμενων γι' αυτό;
Δεν φταίει η αστική τάξη, που αντί να στηρίξει την εγχώρια επένδυση, έτρεχε να ανοίξει επιχειρήσεις στα Βαλκάνια κι αλλού;
Δεν υπήρξε καμία φούσκα τη δεκαετία του 2000. Ούτε στις τιμές των ακινήτων, ούτε στις τιμές των μετοχών, ούτε στην κατανάλωση. Αυτό που υπήρξε ήταν η τραγική αποτυχία της χώρας να ενταχθεί επιτυχώς στην ΟΝΕ, που έφερε τεράστια εξωτερικά ελλείμματα και άρα γιγαντιαίο εγχώριο και διεθνή δανεισμό. Για τους πολλούς, το ευρώ σήμαινε αδυναμία αποταμίευσης και επιτακτική ανάγκη δανεισμού. Δεν έχει παρά να κάνει κανείς τη σύγκριση με την εποχή των γονιών του, που αγόραζαν σπίτια με αποταμιευμένες δραχμές. Αν δεν υπήρχε η υψηλή παραγωγικότητα των χωρών της Ασίας που επέτρεψε την εισαγωγή φτηνών προϊόντων πρώτης ανάγκης για τα λαϊκά στρώματα, δεν θα υπήρχε καν η επίφαση της καταναλωτικής άνεσης την προηγούμενη δεκαετία.
Ούτε και υπάρχει σήμερα επιστροφή στο ολιγαρκές του Έλληνα, στον «λιτό βίο» και τα παρόμοια. Φτώχεια υπάρχει, τραγική εξαθλίωση και προϊούσα, αλλά σιωπηλή, ανθρωπιστική κρίση. Περίπου 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι το 2011 ήταν επισήμως φτωχοί και τα πράγματα έγιναν χειρότερα το 2012. Μεγάλο ποσοστό ζει σε συνθήκες ακραίας υλικής αποστέρησης. Όσοι δεν το αντιλαμβάνονται, ας κάνουν μιαν επιμορφωτική βόλτα στο Πέραμα. Η φτώχεια και μάλιστα η ξαφνική και βίαιη μετάβαση σ' αυτήν, μόνο αρετές δεν παράγει. Απόγνωση φέρνει, θυμό, προκατάληψη και τυφλό μίσος.
Όσοι τέλος, νομίζουν ότι η φτώχεια συνιστά εξυγίανση και κάψιμο λίπους, ότι έτσι θα γίνει δυναμική η ελληνική οικονομία και θα προκύψει η ανάπτυξη, δεν έχουν αντιληφθεί ορισμένα από τα βασικότερα μαθήματα των Οικονομικών. Οι χώρες δεν είναι ούτε άτομα, ούτε νοικοκυριά. Το λεγόμενο «συμμάζεμα» που είναι ευεργετικό για ένα νοικοκυριό γιατί φέρει τα έξοδά του στα μέτρα των εσόδων του, είναι δυνάμει καταστροφικό για μια χώρα.
Στις αρχές του 18ου αιώνα ο Μάντεβιλ έγραψε τον Μύθο των Μελισσών, όπου οι μέλισσες δεν έχουν ανησυχίες ηθικής, άρα ξοδεύουν και ζουν με ευμάρεια. Κάποια στιγμή όμως κυριαρχεί η «αρετή» και με αυτήν γίνονται φτωχότερες και δυστυχείς. Στον 20ο αιώνα ο Κέυνς εξέφρασε την ίδια περίπου ιδέα ως το «παράδοξο της φειδούς». Το «συμμάζεμα» για μιαν ολόκληρη χώρα, περιορίζει την κατανάλωση και την επένδυση, άρα μικραίνει την παραγωγή και συνεπώς φέρνει νέα μείωση της κατανάλωσης και της επένδυσης και ούτω καθεξής. Αν σας θυμίζει την Ελλάδα του 2010-13, έχετε απόλυτο δίκιο.
Ποιον ρόλο παίζουν λοιπόν, αυτές οι δηλώσεις;
Στην καλύτερη περίπτωση, από πλευράς «πνευματικών ανθρώπων», δείχνουν αφέλεια και έλλειψη κατανόησης του τι συμβαίνει στην χώρα. Στην χειρότερη, ιδίως από πλευράς προβεβλημένων δημοσιογράφων, δείχνουν απόλυτο κυνισμό. Και οι μεν και οι δε δημιουργούν ενοχές εκεί που δεν υπάρχουν, παροτρύνοντας τους πολλούς να δεχτούν τη μοίρα τους. Φτιάχνουν τον ιδεολογικό μανδύα κάτω από τον οποίο η Ελλάδα οδηγείται στον μαρασμό».
