Λαπαβίτσας: Πόσο κυνικοί είναι οι περιώνυμοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί που λένει ότι πρέπει να φτωχύνουμε; από iefimerida.gr

Ο γνωστός οικονομολόγος και καθηγητής Κώστας Λαπαβίτσας απορρίπτει τα επιχειρήματα όσων ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα των προηγούμενων δεκαετιών «ξεσάλωσε» ή ότι υπήρξε «φούσκα» και πρέπει στο εξής να ξαναβρεί το μετρημένο παρελθόν της. Τα λένε γιατί έχουν απολαβές άνω του μέσου όρου, γράφει στο iskra.gr

To άρθρο του Κώστα Λαπαβίτσα:

«Διαβάζω τακτικά δηλώσεις «πνευματικών ανθρώπων», για την ανάγκη να γίνουμε πιο ολιγαρκείς, να καταλάβουμε ότι πέρασε ο καιρός των παχιών αγελάδων, να δεχτούμε ότι θα είμαστε όλοι φτωχότεροι.
Συχνά συνοδεύονται από διάφορα δακρύβρεχτα για το τέρας του καταναλωτισμού, την αλλοτρίωση της σύγχρονης ζωής, τη χυδαιότητα της βουλιμίας. Είναι, λένε, προσωπική, οικογενειακή και εν τέλει εθνική ανάγκη να ξαναβρούμε το μετρημένο παρελθόν μας.

Μου θυμίζουν πολύ εκείνα που γράφονται στον επίσημο τύπο από περιώνυμους δημοσιογράφους και πολιτικούς. Ότι πρέπει να φτωχύνουμε για να μην πτωχεύσουμε. Ότι υπήρξε φούσκα στην Ελλάδα την προηγούμενη δεκαετία. Ότι ξεσαλώσαμε και τώρα πληρώνουμε τα επίχειρα. Ότι δεν μπορεί να υπάρχει ευμάρεια με δανεικά. Ότι, ακόμη, ο 'λιτός βίος' είναι πηγή ψυχικής ηρεμίας και αρετής.

Που βρέθηκαν όλοι αυτοί οι όψιμοι κοσμοκαλόγεροι;

Πως έζησαν στην Ελλάδα που αφήνουμε πίσω οριστικά;

Πως ζούνε στη φτωχή, τρομαγμένη κι ανάστατη Ελλάδα που αναδύεται;

Τι ακριβώς νομίζουν ότι προσφέρουν με όσα λένε;

Που στοχεύουν;

Μοιάζουν βέβαια πολύ μεταξύ τους, έστω κι αν προέρχονται από διαφορετικά σημεία του πολιτικού φάσματος. Άνθρωποι κατά κανόνα επιτυχημένοι, με καταξίωση και απολαβές πολύ πάνω του μέσου όρου. Άνθρωποι που συμμετείχαν ενεργά στα όσα συνέβησαν στην χώρα μας την προηγούμενη δεκαετία, που ανέπνευσαν τον αφηνιασμένο αέρα των ανώτερων στρωμάτων και που συνεχίζουν να διαμορφώνουν τα πράγματα, διότι φυσικά τίποτε δεν έχει αλλάξει, εκτός από το ότι οι ισχυροί έχουν γίνει ισχυρότεροι.

Που όμως είδαν το ξεσάλωμα της προηγούμενης δεκαετίας για τη μεγάλη πλειονότητα του του ελληνικού λαού;

Για ποια φούσκα ο λόγος;

Η κατανάλωση, για παράδειγμα, παρέμεινε σταθερή ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι να ξεσπάσει η κρίση, και μετά κατέρρευσε. Ναι, το ποσοστό ήταν υψηλό σε σχέση με άλλες χώρες, αλλά η αιτία ήταν το σχετικά χαμηλό ποσοστό των επενδύσεων, δηλαδή η συνέχιση της αποβιομηχάνισης.

Φταίει όμως η «βουλιμία» των εργαζόμενων, των συνταξιούχων και των αυτοαπασχολούμενων γι' αυτό;

Δεν φταίει η αστική τάξη, που αντί να στηρίξει την εγχώρια επένδυση, έτρεχε να ανοίξει επιχειρήσεις στα Βαλκάνια κι αλλού;

Δεν υπήρξε καμία φούσκα τη δεκαετία του 2000. Ούτε στις τιμές των ακινήτων, ούτε στις τιμές των μετοχών, ούτε στην κατανάλωση. Αυτό που υπήρξε ήταν η τραγική αποτυχία της χώρας να ενταχθεί επιτυχώς στην ΟΝΕ, που έφερε τεράστια εξωτερικά ελλείμματα και άρα γιγαντιαίο εγχώριο και διεθνή δανεισμό. Για τους πολλούς, το ευρώ σήμαινε αδυναμία αποταμίευσης και επιτακτική ανάγκη δανεισμού. Δεν έχει παρά να κάνει κανείς τη σύγκριση με την εποχή των γονιών του, που αγόραζαν σπίτια με αποταμιευμένες δραχμές. Αν δεν υπήρχε η υψηλή παραγωγικότητα των χωρών της Ασίας που επέτρεψε την εισαγωγή φτηνών προϊόντων πρώτης ανάγκης για τα λαϊκά στρώματα, δεν θα υπήρχε καν η επίφαση της καταναλωτικής άνεσης την προηγούμενη δεκαετία.

Ούτε και υπάρχει σήμερα επιστροφή στο ολιγαρκές του Έλληνα, στον «λιτό βίο» και τα παρόμοια. Φτώχεια υπάρχει, τραγική εξαθλίωση και προϊούσα, αλλά σιωπηλή, ανθρωπιστική κρίση. Περίπου 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι το 2011 ήταν επισήμως φτωχοί και τα πράγματα έγιναν χειρότερα το 2012. Μεγάλο ποσοστό ζει σε συνθήκες ακραίας υλικής αποστέρησης. Όσοι δεν το αντιλαμβάνονται, ας κάνουν μιαν επιμορφωτική βόλτα στο Πέραμα. Η φτώχεια και μάλιστα η ξαφνική και βίαιη μετάβαση σ' αυτήν, μόνο αρετές δεν παράγει. Απόγνωση φέρνει, θυμό, προκατάληψη και τυφλό μίσος.

Όσοι τέλος, νομίζουν ότι η φτώχεια συνιστά εξυγίανση και κάψιμο λίπους, ότι έτσι θα γίνει δυναμική η ελληνική οικονομία και θα προκύψει η ανάπτυξη, δεν έχουν αντιληφθεί ορισμένα από τα βασικότερα μαθήματα των Οικονομικών. Οι χώρες δεν είναι ούτε άτομα, ούτε νοικοκυριά. Το λεγόμενο «συμμάζεμα» που είναι ευεργετικό για ένα νοικοκυριό γιατί φέρει τα έξοδά του στα μέτρα των εσόδων του, είναι δυνάμει καταστροφικό για μια χώρα.

Στις αρχές του 18ου αιώνα ο Μάντεβιλ έγραψε τον Μύθο των Μελισσών, όπου οι μέλισσες δεν έχουν ανησυχίες ηθικής, άρα ξοδεύουν και ζουν με ευμάρεια. Κάποια στιγμή όμως κυριαρχεί η «αρετή» και με αυτήν γίνονται φτωχότερες και δυστυχείς. Στον 20ο αιώνα ο Κέυνς εξέφρασε την ίδια περίπου ιδέα ως το «παράδοξο της φειδούς». Το «συμμάζεμα» για μιαν ολόκληρη χώρα, περιορίζει την κατανάλωση και την επένδυση, άρα μικραίνει την παραγωγή και συνεπώς φέρνει νέα μείωση της κατανάλωσης και της επένδυσης και ούτω καθεξής. Αν σας θυμίζει την Ελλάδα του 2010-13, έχετε απόλυτο δίκιο.

Ποιον ρόλο παίζουν λοιπόν, αυτές οι δηλώσεις;

Στην καλύτερη περίπτωση, από πλευράς «πνευματικών ανθρώπων», δείχνουν αφέλεια και έλλειψη κατανόησης του τι συμβαίνει στην χώρα. Στην χειρότερη, ιδίως από πλευράς προβεβλημένων δημοσιογράφων, δείχνουν απόλυτο κυνισμό. Και οι μεν και οι δε δημιουργούν ενοχές εκεί που δεν υπάρχουν, παροτρύνοντας τους πολλούς να δεχτούν τη μοίρα τους. Φτιάχνουν τον ιδεολογικό μανδύα κάτω από τον οποίο η Ελλάδα οδηγείται στον μαρασμό».

Πηγή: Λαπαβίτσας: Πόσο κυνικοί είναι οι περιώνυμοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί που λένει ότι πρέπει να φτωχύνουμε; | Ειδήσεις και νέα με άποψη http://www.iefimerida.gr/node/90429#ixzz3A5tWbmr6

Ο Λαπαβίτσας σχολιάζει στο Guardian

Κώστας Λαπαβίτσας: Να στηρίξουμε τον ΣΥΡΙΖΑ

 Του Κώστα Λαπαβίτσα

... Ωστόσο, το πιεστικό ζήτημα αυτή τη στιγμή είναι να ελευθερωθεί η χώρα από τον ασφυκτικό κλοιό του χρέους και λιτότητας. Όσο ο ΣΥΡΙΖΑ είναι έτοιμος να αναλάβει δράση για την επίτευξη των στόχων αυτών, και οι Έλληνες θέλουν να του δώσουν το πλεονέκτημα της αμφιβολίας για το ευρώ, ο ρόλος του μπορεί να είναι θετικός. Τουλάχιστον, αυτό προσφέρει μια ευκαιρία για την Ελλάδα για να αποφύγει την πλήρη καταστροφή που θα μπορούσε πραγματικά να οδηγήσει στην άνοδο του φασισμού.

Ο τρέχων γύρος των εσωτερικών πολιτικών διαπραγματεύσεων είναι απίθανο να οδηγήσει σε σχηματισμό κυβέρνησης, ιδιαίτερα μιας κυβέρνησης που θα συνεχίσει να εφαρμόζει τους όρους του μνημονίου. Πιθανότατα να υπάρξουν νέες εκλογές στο εγγύς μέλλον και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει όλες τις πιθανότητες για μια αποφασιστική νίκη που θα δημιουργήσει μια κυβέρνηση συνασπισμού των αντιμνημονιακών δυνάμεων. Αλλά γι 'αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να συνειδητοποιήσει τους δικούς του περιορισμούς και να επιδιώξει ενεργά να δημιουργήσει το ευρύ πολιτικό μέτωπο που χρειάζεται η Ελλάδα.
Είναι σημαντικό να επιδιωχθεί η ενότητα, ανά πάσα στιγμή, αποφεύγοντας εξίσου τον κομματισμό και τον σεχταρισμό της ελληνικής αριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστεί την ενεργητική συνεργασία των υπολοίπων αριστερών δυνάμεων, αν είναι να συγκεντρώσει επαρκείς δυνάμεις για να αντιμετωπίσει την καταιγίδα που έρχεται. Είναι εξίσου σημαντικό να ενισχυθεί η έκκλησή του προς έμπειρο και καταρτισμένο δυναμικό σε ολόκληρη την κοινωνία, γιατί θα το χρειαστεί στις γραμμές του.

Τέλος, αν υπάρξει μια νέα κυβέρνηση υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, θα βασίζεται στην υποστήριξη των ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη ώστε να αντιμετωπίσει την καταστροφή που προκλήθηκε στην Ελλάδα από την κρίση στην Ευρωζώνη. Η πρώτη σημαντική μάχη ενάντια στη λιτότητα είναι έτοιμη να δοθεί στην Ελλάδα, και όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν συμφέρον αυτή η μάχη να κερδηθεί.

Why Europe needs Greece

Syriza's electoral success marks the start of the first major battle against austerity. The whole continent should will them to win

• Share327
• Email

• 
• • Costas Lapavitsas
  • guardian.co.uk, Friday 11 May 2012 21.30 BST
  • Comments (298)

Syriza, led by Alexis Tsipras, centre, 'stands every chance of … forming a coalition government of anti-bailout forces' in Greece. Photograph: Simela Pantzartzi/EPA

The clear winner of the recent Greek elections is Syriza, a coalition of leftwing organisations active for several years. The fascist Golden Dawn party has also made stunning gains but its rise, disturbing as it might be, is neither the main outcome of the elections, nor yet a major threat to Greek society. Political momentum belongs to Syriza. If it gets its act together, it could help resolve the crisis and give a boost to the European anti-austerity movement.

The two staple parties of Greek government – Pasok and New Democracy – have been trounced for bringing the country to this pass over four decades, and for implementing the bailout agreements. The Greek electorate has clearly stated what it does not want: old politics and the so-called rescue by the troika of the EU, the International Monetary Fund and the European Central Bank.

During the past two years a parade of mediocre Greek politicians have pretended to negotiate with the troika, while decrying their own country as "corrupt". They were backed by technical experts terrified at the thought of displeasing the lenders to Greece. Some of the politicians and experts were people who had also handled the disastrous Greek entry into European monetary union. The result was two bailout agreements, in May 2010 and March 2012 – monuments to bad economics and social callousness. By the end of 2012 austerity will have led to contraction of the Greek economy by 20%, a jump in unemployment toward 25%, a full-blown humanitarian crisis in the urban centres, and a completely unmanageable public debt. Greece is dying on its feet. Meanwhile its old political class twitters on about participating in the European "game" and making structural reforms that will bring growth in the future.

Syriza has caused an earthquake by denouncing March's bailout. It has called for a moratorium on debt payments, an international commission to audit Greek debt, aggressive debt write-offs, deep redistribution of income and wealth, bank nationalisation, and a new industrial policy to rejuvenate the manufacturing sector. These measures are exactly what the Greek economy needs. Implementing them depends entirely on rejecting the recent bailout and stopping payments on the debt.

Syriza believes that the measures can be introduced while the country remains within the eurozone. It has been unwilling to call for Greek exit, thus increasing its appeal to voters who worry about the aftermath of exit and believe that the euro is integral to the European identity of Greeks. In my view, and that of many other economists, it would be impossible for Greece to stay in the eurozone if it went down this path. Moreover, exit would be both necessary and beneficial to the economy in the medium term, and remains the most likely outcome for Greece. If Syriza really wanted to contribute to solving the crisis, it should get itself ready for this eventuality.

Nonetheless, the pressing issue at the moment is to free the country from the stranglehold of debt and austerity. As long as Syriza is prepared to take action to achieve these aims, and the Greek people wish to give it the benefit of the doubt on the euro, its role can be positive. At the very least, it offers a chance for Greece to avoid a complete disaster that might truly lead to the rise of fascism.

The current round of domestic political negotiations is unlikely to lead to a government being formed, especially one that could continue to implement the terms of the bailout. There will probably be new elections in the near future and Syriza stands every chance of winning decisively, thus forming a coalition government of the anti-bailout forces. But for this, Syriza should realise its own limitations, and actively seek to create the broad political front that Greece needs.

It is important to seek unity at all times, avoiding both gloating and the ancient factionalism of the Greek left. Syriza will need the active co-operation of the rest of the left if it is to muster sufficient forces to deal with the storm ahead. It is equally important to improve its appeal to experienced and knowledgeable people across society, for it will need many more in its ranks.

Finally, if there is a new government led by Syriza, it will rely on the support of people across Europe to tackle the catastrophe inflicted on Greece by the eurozone crisis. The first major battle against austerity is about to begin in Greece, and all European people have an interest in winning it.