Κυριακή 20 Μαΐου 2018

Από τον Καλλικράτη στον Κλεισθένη (ομιλία Κ. Πουλάκη)

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να ενημερώσω την Επιτροπή Περιφερειών στη σημερινή συνεδρίασή σας με θέμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση : Από τον “Καλλικράτη” στον “Κλεισθένη”».
Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, το Υπουργείο Εσωτερικών έθεσε σε δημόσια διαβούλευση, η οποία ολοκληρώθηκε προχθές Δευτέρα 14 Μαΐου ένα εκτεταμένο σχέδιο νόμου με τίτλο : «Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης –Εμβάθυνση της Δημοκρατίας – Ενίσχυση της Συμμετοχής –Βελτίωση της οικονομικής και αναπτυξιακής λειτουργίας των ΟΤΑ [Πρόγραμμα «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι»] – Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των ΦΟ.ΔΣ.Α – Ρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και ενιαία άσκηση των αρμοδιοτήτων σχετικά με την απονομή ιθαγένειας και την πολιτογράφηση – Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας ΥΠΕΣ».
Κατ’ αρχάς, να αποσαφηνίσω ότι η σημερινή μου ενημέρωση αφορά μόνο το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου που περιλαμβάνει τις σχετικές με τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης διατάξεις. Για τα θέματα των ΦΟ.ΔΣ.Α., καθώς και τα θέματα ιθαγένειας, υπάρχουν άλλοι καθ’ ύλην αρμόδιοι συνάδελφοι, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων και ο Ειδικός Γραμματέας Ιθαγένειας, επομένως δεν θα ήθελα να υπερβώ τα όρια της αρμοδιότητάς μου.

Θα ήθελα να ξεκινήσω, για την πληρότητα της ενημέρωσης των μελών της Επιτροπής, υπενθυμίζοντας τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και την πορεία που διανύθηκε μέχρι να φτάσουμε στην κατάθεση του συγκεκριμένου σχεδίου
νόμου προς δημόσια διαβούλευση και, εν συνεχεία, προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή.
Όπως οι περισσότεροι και οι περισσότερες θα θυμάστε, η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπήρξε από τις κεντρικού χαρακτήρα προγραμματικές δεσμεύσεις της παρούσας Κυβέρνησης.
Σε εφαρμογή της δέσμευσης αυτής, με το άρθρο 5 του ν. 4368/2016 (το λεγόμενο «παράλληλο πρόγραμμα») συστάθηκε ειδική Επιτροπή στο Υπουργείο Εσωτερικών, με έργο την επεξεργασία προτάσεων για το θέμα.
Η Επιτροπή συγκροτήθηκε τον Ιούνιο του ίδιου έτους, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, υπό την προεδρία μου, ως Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου, και με τη συμμετοχή :
• Πρώτον, επιτελικών στελεχών του Υπουργείου,
• Δεύτερον, ειδικών επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων σε θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης και
• Τρίτον, και κυριότερο, εκπροσώπων της Κεντρικής Ένωσης Δήμων, της Ένωσης Περιφερειών, της ΠΟΕ-ΟΤΑ και της ομοσπονδίας των εργαζομένων στις Περιφέρειες (ΟΣΥΑΠΕ). Μάλιστα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαπαραταξιακή έκφραση των φορέων της Αυτοδιοίκησης, οι αντιπροσωπείες της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ ήταν τριμελείς, επιπλέον των οικείων προέδρων, των κ.κ. Πατούλη και Αγοραστού, που ούτως ή άλλως μετείχαν στις συνεδριάσεις.
Για την υποβοήθηση της Επιτροπής και τη σε βάθος επεξεργασία των επιμέρους θεμάτων συγκροτήθηκαν επιπλέον τέσσερις Θεματικές Ομάδες, στις οποίες επίσης μετείχαν εκπρόσωποι των αυτοδιοικητικών φορέων και με τη συμμετοχή συνολικά πάνω από 100 στελεχών, επί συνολικά οκτώ μήνες.
Την 1η Μαρτίου 2017 η Επιτροπή παρέδωσε στον Υπουργό Εσωτερικών και έδωσε στη δημοσιότητα τις προτάσεις στις οποίες είχε καταλήξει και επί των οποίων έγινε εκτεταμένος δημόσιος διάλογος επί ένα και πλέον έτος, στα συνέδρια της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, σε εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, αλλά και σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών με φορείς και αιρετούς.
Το σχέδιο νόμου που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση έτυχε επεξεργασίας από τα υπηρεσιακά και πολιτικά στελέχη του Υπουργείου, με βάση το ανωτέρω πόρισμα της Επιτροπής και λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις, παρατηρήσεις, συμφωνίες και διαφωνίες που είχαν διατυπωθεί τόσο από θεσμικούς φορείς, όσο και από συλλογικότητες και απλούς πολίτες, κατά τη διάρκεια της ετήσιας και πλέον δημόσιας συζήτησης.
Αυτή τη στιγμή, μετά και την ολοκλήρωση και της τυπικής δημόσιας διαβούλευσης επί δεκαπέντε ημέρες, γίνεται η τελική επεξεργασία του σχεδίου νόμου, λαμβανομένων υπόψη και των σχολίων που διατυπώθηκαν, προκειμένου να κατατεθεί προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Εισερχόμενος στην ουσία του σχεδίου νόμου, θα μου επιτρέψετε, για την οικονομία της συζήτησης που θα ακολουθήσει, να ξεκινήσω από τα θέματα που δεν περιλαμβάνει το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, παρ’ όλο που περιλαμβάνονταν στο πόρισμα της Επιτροπής του ΥΠΕΣ και είναι στην πρόθεση του Υπουργείου να τα ρυθμίσει στην επόμενη φάση, στο πλαίσιο του «Κλεισθένη ΙΙ».
Συγκεκριμένα, αναφέρομαι στο μείζον θέμα του επανασχεδιασμού των αρμοδιοτήτων κάθε διοικητικού επιπέδου, δηλαδή του κεντρικού Κράτους, των κρατικών Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Αντιλαμβάνεστε ότι το συγκεκριμένο θέμα, αναγόμενο στον πυρήνα του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας του νεότερου ελληνικού Κράτους είναι και θεσμικά ευαίσθητο και διοικητικά σύνθετο.
Σκοπός του Υπουργείου δεν ήταν η εισαγωγή και ψήφιση ενός ακόμη καταλόγου αρμοδιοτήτων, που θα μετέφερε αρμοδιότητες από το ένα διοικητικό επίπεδο στο άλλο.
Αντίθετα, περιγράψαμε μία μεθοδολογία η οποία – ξεκινώντας από την έννοια των δημόσιων πολιτικών – θα σχεδίαζε εκ νέου όλες τις σχετικές αρμοδιότητες, μπαίνοντας σε βάθος.
Διότι, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, όντες έμπειροι οι περισσότεροι στα θέματα διοίκησης, μία φράση σε έναν νόμο, η οποία αναφέρει απλώς ότι το τάδε θέμα είναι αρμοδιότητα, λόγου χάρη, του Δήμου, κρύβει από πίσω της ένα πλέγμα συχνά δαιδαλώδους ή και απαρχαιωμένης νομοθεσίας και μια σειρά διοικητικών διαδικασιών.
Γι’ αυτό και στόχος μας είναι, παράλληλα προς τον ριζικό επανασχεδιασμό των αρμοδιοτήτων, να προχωρήσουμε στην απλοποίηση και προτυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών πίσω από αυτές. Μάλιστα, για το σκοπό αυτό υλοποιούμε και σχετικό συγχρηματοδοτούμενο έργο μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα».
Δυστυχώς, το σχέδιο νόμου δεν κατέστη εφικτό να περιλάβει αναλυτική ρύθμιση για το θέμα αυτό – το οποίο δικαιολογημένα η Τοπική Αυτοδιοίκηση αναδεικνύει ως μείζον.
Ως ένα βαθμό, για την έλλειψη αυτή οφείλονται συνταγματικά εμπόδια. Όπως ξέρετε, υπάρχουν σημαντικές αρμοδιότητες τις οποίες η Τοπική Αυτοδιοίκηση διεκδικεί να αναλάβει και τις οποίες πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά να της αποδώσουμε, ιδίως ενόψει της καθιέρωσης της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, που δημιούργησε μεγάλες και στιβαρές διοικητικές δομές που έχουν και την πολιτική νομιμοποίηση και τη διοικητική και οικονομική υποδομή να ασκήσουν πιο σύνθετες αρμοδιότητες.
Ωστόσο, θα πρέπει με ειλικρίνεια και σεβόμενος το θεσμικό ρόλο της Επιτροπής σας, να πω ότι για την έλλειψη οφείλεται επίσης η τρομερή γραφειοκρατία και η απουσία ενός θεσμοποιημένου forum που θα αναλάμβανε να επεξεργαστεί με συγκροτημένο τρόπο τη σχετική πρόταση.
Για το λόγο λοιπόν αυτό, και προκειμένου να προετοιμάσουμε τον «Κλεισθένη ΙΙ» γρήγορα και αποτελεσματικά, στο υπό κατάθεση σχέδιο νόμου έχουμε περιλάβει δύο άρθρα :
• Το πρώτο, το άρθρο 203, περιλαμβάνει τις βασικές αρχές με τις οποίες θα γίνει ο ανακαθορισμός των αρμοδιοτήτων, καθώς και τη σχετική διαδικασία και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Ειδικότερα, προβλέπεται η σύσταση μικτών Διυπουργικών Επιτροπών Ανακαθορισμού Αρμοδιοτήτων και Διαδικασιών (Δ.Ε.ΑΝ.Α.Δ.) με έργο την καταγραφή των αρμοδιοτήτων και διαδικασιών της κεντρικής διοίκησης, των αποκεντρωμένων διοικήσεων και της τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, ανά πεδίο δημόσιας πολιτικής κάθε Υπουργείου, την αξιολόγηση των όρων αποτελεσματικής άσκησης αυτών, τον εντοπισμό προβλημάτων και δυσλειτουργιών και τη διατύπωση πρότασης για την αντιμετώπιση αυτών, σύμφωνα με τις αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της αποτελεσματικότητας. Μάλιστα, στις εν λόγω Επιτροπές, προβλέπεται η συμμετοχή και εκπροσώπων της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, προκειμένου η Αυτοδιοίκηση να έχει λόγο όχι μόνο στο τελικό προϊόν της εργασίας τους, αλλά και στην ίδια τη διαμόρφωσή του. Το δε έργο των Επιτροπών αυτών, προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέσα σε τέσσερις μήνες από τη συγκρότησή της, ήτοι συνολικά μέσα σε πέντε μήνες από την ψήφιση του σχεδίου νόμου.
• Το δεύτερο, το άρθρο 204, προβλέπει τη σύσταση Μόνιμης Επιτροπής Ελέγχου Αρμοδιοτήτων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία θα αναλάβει να διασφαλίσει τον διαρκή έλεγχο, την εποπτεία και την παροχή γνώμης για κάθε ζήτημα σχετικό με τη μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου καθορισμού των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να γίνει σεβαστή η πρόβλεψη του άρθρου 102 παρ. 5 του Συντάγματος και να περιοριστεί το σημερινό φαινόμενο διαρκών αποσπασματικών μεταφορών αρμοδιοτήτων, χωρίς σχεδιασμό και κοστολόγηση, στους Δήμους και στις Περιφέρειες.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,

Επιτρέψτε μου, στο χρόνο που μου απομένει, να παρουσιάσω κωδικοποιημένα τις βασικές επιλογές του υπό κατάθεση σχεδίου νόμου «Κλεισθένης Ι».
Αναφέρομαι σε βασικές επιλογές και όχι σε ρυθμίσεις, καθώς εκκρεμεί η οριστικοποίηση των επιμέρους διατάξεων, με βάση και τις παρατηρήσεις που έχουν κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση. Άλλωστε, αντικείμενο της σημερινής συνεδρίασης είναι η συζήτηση επί της γενικότερης στρατηγικής στα
θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης και περιφερειακής πολιτικής, αφού η τυπική ανάγνωση του νομοσχεδίου, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, θα ακολουθήσει στην αρμόδια Επιτροπή.

Όπως έχουμε κατ’ επανάληψη πει σε δημόσιες τοποθετήσεις μας, τόσο εγώ όσο και ο Υπουργός, κ. Σκουρλέτης, ο πρώτος στόχος της προσπάθειάς μας είναι η εμβάθυνση της δημοκρατικής και συλλογικής λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Γνωρίζετε πολύ καλά ότι – παράλληλα προς την οικονομική και κοινωνική κρίση – τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας δοκιμάστηκαν και οι δημοκρατικοί θεσμοί. Όσοι και όσες παρακολουθείτε τακτικά τις κοινωνικοπολιτικές έρευνες, θα έχετε διαπιστώσει τη διαρκή απαξίωση και την υποβάθμιση στη συνείδηση των πολιτών θεσμών που αποτελούν πυλώνες της κοινωνικής μας συγκρότησης και του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Σε αυτό το – κατά κοινή ομολογία – ανησυχητικό πλαίσιο θεωρούμε ύψιστης σημασίας την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στις συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες και την άμεση εμπλοκή τους στη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν. Και, βέβαια, στην προσπάθεια αυτή ο χώρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως ο εγγύτερος προς τους πολίτες, αλλά και εκείνος που διατηρεί σε μεγάλο βαθμό το κύρος του, παρά τη γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης, αποδεικνύεται κρίσιμος.
Με αυτή την έννοια το υπό κατάθεση σχέδιο νόμου εστιάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό στα θέματα δημοκρατικής διακυβέρνησης των Δήμων και των Περιφερειών, συμμετοχής των πολιτών και προστασίας των δικαιωμάτων τους.
Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσονται, μεταξύ άλλων :
1ον. Η αποσύνδεση του χρόνου διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές.
2ον. Η καθιέρωση ως εκλογικού συστήματος για τις αυτοδιοικητικές εκλογές της απλής αναλογικής σε δύο γύρους. Στον πρώτο γύρο θα κατανέμεται το σύνολο των εδρών κάθε συμβουλίου, με απλή αναλογική, ενώ – αν κανένας συνδυασμός δεν έχει λάβει την απόλυτη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο – θα γίνεται επαναληπτική ψηφοφορία μεταξύ των δύο πρώτων συνδυασμών, για την εκλογή του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη.
Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να διευκρινίσω το εξής : Ο δεύτερος γύρος δεν συνδέεται με κανενός είδους «μπόνους» εδρών στον εκλεγόμενο Δήμαρχο ή Περιφερειάρχη. Αντιλαμβανόμαστε δε πλήρως τις απόψεις που επισημαίνουν ότι πιθανόν η έμμεση εκλογή του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη να είναι πιο συμβατή νομικά και θεσμικά με το σύστημα της απλής αναλογικής, ωστόσο θα πρέπει να πάρουμε υπόψη μας και τον συμβολικό και πολιτικό ρόλο που παίζει το πρόσωπο του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη στις τοπικές κοινωνίες, οι
οποίες έχουν συνηθίσει διαρκώς από τη μεταπολίτευση και μετά, να έχουν λόγο στο πρόσωπο του επικεφαλής.
3ον. Η ενίσχυση του ρόλου της Δημοτικής και Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης, την οποία εισήγαγε ως θεσμό ο «Καλλικράτης», με ρυθμίσεις που διευκολύνουν τη συγκρότησή της και ενισχύουν την αυτονομία της έναντι της εκάστοτε δημοτικής ή περιφερειακής αρχής.
4ον. Η αναβάθμιση θεσμών άμεσης κοινωνικής συμμετοχής, και ιδίως των τοπικών και περιφερειακών δημοψηφισμάτων, τα οποία ενεργοποιούνται για πρώτη φορά και θα δώσουν τη δυνατότητα στις τοπικές κοινωνίες, είτε με πρωτοβουλία του οικείου Δημοτικού/ Περιφερειακού Συμβουλίου είτε με λαϊκή πρωτοβουλία, να εκφραστούν πάνω σε κρίσιμα θέματα που τις απασχολούν.
5ον. Η αναμόρφωση του θεσμού του Δημοτικού και Περιφερειακού Συμπαραστάτη, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες που συνάντησε η πρακτική εφαρμογή ενός πολύ θετικού θεσμού κατά τις τελευταίες δύο αυτοδιοικητικές περιόδους και σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης. Έτσι, ο Δημοτικός και Περιφερειακός Διαμεσολαβητής θα διέπεται πλέον από ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο, που θα αναβαθμίζει την προσωπική και λειτουργική του ανεξαρτησία και θα θωρακίζει την άσκηση των καθηκόντων του, προς όφελος της καλύτερης προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών και της αναβαθμισμένης λειτουργίας των αυτοδιοικητικών υπηρεσιών, στα πρότυπα της εξαιρετικά θετικής εμπειρίας από την εικοσαετή λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Δεύτερος στόχος της προσπάθειάς μας είναι αυτός της ενίσχυσης της διοικητικής αποτελεσματικότητας και της επιχειρησιακής ικανότητας των ΟΤΑ, προς όφελος της εξυπηρέτησης των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Στην κατεύθυνση αυτή, γίνονται ωστόσο αρκετά βήματα ήδη από το παρόν σχέδιο νόμου.

Το πρώτο βήμα αφορά στην κατάταξη των Δήμων σε πέντε διακριτές κατηγορίες, με βάση τον πληθυσμό τους, το βαθμό αστικότητας, καθώς και τα κριτήρια της ορεινότητας και της νησιωτικότητας.
Σκοπός μας είναι η κατηγοριοποίηση αυτή να λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων των Δήμων, την κατάρτιση των Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας τους, την κατανομή των ΚΑΠ, καθώς και την αξιοποίηση της χρηματοδότησης από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που σκοπεύει να καλύψει ένα, κατά τη γνώμη μας, θεσμικό έλλειμμα του «Καλλικράτη». Συγκεκριμένα, με τις συνενώσεις Δήμων, αλλά και με την εφαρμογή της αρχής «κάθε νησί και Δήμος», ο
«Καλλικράτης» δημιούργησε ασύμμετρες μεταξύ τους δομές, τις οποίες όμως ενέταξε σε ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα κάποιοι μεγάλοι αστικοί Δήμοι να ασφυκτιούν και άλλοι, μικρότεροι, να πελαγοδρομούν προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν σε μια πλειάδα υποχρεώσεων που, αντικειμενικά, τους υπερβαίνει.
Υπενθυμίζω ότι για το θέμα έχει γίνει και μελέτη της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής, με επιστημονικούς υπευθύνους τους καθηγητές κ. Νίκο Χλέπα και Γιάννη Ψυχάρη.

Το δεύτερο βήμα αφορά την ενίσχυση της ενδοδημοτικής και ενδοπεριφερειακής αποκέντρωσης, με την αναμόρφωση του θεσμού των κοινοτήτων, αλλά και των χωρικών Αντιπεριφερειαρχών και των Περιφερειακών Ενοτήτων.
Το πλεονέκτημα του «Καλλικράτη» είναι ότι μέσω των συνενώσεων των Δήμων, αλλά και μέσω της καθιέρωσης της περιφερειακής δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης, στη θέση των Νομαρχιών, δημιούργησε πιο μεγάλες και ισχυρές διοικητικές δομές. Εν μέρει δε, οφείλεται στην επιλογή αυτή το γεγονός ότι οι ελληνικοί ΟΤΑ, με όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν και το μεγάλο βάρος που σήκωσαν στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής, κατάφεραν να αντέξουν.
Ωστόσο, η επιλογή αυτή είχε και ένα τίμημα. Έπληξε το αίσθημα εγγύτητας που φυσιολογικά είχε κάθε πολίτης, κυρίως προς το Δήμο και δευτερευόντως προς τον Νομό του. Έτσι, ειδικά σε περιπτώσεις εκτεταμένων συνενώσεων ή απομονωμένων και δυσπρόσιτων περιοχών, πυροδοτήθηκαν αντιδράσεις και τάσεις αυτονόμησης, οι οποίες δεν υπαγορεύονται πάντοτε από τοπικιστικά κριτήρια, αλλά συχνά εδράζονται σε βάσιμα αιτήματα που αφορούν τη δυνατότητα των κατοίκων να διαχειρίζονται την άμεση καθημερινότητά τους.
Με αυτή τη λογική και προκειμένου να διαφυλαχθεί η κεντρική επιλογή του Υπουργείου να μην τεθεί – εκτός ενδεχομένως από κάποιες οριακές περιπτώσεις – ζήτημα εκ νέου αλλαγής των διοικητικών ορίων, στο σχέδιο νόμου προτείνεται μία σειρά ρυθμίσεων που στηρίζει διοικητικά και πολιτικά το ρόλο των Κοινοτήτων.

Το τρίτο βήμα αφορά το περιεχόμενο και τον τρόπο άσκησης της προβλεπόμενης από το Σύνταγμα κρατικής εποπτείας των ΟΤΑ. Όπως ξέρετε, ήδη από τον «Καλλικράτη» είχε προβλεφθεί ο θεσμός του Ελεγκτή Νομιμότητας και της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, ως αρμόδιων για την άσκηση του ελέγχου νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ και του πειθαρχικού ελέγχου των αιρετών τους. Ωστόσο, ο θεσμός δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ, λόγω πρακτικών δυσκολιών, ενόψει και της δυσμενούς δημοσιονομικής συγκυρίας με την οποία συνέπεσε. Με το σχέδιο νόμου επέρχονται κάποιες σημειακές βελτιώσεις που θα διευκολύνουν την άμεση
έναρξη λειτουργίας του, ενώ παράλληλα αποσαφηνίζεται το περιεχόμενο και η έκταση της κρατικής εποπτείας επί των ΟΤΑ, καθώς επίσης και ο ρόλος των επιμέρους κρατικών φορέων στο πλαίσιο αυτό.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Θα ολοκληρώσω την ενημέρωσή σας με μια αναφορά στον τρίτο στόχο των προσπαθειών μας, που δεν είναι άλλος από την εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των ΟΤΑ και την ουσιαστική εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση της αναπτυξιακής στρατηγικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο – στον μεγάλο, με άλλα λόγια, εθνικό στόχο της περιόδου.
Στο πλαίσιο αυτό, με το υπό κατάθεση σχέδιο νόμου προχωράμε στα εξής :
• Πρώτον, εξειδικεύεται νομοθετικά το περιεχόμενο και η διαδικασία κατάρτισης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων των Δήμων και των Περιφερειών
• Δεύτερον, προβλέπεται η συγκρότηση Επιτροπής Παρακολούθησης & Υλοποίησης Χωρικού και Αναπτυξιακού Σχεδιασμού Τοπικού και Περιφερειακού Επιπέδου, με τη συμμετοχή των συναρμόδιων Υπουργείων, των εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης και εκπροσώπων κοινωνικών φορέων, η οποία θα είναι αρμόδια για την παρακολούθηση του βαθμού υλοποίησης του χωρικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, την ενημέρωση και υποστήριξη των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού σε θέματα εναρμόνισης του σχεδιασμού τους με τον χωρικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό των άλλων επιπέδων διοίκησης και το συντονισμό του χωρικού και αναπτυξιακού τοπικού και περιφερειακού σχεδιασμού, με σκοπό τη διαμόρφωση συνεκτικών πολιτικών σε εθνικό επίπεδο.
• Τρίτον, εισάγονται ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την εκτέλεση έργων από τους Δήμους, μέσω της υποστήριξής τους από τη ΜΟΔ και την ΕΕΤΑΑ, μέσω της διεύρυνσης του κύκλου των φορέων του ευρύτερου Δημοσίου, με τους οποίους οι ΟΤΑ μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις, μέσω της θεσμοθέτησης του διαδημοτικού συνδέσμου τεχνικής υπηρεσίας, ως νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, με ειδικό σκοπό τη μελέτη και εκτέλεση των τεχνικών έργων των Δήμων που τον συναπαρτίζουν. Πρόκειται για παρεμβάσεις που αναμένεται να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ικανότητα των ΟΤΑ και αναμένεται να αναβαθμίσουν σημαντικά τη δυνατότητα, κυρίως των μικρότερων Δήμων, να αξιοποιούν διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις προς όφελος των τοπικών τους κοινωνιών.
• Τέταρτον, διαμορφώνονται νέα πεδία αναπτυξιακής δράσης των ΟΤΑ. Συγκεκριμένα, δίνεται στους ΟΤΑ η δυνατότητα να συνιστούν αυτοτελώς ή να συμμετέχουν σε αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες με αντικείμενο
δραστηριότητες στους τομείς της ενέργειας, των υποδομών και μεταφορών, του τουρισμού και εν γένει της αξιοποίησης τοπικών φυσικών πόρων ή περιοχών ή εγκαταστάσεων σημαντικής τουριστικής ή αναπτυξιακής αξίας.
• Πέμπτον, αναμορφώνεται ο αλγόριθμος υπολογισμού της κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), με την προσθήκη επιπλέον ουσιαστικών κοινωνικών κριτηρίων, όπως η κατηγορία στην οποία ανήκει κάθε Δήμος, σύμφωνα με όσα προανέφερα, το ποσοστό ανεργίας στον οικείο ΟΤΑ, το επίπεδο του παραγόμενου στον ΟΤΑ ΑΕΠ, ως ποσοστό προς το συνολικό ΑΕΠ της χώρας κ.λπ.
• Τέλος, σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική εποπτεία των ΟΤΑ, επανέρχεται η ρύθμιση που είχε προωθηθεί και στο παρελθόν, χωρίς να καταφέρει να ψηφιστεί, λόγω της πρόωρης διάλυσης της Βουλής, επί της οποίας και είχαν εκφράσει τη σύμφωνη γνώμη τους τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, σχετικά με το ρόλο και τον τρόπο λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας ΟΤΑ. Βασικό πρόβλημα του θεσμού μέχρι σήμερα ήταν ο – σε μεγάλο βαθμό – τιμωρητικός χαρακτήρας του, η προσήλωσή του αποκλειστικά στην απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους, αλλά και η έλλειψη δημοκρατικής νομιμοποίησης και ελέγχου του, παρά το γεγονός ότι οι ΟΤΑ απολαύουν συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοτέλειας. Με το υπό κατάθεση σχέδιο νόμου, επιδιώκουμε το Παρατηρητήριο να λειτουργήσει υποστηρικτικά προς την Αυτοδιοίκηση, με στόχο την ουσιαστική οικονομική βιωσιμότητα των ΟΤΑ, μεμονωμένα και στο σύνολο, αλλά και τη λογοδοσία του Παρατηρητηρίου, μέσω περιοδικών εκθέσεων προς όλους τους αρμόδιους για δημοσιονομικά θέματα φορείς, αλλά και προς τη Βουλή.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Θα θέσω στο σημείο αυτό μία τελεία, καθώς είναι αντικειμενικά αδύνατη, αλλά και εκφεύγει του σκοπού της σημερινής συνεδρίασης, μία διεξοδική παρουσίαση όλων των ρυθμίσεων του υπό κατάθεση σχεδίου νόμου, το οποίο θα έχετε την ευκαιρία να συζητήσετε διεξοδικά με τον κ. Υπουργό κατά την τακτική κοινοβουλευτική διαδικασία.
Θα ήθελα ωστόσο, εν είδει κατακλείδας και πριν τις ερωτήσεις και τις τοποθετήσεις των κυρίων κυρίων Βουλευτών, μελών της Επιτροπής, αλλά και των Προέδρων της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, να επισημάνω το εξής :
Από την τριετή και πλέον θητεία μου στο Υπουργείο Εσωτερικών και τη συνεργασία μου με όλα τα στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ανεξαρτήτως πολιτικής και κομματικής τοποθέτησης, θεωρώ ότι στους στόχους της μεταρρύθμισης – Δημοκρατία, Συμμετοχή, Αποτελεσματικότητα, Διαφάνεια, Οικονομική Βιωσιμότητα, Αναπτυξιακή Προοπτική – υ

Τετάρτη 9 Μαΐου 2018

ΜΑΡΞ Επαναστάτης, οραματιστής, επίκαιρος ( κ. Μπαλή)

200 χρόνια Κάρλ Μαρξ 

Από το περασμένο Σάββατο ξεκίνησαν εκατοντάδες εκθέσεις και εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Κάρολου Μαρξ, του φιλοσόφου, του οικονομολόγου, του διανοητή που καταφέρνει ακόμη και σήμερα να εμπνέει και να πολώνει. Πρωτίστως στην πατρίδα του τη Γερμανία, αλλά και σε όλο τον κόσμο, ακόμη και σε χώρες που ο μαρξισμός είναι λέξη «καταραμένη». Μπορεί ο συγγραφέας του «Κεφαλαίου» και του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου» να έπεσε έξω στην πρόβλεψή του για το τέλος του καπιταλισμού -το οποίο περίμενε όσο ακόμη ζούσε- αλλά θεωρείται ο μεγαλύτερος Γερμανός οικονομολόγος όλων των εποχών και το έργο του διδάσκεται και διαβάζεται και σήμερα, ακόμη και από τους διανοητές που ορκίζονται στην ικανότητα μεταρρύθμισης και επιβίωσης του καπιταλισμού.
Για τον Μαρξ -και τον Φρίντριχ Ένγκελς- ο καπιταλισμός ήταν ταυτόχρονα μια ευφυέστατη μέθοδος για την αύξηση της παραγωγικότητας και μια μηχανή εξαθλίωσης της μάζας των εργατών. Για το σημαντικότερο τέκνο της Τρίερ, όπου από το Σάββατο ορθώνεται ένα πεντάμετρο άγαλμά του, δώρο της -κομμουνιστικής- Κίνας, η κινητήριος δύναμη της ιστορίας ήταν η πάλη των τάξεων, ενώ η ιστορία μια αλυσίδα από επαναστάσεις, που ξεπηδούσαν από τις υλικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής τους. Και θεωρούσε αυτονόητο ότι η εργατική τάξη θα απελευθερωνόταν από τις αλυσίδες της με μια σοσιαλιστική επανάσταση και θα ξεφορτωνόταν τον καπιταλισμό, που εκμεταλλεύεται την εργατική της δύναμη, ώστε να πλουτίζουν οι κάτοχοι των μέσων παραγωγής.
Επιβεβαίωση, διάψευση...
Ο Μαρξ επιβεβαιώθηκε ώς ένα σημείο. Πράγματι έγινε η Οκτωβριανή επανάσταση στη Ρωσία, εμπνευσμένη από τις ιδέες του. Για μισό αιώνα σχεδόν ο μισός κόσμος κυβερνιόνταν σοσιαλιστικά -για άλλους εντός κι άλλους εκτός εισαγωγικών-, χωρίς ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Αυτό, όμως, που υποτίμησε ο Μαρξ ήταν η ικανότητα του καπιταλισμού να μεταλλαχθεί για να αντέξει την πίεση του ανταγωνισμού.
...και ο προβληματισμός τού σήμερα
Ωστόσο, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού -και χωρίς πιεστικό ανταγωνισμό πλέον- ο καπιταλισμός... αγρίεψε και πάλι, αλλά... μεταλλαγμένος: «Η παγκοσμιοποίηση και η εξάπλωση της εκπαίδευσης έχουν δημιουργήσει νέες διαστάσεις ανισότητας και συγκρούσεων, αποδυναμώνοντας τις μέχρι τώρα συμμαχίες αναδιανομής, που ήταν βασισμένες στις τάξεις», υποστηρίζει ο Γάλλος οικονομολόγος Τομά Πικετί, που έγινε παγκόσμια γνωστός με το βιβλίο του «Το Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα», που εμπνέεται από το έργο του Μαρξ. Για τον Γερμανό κοινωνιολόγο Βόλφγκανγκ Στρέεκ, πάλι, «η αιτία για την αυξανόμενη ανισότητα, την υποχώρηση της ανάπτυξης και την αύξηση του χρέους είναι ότι ο καπιταλισμός, στον ρυθμό της παγκοσμιοποίησης, έχει υπερβεί το κράτος. Το οποίο είναι απολύτως απαραίτητο για να τον διορθώνει, να του βάζει όρια, αλλά και να τον στηρίζει».
Ιστορικές φράσεις
Μπορεί τα βιβλία του Μαρξ να έχουν γίνει και πάλι μπεστ σέλερ, μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, ωστόσο πολλά εκατομμύρια άνθρωποι γνωρίζουν από τον μεγάλο διανοητή μόνο μερικές φράσεις. Που έχουν χαραχθεί ανεξίτηλα στη μνήμη των γενιών από τα χρόνια του Μαρξ μέχρι σήμερα. Η «Α» παραθέτει τις πιο χαρακτηριστικές, ελπίζοντας να ανοίξει την όρεξη των νεώτερων να ανατρέξουν στα κείμενα:
"Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου πλάσματος, η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, η ψυχή άψυχων συνθηκών. Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού". Για τον Μαρξ -στα Γερμανογαλλικά Χρονικά του 1844- η κριτική στη θρησκεία ήταν η προϋπόθεση κάθε κριτικής. Η πίστη σε ένα ανώτερο πλάσμα ρίχνει ένα "πέπλο ομίχλης" πάνω στους ανθρώπους. Ο καταπιεσμένος άνθρωπος πρέπει να επαναστατεί, όχι να προσεύχεται.
"Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη, το φάντασμα του κομμουνισμού". Η περιβόητη εισαγωγική φράση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου (1847/48) γράφτηκε σε μια εποχή που ο Μαρξ έβλεπε τους ηγεμόνες να τρέμουν μπροστά στο... φάντασμα που δημιούργησε. Ωστόσο, ο ίδιος πίστευε τότε ότι ο κομμουνισμός δεν ήταν φάντασμα, αλλά μια πραγματική πρόταση εξουσίας.
"Οι προλετάριοι δεν έχουν τίποτε να χάσουν παρά τις αλυσίδες τους. Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε". Η τελευταία φράση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου είναι αυτή που συνδέουν άπαντες με τον Μαρξ - και που είναι γραμμένη στην ταφόπλακά του στο Λονδίνο. Οι προλετάριοι έπρεπε να ξεπεράσουν το προλεταριάτο, να ξεφύγουν από τον καπιταλισμό. Στόχος ήταν η αταξική κοινωνία. Μέχρι σήμερα παραμένει ουτοπία.
"Οι φιλόσοφοι ερμήνευσαν ο καθένας διαφορετικά τον κόσμο, το ζητούμενο όμως είναι να τον αλλάξουμε". Η φράση του Μαρξ (από τις "Θέσεις για τον Φόιερμπαχ"), που ήταν και ο ίδιος δόκτωρ Φιλοσοφίας, αναιρέθηκε από το έργο του, για το οποίο κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν άλλαξε τον κόσμο.
"Ένα εμπόρευμα μοιάζει εκ πρώτης όψεως να είναι ένα φυσικό, ασήμαντο πράγμα. Η ανάλυσή του, όμως, δείχνει ότι πρόκειται για ένα πολύ περίπλοκο πράγμα, γεμάτο μεταφυσικές λεπτότητες και θεολογικές ανατροπές". Όταν ο Μαρξ σημείωνε το παραπάνω στο Κεφάλαιο, περισσότερα από 150 χρόνια νωρίτερα, δεν ήξερε ούτε τα i-Phone, ούτε τα εμπορεύματα ως σύμβολα στάτους. Ωστόσο, είχε αναγνωρίσει ήδη από τότε τον "φετιχιστικό χαρακτήρα του κόσμου των εμπορευμάτων" και τον "μυστικιστικό χαρακτήρα των αγαθών".
"Το κοινωνικό Είναι καθορίζει τη συνείδηση". Γενιές διανοητών τοποθετήθηκαν πάνω σ' αυτή τη θέση του Μαρξ, θέτοντας το ερώτημα εάν ισχύει αυτή ή η αντίθετη. Η απάντηση μένει μέχρι σήμερα ανοιχτή.

Τρίτη 8 Μαΐου 2018

Ν. Ξυδάκης: Για τη Ν.Δ. η ελληνική ιστορία ξεκίνησε το 2015 αντί για το 1821

«Η ελληνική ιστορία άρχισε το 2015 για τη Ν.Δ. από το 1821 έγινε η επανάσταση» απάντησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκης, στον αντιπρόεδρο της Ν.Δ. Κωστή Χατζηδάκη που φόρτωσε όλα τα δεινά της χώρας στη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Χαρακτηριστικά μιλώντας στην ΕΡΤ είπε ότι: «Το 2004 εξελέγη η κυβέρνηση της Ν.Δ. και εκτοξεύτηκε ο δανεισμός και το χρέος, ο Παπανδρέου μετά τη βούλιαξε περισσότερο. Κυβερνάει η δεξιά 70 χρόνια, καταστρέφει τα πάντα φτιάχνει το θαύμα της Αττικής της αντιπαροχής χωρίς αποχέτευση, διαλύει το σύμπαν, τα θαλασσοδάνεια, οι κλέφτες κυκλώνουν τα πάντα, οι τράπεζες δουλεύουν για τον παρασιτικό αυτό ιδιόμορφο καπιταλισμό, χρεοκοπεί η χώρα».

Ο κ. Χατζηδάκης τον διέκοψε επιμένοντας ότι δεν επέφερε σημαντικές αλλαγές ο ΣΥΡΙΖΑ για να λάβει την απάντηση:  «Αν είστε μάγοι να βγείτε να κάνετε  όσα δεν κάνατε 70 χρόνια». «Νομίζετε ότι η εξουσία σας ανήκει επειδή σας την έδωσε η μοίρα και γεννηθήκατε στα ανάκτορα» είπε ο κ. Ξυδάκης. Ο αρχηγός  της Ν.Δ. διαπνέεται από «ακραίο οπορτουνισμό» όπως είπε διότι δεν συμφωνεί στα εθνικά θέματα ούτε με τις πάγιες θέσεις της Ν.Δ.
Ο κ. Ξυδάκης πρόσθεσε ότι «Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια να βγει η χώρα από την κρίση και χρειάζεται πίστη στη Δημοκρατία που απειλείται από τους ακροδεξιούς που κυκλώνουν τη χώρα και την Ευρώπη»

"Φαιδρή η εμμονή του Κ. Μητσοτάκη να ζητά από την πρώτη στιγμή εκλογές"

Ειδικότερα για τις εκλογές επισήμανε ότι αυτές θα γίνουν όταν τις χρειάζεται η χώρα και όταν το αποφασίσει ο Πρωθυπουργός. «Προέχει να ολοκληρωθεί ο ιστορικός κύκλος και να σημάνει η τυπική λήξη του μνημονίου και έξοδος και να δοθεί στην Ελλάδα η υποσχεθείσα ρύθμιση του χρέους για να βάλει τη χώρα σε μια άλλη κατάσταση».

Όπως εξήγησε: «Η Ελλάδα εισήλθε το Μάιο του 2010 και τον Αύγουστο του 2018 θα κλείσει αυτός ο κύκλος ταλαιπωρίας του ελληνικού λαού. Έχει επέλθει και μια επίγνωση ότι πρέπει να αλλάξει η κρατική και η παραγωγική δομή. Όλες οι δυνάμεις της χώρας πρέπει να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τη νέα Ελλάδα».
«Έχει καταντήσει φαιδρή η εμμονή του Κυριάκου Μητσοτάκη να ζητάει από την πρώτη μέρα εκλογές. Σύρεται πίσω από την ακροδεξιά και υπαναχωρεί διαρκώς σε σχέση με το όποιο φιλελεύθερο προφίλ είχε προβάλει. Ζητάει εκλογές για να ικανοποιηθεί η λύσσα κάποιων για επάνοδο στην εξουσία» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε πλήρη αντίθεση όπως είπε «αυτή η κυβέρνηση είναι μακρόβια σε αντίξοες συνθήκες και παρά τις μεγάλες δυσκολίες εκπλήρωσε την εντολή που έλαβε από τον ελληνικό λαό».
Κατ. Μπρέγιαννη

Πέμπτη 3 Μαΐου 2018

Προϋπόθεση δημοκρατίας η προστασία εργασίας - κοινωνικής συνοχής

Ο Αλ. Τσίπρας για την Εργατική Πρωτομαγιά - "Βγαίνουμε από τα Μνημόνια καθαρά, χωρίς νέες δεσμεύσεις" τόνισε ο πρωθυπουργός 

"Η νέα εποχή κανονικότητας σημαίνει πρώτα και κύρια την αποκατάσταση των συλλογικών συμβάσεων και την αύξηση του κατώτατου μισθού".
Με αυτή τη σαφή δέσμευση ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στο πρωτομαγιάτικο μήνυμά του προαναγγέλλει τις επερχόμενες αλλαγές στην αγορά εργασίας από τον προσεχή Αύγουστο, όταν και τυπικά η χώρα θα βρίσκεται εκτός Μνημονίου.
Ο πρωθυπουργός στο μήνυμά του στάθηκε στη μείωση της ανεργίας κατά 7 μονάδες από το 2014, σημειώνοντας ότι ακόμα παραμένει σε υψηλά επίπεδα, αλλά και στους ουσιαστικούς ελέγχους στην αγορά εργασίας που περιορίζουν πλέον την εργοδοτική παραβατικότητα.
Όπως ανέφερε στο πρωτομαγιάτικο μήνυμά του ο πρωθυπουργός:
"Στην Ευρώπη της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε την άρση των εγγυήσεων προστασίας της εργασίας, ο αγώνας αφορά τη διεκδίκηση της ίδιας της εργασίας και των δομών του κοινωνικού κράτους ως θεμέλιου λίθου της οικονομικής και κοινωνικής προόδου.
Αυτό τον αγώνα δίνουμε στις πιο αντίξοες συνθήκες νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, στην Ελλάδα των Μνημονίων που γέννησαν διευρυμένη επισφάλεια και ανασφάλεια σε όλα τα επίπεδα.
Μετά από τρία δύσκολα χρόνια σκληρής, μα συστηματικής δουλειάς, με αναγκαστικούς συμβιβασμούς αλλά και με σημαντικές νίκες σε μάχες που πριν τις δώσουμε όλοι θεωρούσαν χαμένες, η χώρα μας τα καταφέρνει και στέκεται στα πόδια της ξανά.
Η πιο σημαντική είδηση όμως, αυτά τα τρία χρόνια, είναι χωρίς αμφιβολία η σταθερή μείωση των ποσοστών ανεργίας.
Τον Απρίλιο του 2014, λίγο πριν η κυβέρνησή μας αναλάβει καθήκοντα, το ποσοστό ανεργίας στη χώρα είχε εκτιναχθεί στο 27,2%. Σήμερα το ποσοστό αυτό κυμαίνεται στο 20% και, παρότι είναι απαράδεκτα υψηλό, αποκλιμακώνεται σταθερά, κάνοντάς μας να αισιοδοξούμε κάθε μήνα και λίγο παραπάνω.
Βγαίνουμε από τα Μνημόνια καθαρά, χωρίς νέες δεσμεύσεις που πολλοί είχαν προεξοφλήσει.
Και το κυριότερο, με τις λιγότερες δυνατές απώλειες για τις δυνάμεις της εργασίας, αφού στη διαπραγμάτευση για τα εργασιακά καταφέραμε να αποκρούσουμε τις απαιτήσεις του ΔΝΤ που είχαν ήδη αποδεχτεί οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
Με το τέλος των Μνημονίων, περνάμε σιγά-σιγά σε μια νέα εποχή κανονικότητας, που μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε ξανά το παραγωγικό μοντέλο της χώρας βάζοντας στο επίκεντρο τον εργαζόμενο. Αυτό σημαίνει πρώτα και κύρια την αποκατάσταση των συλλογικών συμβάσεων και την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Σημαίνει, ακόμη, ότι στη χώρα μας, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, υλοποιείται οργανωμένη πολιτική για την καταπολέμηση της ανεργίας. Γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι για την καταπολέμηση της αδήλωτης ή υποδηλωμένης απασχόλησης και -ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά- επιβάλλονται ποινές σε εργοδότες που παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία.
Χωρίς αμφιβολία, έχουμε ακόμα να κάνουμε πολλά".
Ν. Ηλιόπουλος: Οι ΣΣΕ είναι ήδη νόμος
Η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και η εφαρμογή των αρχών της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επεκτασιμότητας είναι ήδη ψηφισμένοι νόμοι του κράτους και θα ισχύσουν αμέσως μετά την έξοδο της χώρας από την επιτροπεία τον προσεχή Αύγουστο δήλωσε μιλώντας στον ρ/σ Στο Κόκκινο ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας Νάσος Ηλιόπουλος.
Αναφερόμενος στο θέμα της καταπολέμησης της ανεργίας, ο Ν. Ηλιόπουλος μεταξύ άλλων ανέφερε ότι, βάσει των στοιχείων του συστήματος Εργάνη, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018 το ισοζύγιο των θέσεων εργασίας δείχνει ότι επιτεύχθηκε καλύτερη επίδοση και από το 2017, που ήταν η καλύτερη χρονιά από το 2001. Επιπλέον, το θετικό ισοζύγιο θέσεων εργασίας για την περίοδο 2015-2017 ανέρχεται σε 293.258 περισσότερες θέσεις εργασίας από όσες χάθηκαν. Ιδιαιτέρως ενδιαφέρον στοιχείο, τόνισε ο Ν. Ηλιόπουλος, είναι το γεγονός της ανακοπής του ρυθμού αύξησης των ελαστικών θέσεων εργασίας. «Το 70% των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας είναι πλήρους απασχόλησης» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Τ. Πετρόπουλος: Αποτροπή των μειώσεων στις συντάξεις
“Η κυβέρνηση επιδιώκει να πετύχει αποτροπή μειώσεων στις συντάξεις στο πλαίσιο του επανυπολογισμού τους” δήλωσε ο υφυπουργός Εργασίας, αρμόδιος για την κοινωνική ασφάλιση, προσθέτοντας ότι "είναι βέβαιο ότι θα έρθει αύξηση του κατώτατου μισθού”.
Μιλώντας στον Alpha, ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τ. Πετρόπουλος τόνισε: “Ήδη έχουμε κάνει πράγματα εκτός δεσμεύσεων του 2015 επειδή συμφωνήσαμε με τους δανειστές ότι αυτές οι βελτιώσεις άξιζαν στον λαό γιατί τα αποτελέσματα μας επέτρεπαν βελτιώσεις. Το κάναμε με το κοινωνικό μέρισμα, την επιστροφή εισφορών, τη φαρμακευτική δαπάνη κ.λπ.”.
Προέβλεψε, τέλος, για το 2018 περισσότερες και με καλύτερους όρους συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Όπως δήλωσε, «είναι σχεδιασμένη από την κυβέρνηση η μείωση της φορολόγησης στις επιχειρήσεις την επόμενη χρονιά».

Κυριακή 29 Απριλίου 2018

Οι «δικοί μας»


Ο ΣΥΡΙΖΑ, το διάστημα της κρίσης, ιδίως από το 2012, διευρύνθηκε πολύ. Νέο προφίλ μελών, νέο πολιτικό κοινό. Έκθαμβοι παρακολουθούσαμε το πέρασμα από τη γερασμένη παιδικότητα του 4% στα μεγάλα ποσοστά, στην ευρεία λαϊκή αποδοχή. Στις εκδηλώσεις διέκρινε κανείς, εκτός από το παραδοσιακό «γαιώδες» χρώμα των παλιών συριζαίων, μια νέα ενδυματολογία, νέους φίλους, διαφορετικούς ανθρωπότυπους, να κατακλύζουν τις αίθουσες. Πρωτοφανές. Ειδικά αν συνέκρινες την ευφρόσυνη εισροή με την ερημιά των διαδικασιών αμέσως μετά την αποχώρηση της Ανανεωτικής Πτέρυγας και την τότε διάσπαση.
Ακολούθησε η νίκη του Γενάρη του 2015, το σκληρό πρώτο εξάμηνο κατά το οποίο η κυβέρνηση έξυνε κάθε μήνα τον πάτο του συρταριού ώστε να βρεθούν τα ποσά των μισθών και των συντάξεων. Ακολούθησε όμως και η μαγική στιγμή μιας ονειρικής ενότητας. Σε αντίθεση με αυτούς που τη θεωρούν χαμένη ή καταστροφικά επιβαρυντική, η περίοδος εκείνη συνέβαλε στη μαζική εκλογίκευση και την κατανοητική αφομοίωση του πλέγματος των προβλημάτων που δέσμευαν τη χώρα και τον λαό μας. Επίσης μέτρησε αντοχές και πολιτικά εργαλεία.
Η διάσπαση του καλοκαιριού, οι διαφορετικοί δρόμοι με παλιούς συντρόφους, συγκρότησαν μια δύσκολη πορεία, μια διαφορετική (πολιτική και συναισθηματική) δοκιμασία. Στη νέα περίοδο, από τον Σεπτέμβριο και μετά, άνθρωποι, στελέχη, βουλευτές, μέλη οργανώσεων, με ποικίλες πολιτικές καταγωγές, κλήθηκαν να στηρίξουν πολύ δύσκολες πολιτικές αποφάσεις, καταναγκαστικές, που όμως πιθανόν να εξασφάλιζαν μεγαλύτερες πολιτικές ελευθερίες.
Οι βουλευτές, συχνά εξαιρετικά εκτεθειμένοι και στις τοπικές κοινωνίες, στήριξαν δύσκολες, συχνά ακατανόητες ή και οικονομικά φορμαλιστικές επιλογές. Στήριξαν, καταναλώνοντας και προσωπικό κεφάλαιο.
Σεμνοί άνθρωποι, χωρίς καμιά έπαρση, χωρίς το πάθος εξέδρας, σωματοφυλάκων, χωρίς τον καταδυναστευτικό μηχανισμό ρουσφετιών, άνθρωποι που ως βουλευτές είναι όπως ακριβώς ήταν ως απλοί πολίτες, άνθρωποι της ανεπιτήδευτης καθημερινότητας, με όλες τις «αποσκευές»: τα σαπάκια αυτοκίνητά τους, τα συνηθισμένα διαμερίσματα, την υπομονή στις ουρές, την αιχμαλωτιστική ενοχή για τους μνημονιακούς καταναγκασμούς. Άνθρωποι που έκθαμβοι αντίκριζαν πλέον σε όλη τους την έκταση τα τοπικά σκάνδαλα, τις ρεμούλες, την κατασπάραξη δημόσιου χρήματος.
Στελέχη, μέλη, βουλευτές, άοπλοι, τους οποίους κανένας μηχανισμός ελέγχου δεν τους υποστηρίζει, συχνά συμπλεγματικοί με τους υστερικούς της αυτοπροβολής παλιούς πολιτικούς του συστήματος, στηρίζουν, αποσβένουν, αμβλύνουν, εξηγούν, αυτοεξαντλούνται. «Κούριερ» λιμναζουσών υποθέσεων, χωρίς ΜΜΕ, χωρίς φράγκα, χωρίς μηχανισμό. Μόνοι σε μια πολιτικά ερημική πορεία.
Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και όσο πλησιάζουν οι εκλογές πιθανόν θα εκτραχύνονται κάποιες σχέσεις. Ανασφάλεια, άγχος για τη συνέχεια, άγχος δημόσιας εγγραφής (κάποιο αστόχαστο πάθος για ένα viral) ή απλή ατζαμοσύνη, απλή τραχύτητα στη συμπεριφορά, δημιουργούν ένα απόκρημνο τοπίο, ένα τοπίο μιας ιδιάζουσας πολιτικής (και συντροφικής) ευθραυστότητας.
Προσοχή! Ο ΣΥΡΙΖΑ θα δεχτεί τεράστιες πιέσεις. Εκδικητικότητας συμφερόντων ή απλής εμπάθειας. Δεν είναι το τέλειο κόμμα, δεν είναι τέλεια η δουλειά που κάνει η κυβέρνηση, δεν είμαστε τέλειοι, δεν είναι λυμένα κρίσιμα πολιτικά (ή συναισθηματικά) προβλήματα μεταξύ μας. Εν τούτοις αυτό το αλλόκοτο πράγμα - σύστημα που αντικρίσαμε, γεμάτο κόμβους διαφθοράς, γεμάτο εγωπάθειες, απαιτητικό, νωθρό, γεμάτο φυλάρχους, ηγεμόνες και παραγοντίσκους, γεμάτο ευνοημένους και «κομμένους», αυτό το απίστευτα αποκρουστικό συστημικό φαινόμενο, με το οποίο εξ ορισμού συγκρουόμαστε, δεν επιτρέπει καμιά πολυτέλεια για αποκλεισμούς, μανιχαϊσμούς, αριστοκρατισμούς, για κοντόφθαλμες εξουσιαστικές ομαδούλες.
Δεν επιτρέπει τα κακά χούγια της Αριστεράς να αναβιώνουν σε μια περίοδο που υπάρχει απόλυτη ανάγκη συναγροίκησης. Γιατί στη νέα συνθήκη δεν έχεις το πρόβλημα να «κερδίσεις» σε μια κομματική διαδικασία, αλλά να κερδίσεις στην κοινωνία. Κατανοητό; Πρέπει να αυτοπεριφρουρηθούμε και όχι να υπεκφεύγουμε. Γιατί δεν έχουμε συστημικό βάθος, δεν ξέρουμε και, ευτυχώς, δεν αντέχουμε κόλπα και τεχνάσματα.

Τρίτη 24 Απριλίου 2018

Αλ. Τσίπρας: Καθαρή έξοδος με δικό μας αναπτυξιακό σχέδιο

Αλ. Τσίπρας: Καθαρή έξοδος με δικό μας αναπτυξιακό σχέδιο


Ομιλία στην συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ

Σύντροφοι και συντρόφισσες,
Νομίζω ότι η συνεδρίαση της Κ.Ο. έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γίνεται μετά από πολύ καιρό, καθώς έχουμε μπροστά μας ένα πυκνό χρονοδιάγραμμα. Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία σημαντικών εξελίξεων καθώς πλέον η χώρα μας βρίσκεται στο τέλος μιας δύσκολης και επίπονης πορείας.
Σε τέσσερις σχεδόν μήνες από σήμερα, τον προσεχή Αύγουστο, η κυβέρνησή μας θα έχει καταφέρει να εκπληρώσει έναν από τους πιο κεντρικούς της στόχους: Την έξοδο από το μνημόνιο, από το τρίτο πρόγραμμα, την οριστική έξοδο από τα μνημόνια για τη χώρα αλλά και την οριστική έξοδο από την επιτροπεία.
Μετά από μεγάλες προσπάθειες, μετά από δύσκολες και επίπονες διαπραγματεύσεις, περνώντας πολλές φορές μέσα από σαράντα κύματα
και έχοντας απέναντι μας όχι μόνο μέρος των πιστωτών μας που πολλές φορές ήταν καχύποπτοι και εχθρικοί απέναντι στη χώρα συνολικά, αλλά θα έλεγα και το σύνολο του εγχώριου κατεστημένου,
Και καταφέρνουμε να πετύχουμε εκεί που τρεις κυβερνήσεις, αν λάβει κανείς υπόψη του και την κυβέρνηση των τεχνοκρατών που είχε δημιουργηθεί στο ενδιάμεσο, τρεις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ απέτυχαν.
Να ολοκληρώσουμε δηλαδή με επιτυχία το πρόγραμμα, να ανορθώσουμε την ελληνική οικονομία και να ανοίξουμε μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια την πρόσβαση των ελληνικών ομολόγων στις αγορές χρήματος.
Και μάλιστα το πιο σημαντικό για μας δεν είναι μόνο ότι πετυχαίνουμε αυτό, που οι άλλοι, επαναλαμβάνω, απέτυχαν, αλλά το ότι το πετυχαίνουμε με τις λιγότερες δυνατές απώλειες για το κοινωνικό σώμα.
Κι αυτό ξέρετε δεν είναι καθόλου μικρό, καθόλου ασήμαντο και δε ήταν και καθόλου δεδομένο  ότι θα συμβεί.
Ούτε η επιτυχής ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος υπήρξε μία αυτονόητη εξέλιξη.
Ούτε η ανάκαμψη της οικονομίας.
Ούτε η ανάκτηση πρόσβασης στις αγορές.
Υπό αυτή την έννοια, και στο βαθμό που όλα πάνε κατ` ευχήν, γιατί ξέρετε δεν τελειώσαμε ακόμα, έχουμε μπροστά μας τα τελευταία κρίσιμα μέτρα της διαδρομής και το χειρότερο που θα είχαμε να κάνουμε είναι να χάσουμε την στοχοπροσήλωσή μας τώρα στο τέλος.
Αλλά στο βαθμό που πετύχουμε τους στόχους μας, πιστεύω ότι θα βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σημαντικό επίτευγμα και σε μια ιστορική τομή.
Κι αυτό κυρίως γιατί η χώρα θα έχει επιστρέψει μετά από μια πολύ  μεγάλη περιπέτεια, πολυετή περιπέτεια, σε ένα καθεστώς κανονικότητας.
Όχι ότι θα έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα.
Όχι ότι δεν θα υπάρχουν ακόμη πληγές σοβαρές στο κοινωνικό σώμα που θα πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια για να τις επουλώσουμε.
Ή ότι δεν θα είμαστε υποχρεωμένοι να πιάνουμε τους δημοσιονομικούς μας στόχους προκειμένου να εξυπηρετούμε το χρέος, το δημόσιο χρέος που η αλόγιστη διαχείριση των κυβερνήσεων που χρεοκόπησαν τη χώρα, φόρτωσε στις πλάτες του ελληνικού λαού.
Αλλά είναι εντελώς διαφορετικό -και αυτό πιστεύω ότι το καταλαβαίνει κι ο τελευταίος Έλληνας κι η τελευταία Ελληνίδα- είναι εντελώς διαφορετικό να έχεις στόχους δεδομένους και να έχεις έναν στοιχειώδη έλεγχο στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών σου υποχρεώσεων, και εντελώς άλλο να είσαι αναγκασμένος να συγκυβερνάς με την τρόικα.
Και θέλω να επαναλάβω ότι αυτή η εξέλιξη, που είναι ζωτικής σημασίας για τη χώρα, για την αξιοπρέπεια και τη κυριαρχία της χώρας, δεν είναι μια  ασήμαντη ούτε μια αυτονόητη εξέλιξη, ούτε ένα φυσικό φαινόμενο που θα ερχόταν χωρίς προσπάθεια και χωρίς συγκεκριμένες επιλογές.
Διότι, όλο αυτό το διάστημα δεν ήταν λίγες οι φωνές, πέραν της αντιπολίτευσης και θεσμικών παραγόντων, που μιλούσαν ή ζητούσαν τη συνέχεια της αυστηρής επιτροπείας και αυτού του μηχανισμού  καταναγκασμού  άσκησης πολιτικής.
Αυτή τη φορά βεβαίως δεν μιλούσαν για ένα τέταρτο μνημόνιο, αλλά μιλούσαν για έναν παρόμοιο του μνημονίου μηχανισμό καταναγκασμού, αλλά με διαφορετικό αμπαλάζ.
Με το αμπαλάζ της λεγόμενης πιστοληπτικής γραμμής.
Γιατί; Ποιο ήταν το επιχείρημά τους; Γιατί, λέει, το πολιτικό σύστημα της χώρας δεν είναι ώριμο να ορίσει τις πολιτικές που είναι ορθές για τη χώρα.
Και άρα πρέπει να έχουμε διαρκώς τους ξένους τεχνοκράτες για να μας επιβάλουν το σωστό που εμείς δε μπορούμε να δούμε.
Χωρίς βεβαίως να θέλω να υπερτιμήσω τις ικανότητες του πολιτικού μας συστήματος, ωστόσο δεν μπορώ να παραβλέψω ότι απόψεις σαν αυτές μοιάζουν να αποτελούν μια πιο εκλεπτυσμένη και μια πιο σύγχρονη εκδοχή του φαινομένου του ραγιαδισμού.
Εγώ θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δεν υπάρχει  στον ορίζοντα ούτε η συνέχεια του μνημονίου, ούτε η παράταση του μνημονίου, ούτε η δήθεν έξοδος, δηλαδή η μη καθαρή έξοδος, ή η βρώμικη έξοδος, όπως θέλετε πείτε το. Ακούσαμε πάρα πολλά μέχρι να φτάσουμε ως εδώ. Ίσως ακούσουμε ακόμα περισσότερα και νέους νεολογισμούς. Άλλωστε, η ελληνική γλώσσα είναι ιδιαίτερα πλούσια.
Αυτό που υπάρχει είναι η σαφής ολοκλήρωση του προγράμματος και η καθαρή με αυτή την έννοια  έξοδος που είναι,επαναλαμβάνω, μια πολύ σημαντική επιτυχία και πολύ σημαντική εξέλιξη, χωρίς βεβαίως –και δεν θα κουραστώ να το λέω αυτό-  χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι ξαφνικά με μιας θα περάσουμε τις πύλες του παραδείσου,  ότι θα επιστρέψουμε με μιας σε μέρες αφθονίας και σπατάλης, χωρίς να σημαίνει ότι εξαφανίζονται με μιας όλες οι πληγές που κουβαλάμε και που έχουμε χρέος και ευθύνη να συνεχίσουμε την προσπάθεια να τις επουλώσουμε.
Θα ήθελα να σας καλέσω όμως να αναλογιστείτε και να σκεφτείτε πού βρισκόμασταν όταν αναλάβαμε αυτή την προσπάθεια και που φτάσαμε σήμερα.
Να θυμηθείτε πόσο δυσεπίλυτη φάνταζε η εξίσωση που είχαμε μπροστά μας για να λύσουμε.
Από τη μια μεριά, να εκπληρώσουμε τις δεσμεύσεις μας απέναντι στους δανειστές και, από την άλλη, να μην διαρρήξουμε τους δεσμούς εμπιστοσύνης με τις κοινωνικές δυνάμεις που μας στήριζαν, μας στήριξαν και συνεχίζουν να μας στηρίζουν, και τις οποίες θέλουμε να εκφράζουμε διαρκώς.
Και σήμερα, πιστεύω ότι μπορούμε να πούμε ότι κάναμε καλά και δεν εγκαταλείψαμε το πλοίο. Κάναμε ορθά και παλέψαμε να κρατήσουμε όρθιο το σκαρί στη φουρτούνα. Με υποχωρήσεις, με συμβιβασμούς, με δύσκολες και πολλές φορές επώδυνες αποφάσεις. Καταφέραμε όμως το μείζον. Να σταματήσουμε την πορεία της κοινωνίας προς τον γκρεμό και την εξαθλίωση.
Και το κυριότερο νομίζω ότι πετυχαίνουμε ένα διπλό στόχο: Και την ανάκαμψη της οικονομίας και την στήριξη των αποκλεισμένων, την στήριξη των εργαζομένων, των ανέργων, εκείνων δηλαδή που πραγματικά μας έχουν ανάγκη.

Και πιστεύω ότι όλοι πια διαπιστώνουν ότι σε σύγκριση με αυτά που περάσαμε όταν αναλάβαμε πριν τρία χρόνια με σήμερα, είναι η μέρα με τη νύχτα, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική.
Έχουμε μια οικονομία και μια κοινωνία που παρά τις δυσκολίες πατάνε ξανά στα πόδια τους.
Οι πολίτες σιγά-σιγά μετά από οχτώ χρόνια δυσκολιών και απαισιοδοξίας ξαναβρίσκουν, δειλά-δειλά, αλλά ξαναβρίσκουν, τον τρόπο να είναι ξανά αισιόδοξοι.
Ξαναβρίσκουν τον τρόπο να έχουν προσδοκίες.
Και, πιστεύω, ότι αυτό είναι ίσως η μεγαλύτερη επιτυχία. Διότι δεν θέλουμε μια κοινωνία χαμηλών προσδοκιών. Η κοινωνία των χαμηλών προσδοκιών δεν μπορεί παρά να είναι αντίπαλός της αριστεράς. Αντίπαλος του δικού μας πολιτικού σχεδίου που θέλει μια κοινωνία ζωντανή για να ανασυγκροτήσουμε την Ελλάδα, για να οικοδομήσουμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, για να δημιουργήσουμε νέους θεσμούς κοινωνικής προστασίας και μέριμνας αλλά και θεσμούς ενίσχυσης της πραγματικής δύναμης των εργαζόμενων. Να δημιουργήσουμε μια οικονομία δυναμική και ζωντανή, αλληλέγγυα και παραγωγική.
Ακριβώς αυτή την Ελλάδα, αγαπητοί σύντροφοι, προσπαθούμε να περιγράψουμε και στο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης που εκπονούμε και το οποίο θα παρουσιαστεί και θα συζητηθεί στο επόμενο Eurogroup της 27ης Απριλίου. Και είναι ίσως η πρώτη φορά μετά από οκτώ χρόνια που υπάρχει ένα κείμενο το οποίο εκπονείται εξ ολοκλήρου από τη δική μας πλευρά και συζητείται με τους θεσμούς.
Είναι προφανές ότι το σχέδιο αυτό έχει γραφτεί λαμβάνοντας υπόψη και τις δεσμεύσεις που αναλάβαμε το καλοκαίρι του 2015 και πολλές απ’ αυτές που υλοποιήσαμε τα τελευταία δυόμισι χρόνια.
Την ίδια στιγμή όμως, θα έλεγα, έχει και ένα σαφές, ευκρινές στίγμα των δικών μας ιεραρχήσεων και προτεραιοτήτων, των δικών μας αξιών και στόχων.
Είναι σαφές λοιπόν αυτό το στίγμα, αυτά τα σημεία, αυτοί οι στόχοι, αυτές οι αξίες και έχουν να κάνουν με:
• Την οικονομική ανάπτυξη που δεν βασίζεται στη συντριβή της εργασίας, αλλά στην αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας μέσα από επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία.
• Την ενίσχυση της θέσης μας στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας με προσανατολισμό στην παραγωγή ποιοτικών ανταγωνιστικών προϊόντων.
• Την ενίσχυση των πιο δυναμικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας.
• Των μεταφορών και των logistics
• Της ενέργειας
• Του αγροτικού τομέα και της μεταποίησης
• Των υποδομών και της ψηφιακής οικονομίας
• Και φυσικά του τουρισμού που συνεχίζει να αποτελεί την ατμομηχανή της ανάπτυξης.
Την ίδια στιγμή όμως προβλέπει - και αυτό βρίσκεται αν θέλετε στον αντίποδα των πολιτικών που ασκήθηκαν στη χώρα μας τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της κρίσης – την επαναφορά θεσμών ρύθμισης της αγοράς εργασίας αλλά και ενίσχυσης των συλλογικών φορέων των εργαζομένων: Μέσα από την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, χωρίς τις οποίες ελλείπουν οι θεσμικές προϋποθέσεις για τη συλλογική οργάνωση των εργαζόμενων.
Και, φυσικά, προβλέπει την οικοδόμηση, ίσως για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ενός ισχυρού κοινωνικού κράτους και κράτους πρόνοιας. Ανταποδοτικού και αποτελεσματικού. Που θα μπορεί να εξασφαλίζει την αξιοπρέπεια αλλά και την ευημερία του συνόλου του πληθυσμού.
Με αυτές, λοιπόν, τις προτεραιότητες προσερχόμαστε στην τελική διαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση και την καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα.
Με ρεαλιστικό, πιστεύω, ορίζοντα το Eurogroup της 21ης του Ιούνη ή το αμέσως επόμενο στις αρχές του Ιούλη, πάντως με ρεαλιστικό ορίζοντα μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού το αργότερο να έχουμε ολοκληρώσει τη διαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση του προγράμματος, την έξοδο από το πρόγραμμα και τη νέα περίοδο, τη μεταμνημονιακή περίοδο για τη χώρα.
Τα μεγάλα θέματα της διαπραγμάτευσης είναι λίγο πολύ γνωστά:
Και βεβαίως αυτή η διαπραγμάτευση πιστεύω ότι είναι γνωστή σε όλους σας, είναι λίγο-πολύ γνωστά τα μέτωπα που έχουμε.
Είναι η ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων της 4ης αξιολόγησης
Είναι η συμφωνία, η τελική και οριστική συμφωνία για τη ρύθμιση του χρέους
Και είναι και η συμφωνία για την μεταπρογραμματική παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας.
Ένα όμως από τα κύρια θέματα που παραμένει πράγματι ανοιχτό είναι το θέμα της συμμετοχής ή μη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο τρέχον πρόγραμμα, στο τρίτο πρόγραμμα.
Και σε αυτή τη συζήτηση η ελληνική πλευρά πιστεύω ότι έχει γίνει περισσότερο από σαφής εδώ και καιρό.
Έχουμε πει σε όλους τους τόνους ότι βεβαίως συζητάμε με το ΔΝΤ, προσπαθώντας να βρούμε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση.
Το κλίμα των μεταξύ μας συζητήσεων, άλλωστε, τους τελευταίους μήνες, έχει βελτιωθεί.
Ωστόσο, δεν θεωρούμε ότι πιθανή μη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο πρόγραμμα είναι και το τέλος του κόσμου.
Ούτε πιστεύουμε ότι η αξιοπιστία της καθαρής εξόδου εξαρτάται από τη συμμετοχή του ή όχι στο πρόγραμμα.
Βασική μας θέση ήταν και παραμένει ότι η Ευρώπη και πρέπει και μπορεί να δώσει από μόνη της τις αναγκαίες πολιτικές και τεχνικές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Συνοψίζοντας λοιπόν:
Συνεχίζουμε αταλάντευτα την πορεία μας προς την καθαρή έξοδο χωρίς πιστοληπτική γραμμή.
Με ένα αναπτυξιακό στρατηγικό σχέδιο που περιλαμβάνει τις δικές μας προτεραιότητες πολιτικής.
Επιταχύνοντας τις προσπάθειές μας για την υλοποίηση των προαπαιτούμενων της τέταρτης αξιολόγησης.
Εντείνοντας τις πολιτικές και τεχνικές μας παρεμβάσεις για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους με τον πιο ικανοποιητικό τρόπο.
Και διεκδικώντας ένα καθεστώς εποπτείας, μετά το πρόγραμμα, στο πλαίσιο των υπαρκτών ευρωπαϊκών πλαισίων και των εμπειριών των υπολοίπων χωρών που εξήλθαν από ανάλογα προγράμματα. Αυτό είναι το πλαίσιο των τελευταίων κρίσιμων μέτρων προς την ολοκλήρωση του προγράμματος. Και σε αυτό το πλαίσιο, επαναλαμβάνω, η στοχοπροσήλωση και η προσπάθεια όλων μας είναι αναγκαία για να έχουμε το καλύτερο δυνατό και το πιο επιτυχές αποτέλεσμα, το οποίο είναι κρίσιμο για την πορεία της χώρας τα επόμενα χρόνια.
Επιτρέψτε μου, όμως,  σε αυτό το σημείο να πω δυο λόγια για τα θέματα της εξωτερικής μας πολιτικής.

Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε όλοι μια νευρικότητα από πλευράς των γειτόνων μας, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της Συρίας αλλά και στις έντονες πολιτικές διεργασίες στο εσωτερικό της.

Η κυβέρνηση, με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας, όπως αυτά προκύπτουν από τις διεθνείς συμβάσεις και το διεθνές δίκαιο.
Αλλά ταυτόχρονα, με αυξημένο κύρος και ανακτημένη αξιοπιστία, έχει καταφέρει να αξιοποιήσει πιστεύω στο έπακρο τη θέση της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς ώστε να δημιουργήσει ένα ευρύτερο πλαίσιο υποστήριξης και συμμαχιών για τη στήριξη των δίκαιων θέσεών της.
Οι τελευταίες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβούλιο, άλλωστε, αλλά και η έμπρακτη υποστήριξη τόσο της Ευρωπαϊκής ηγεσίας όσο και συνολικότερα, θα έλεγα, του διεθνούς παράγοντα στο θέμα της απαράδεκτης κράτησης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφιβολίας ότι στις προκύπτουσες διαφορές μας με την Τουρκία, έχουμε την ευρύτερη δυνατή στήριξη, μεγαλύτερη από ποτέ άλλοτε.
 Το θέμα, όμως, αυτή τη φορά, δεν έχει να κάνει μόνο με την Ελλάδα και τις σχέσεις της με τους ανατολικούς της γείτονες.
Έχει να κάνει και με την ίδια την Τουρκία, αν θέλετε, και τις στρατηγικές της επιλογές.
Οι γείτονές μας γνωρίζουν καλά ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που σταθερά, διαρκώς, υπερασπίζεται την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.
 Και είναι μια χώρα η οποία επιθυμεί την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης και διαλόγου με την Τουρκία.
Την ίδια ώρα που αποτελεί και τον πιο θερμό υποστηρικτή της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας.
Οι επιλογές της ηγεσίας της, όμως, το τελευταίο διάστημα, δείχνουν μια ταλάντευση ως προς αυτόν το στόχο.
Η Τουρκία, το τελευταίο διάστημα, δείχνει ως μια χώρα που φλερτάρει με την ιδέα της απομάκρυνσής της από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Δείχνει σαν να κινδυνεύει να χάσει τον προσανατολισμό της και να απομακρύνεται από την ευρωπαϊκή της στόχευση.
Και θέλω να παρατηρήσω ότι αυτή δεν θα είναι μια καλή εξέλιξη, ούτε για την Τουρκία, ούτε για την Ελλάδα, ούτε και για την ευρύτερη περιοχή.
Και είναι ακριβώς για αυτό που το σκέλος των προχθεσινών δηλώσεων του Τούρκου Προέδρου, που μιλά δηλαδή για την ανάγκη και την αξία των ειρηνικών σχέσεων με την Ελλάδα, είναι από μας καλοδεχούμενο.
 Αυτές όμως οι δηλώσεις θα πρέπει να συνοδεύονται και από επόμενα βήματα.
Θα πρέπει να έχουν αντανάκλαση και στην πράξη.
Θα πρέπει να συνοδεύονται από έμπρακτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τις δικαιοκρατικές επιταγές.
Και οι συμψηφισμοί ή τα καλέσματα για ανταλλαγή των δύο Ελλήνων στρατιωτικών δεν μπορούν να χωρέσουν σε αυτό το δικαιοκρατικό πλαίσιο.
Εμείς, από τη δική μας πλευρά, μαζί με την Ε.Ε. και τους θεσμούς της, επιμένουμε να κρατάμε τη διακηρυγμένη δέσμευση, ρητορική αλλά διακηρυγμένη δέσμευση  της Τουρκίας σε αυτό που ονομάζουμε κράτος δικαίου.
Και αναμένουμε την συντομότερη δυνατή επιστροφή των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, ακριβώς όπως ορίζουν οι αρχές του κράτους δικαίου
 και απορρίπτουμε ταυτόχρονα, με τον πιο κατηγορηματικό και σαφή τρόπο απαράδεκτες προϋποθέσεις και απαράδεκτους συμψηφισμούς.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι,
Έρχομαι τώρα  ξανά στα εσωτερικά μέτωπα, γιατί νομίζω ότι τα εσωτερικά μέτωπα δεν θα εκλείψουν ποτέ. Ωστόσο, αυτή τη φορά έχουν μια ιδιαιτερότητα.

Και το λέω αυτό διότι στη συγκυρία που η χώρα μας αντιμετωπίζει, σε μια κρίσιμη καμπή τόσο σε ότι αφορά το οριστικό τέλος μιας περιόδου που ταλαιπώρησε τον ελληνικό λαό –και αναφέρομαι στα μνημόνια- όσο και στις διεθνείς εξελίξεις, τις τεκτονικές αλλαγές και μετατοπίσεις στο γεωπολιτικό πεδίο και τις σχέσεις μας με τους γείτονές μας
Πιστεύω λοιπόν ότι σ’  αυτή την ιδιαίτερη συγκυρία που αντιμετωπίζει η χώρα με πολύ μεγάλες προκλήσεις, οικονομικές, αναπτυξιακές, θεσμικές, κοινωνικές και γεωπολιτικές, θα περίμενε κανείς ότι η αξιωματική αντιπολίτευση θα είχε το πολιτικό σθένος να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Θα περίμενε κανείς ότι δεν θα έψαχνε διαρκώς ευκαιρίες αποσταθεροποίησης ακόμη και με αφορμή τα πιο ευαίσθητα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που αφορούν το ίδιο το μέλλον, τη θέση και τις προοπτικές της χώρας και του ελληνικού λαού.
Και πρέπει να αναρωτηθεί κανείς τους λόγους που την οδηγούν να υιοθετεί μια τέτοια ανεύθυνη και υπονομευτική, όχι για την κυβέρνηση, αλλά για τη χώρα, στάση.
Και αυτό φυσικά θα έλεγα όχι τώρα, τις τελευταίες μέρες, αλλά από την πρώτη στιγμή που ο κ. Μητσοτάκης ανέλαβε την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.
Και νομίζω ότι η εξήγηση αυτής της πολιτικής επιλογής είναι κάτι περισσότερο από προφανής.
Και σκιαγραφείται με τον πιο σαφή τρόπο στον φανατικό λόγο κάποιων συγκεκριμένων εκπροσώπων του παλαιού πολιτικού συστήματος που έχουν αναλάβει εργολαβικά θα έλεγα την αυστηρή επιτροπεία και καθοδήγηση του κ. Μητσοτάκη.
Σκιαγραφείται, για παράδειγμα, στις πολιτικές αναλύσεις του πρώην πρωθυπουργού και του πρώην αντιπροέδρου, του κ. Σαμαρά και του κ. Βενιζέλου.
Διότι αυτοί εξακολουθούν, αν και αφανώς, να καθορίζουν εν πολλοίς την πολιτική του στρατηγική και να κινούν τα νήματα αυτής της λεγόμενης επιχείρησης παλινόρθωσης, από τότε που είχαμε την επιχείρηση της παρένθεσης η οποία ξεχείλωσε ως παρένθεση μέχρι και σήμερα που βλέπουμε ξανά μπροστά την ίδια λογική της παλινόρθωσης.
Και αυτό που ζητάνε με σαφήνεια, και ο κ. Μητσοτάκης προσπαθεί, κάνει μια αξιόλογη προσπάθεια να υλοποιήσει,  είναι η δημιουργία ενός αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου.  Αυτό είναι
Και θα έλεγα ότι έχουν πράγματι καταφέρει -και πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε αυτό-   να συγκροτήσουν ένα μέτωπο, μόνο που θα έλεγα ότι είναι μαύρο μέτωπο. Αποτελείται από ό,τι πιο σάπιο και διεφθαρμένο έχει να επιδείξει  η χώρα τα τελευταία χρόνια. Και συγκροτούν αυτό το μέτωπο στην προσπάθειά τους, επαναλαμβάνω, να παλινορθώσουν το γνωστό παλιό πολιτικό κατεστημένο.
Ποιοι είναι σ’  αυτό το μαύρο μέτωπο;
Εκδοτικά συγκροτήματα, μέσα ψευδούς ενημέρωσης, τα λεγόμενα fake news, διωκόμενοι ολιγάρχες, άνθρωποι του κοινού ποινικού δικαίου που περνιούνται για επιχειρηματίες, και μάλιστα πετυχημένοι,όλες οι αντιδραστικές δυνάμεις της γερασμένης Ελλάδας κινητοποιούνται ή προσπαθούν να κινητοποιηθούν στην επιχείρηση να εμποδίσουν, να αμαυρώσουν την προσπάθειά μας να βγάλουμε τη χώρα από τη κρίση, να βγούμε οριστικά από τα μνημόνια στα οποία εκείνοι μας έβαλαν.
Και το ερώτημα είναι :
Γιατί τέτοια εμμονή;
Όταν μάλιστα βλέπουν ότι η ταύτιση αυτή με το παλιό, το σάπιο, το γερασμένο, το διεφθαρμένο δεν μπορεί να βλάψει τον ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως γεννά εύλογα αντανακλαστικά σε υγιείς δυνάμεις της συντηρητικής παράταξης.
Το ερώτημα λοιπόν είναι, γιατί αυτή η εμμονή;
Νομίζω ότι είναι κοινή η διαπίστωση ότι αυτή η στρατηγική δεν καθορίζεται μόνο από το σύνδρομο μιας αδύνατης  κατά τη άποψή μας ιστορικής δικαίωσής τους,  αλλά  καθορίζονται ταυτόχρονα και από έναν δικαιολογημένο φόβο.
Τον φόβο ότι μπορεί να τα καταφέρουμε κι ότι τα καταφέρνουμε. Τον φόβο  ότι αυτή η κυβέρνηση θα τα καταφέρει.

Θα καταφέρει, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια των διάφορων παραθεσμικών κέντρων και δικτύων εξουσίας που οικοδομήθηκαν στην μεταπολίτευση και γιγαντώθηκαν την περίοδο της τερατογένεσης του 2012-2015.
Και θα καταφέρει να επιτύχει ισχυρά πλήγματα στις κατεστημένες δομές διαφθοράς και διαπλοκής, μεταξύ των οικονομικών και πολιτικών ελίτ.

Από τις μεγάλες και πολιτικά χρωματισμένες υποθέσεις φοροδιαφυγής και ξεπλύματος, μέχρι τις παράνομες και σκοτεινές χρηματοδοτήσεις μέσων ενημέρωσης και offshore εταιρειών συνδεδεμένων με πολιτικά πρόσωπα και  τις υποθέσεις των θαλασσοδανείων. Και από τα μικρά και μεγάλα σκάνδαλα διαφθοράς στα δημόσια έργα και τη σαπίλα που αναδύεται στο ΚΕΕΛΠΝΟ,  μέχρι την υπόθεση Νοβάρτις   και τη υπόθεση του ναρκοπλοίου Νoor1 που διακινούσε δυο τόνους ηρωίνης και όλοι κάνανε το Κινέζο σ’  αυτή τη χώρα.
Αυτός είναι ο μεγάλος τους φόβος.
Ότι θα τα καταφέρουμε.
Γιατί τόσο το παλιό πολιτικό σύστημα όσο και οι οικονομικοί του προστάτες έχουν αρχίσει πια να κατανοούν ότι εμείς μιλάμε σοβαρά.
Ούτε παίζουμε.
Ούτε φοβόμαστε.
Ούτε ντιλάρουμε, όπως έκαναν όλοι οι προηγούμενοι από μας.
Και ότι την δέσμευση μας για καθημερινή μάχη κατά της διαφθοράς δεν πρόκειται να την ξεχάσουμε.
Θα την υπερασπιστούμε μέχρι το τέλος, διότι αυτό αξίζει στον ελληνικό λαό των αμέτρητων θυσιών και των αμέτρητων στερήσεων.

Αξίζει να ικανοποιήσουμε το αίτημά του για δικαιοσύνη και διαφάνεια.
Αξίζει να αναδείξουμε τις τεράστιες ευθύνες του παλιού πολιτικού συστήματος για την οικοδόμηση ενός παρακράτους οικονομικού εγκλήματος που έπαιξε τεράστιο ρόλο στον ηθικό εκφυλισμό αλλά και στην χρεοκοπία της χώρας πριν οχτώ χρόνια.
Το πραγματικό μέτωπο δημοκρατίας, αγαπητοί σύντροφοι, συγκροτείται και πάνω σε αυτό το κοινωνικό, μα πάνω από όλα δίκαιο αίτημα της κάθαρσης.
Και οι οργουελικές αντιστροφές της πραγματικότητας των διαφόρων πρωταγωνιστών στην τραγωδία του θεσμικού και ηθικού εκφυλισμού, λίγο μας απασχολούν και καθόλου δεν μας τρομάζουν.
Όπως δεν μας τρομάζει και αυτή η τεράστια κινητοποίηση των δικτύων εξουσίας του βαθέως κράτους, οι διαρκείς και εξώφθαλμες παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη, η ομερτά των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης και η καθημερινή διαδικτυακή προπαγάνδα υπεράσπισης του πιο σάπιου τμήματος του πολιτικού προσωπικού της χώρας.
Και αναφέρομαι, για όσους δεν έχουν καταλάβει,  σ’ όλα τα φαινόμενα που βλέπουμε τον τελευταίο καιρό να εκτυλίσσονται μπροστά μας.
Τώρα, στην πιο κρίσιμη στιγμή για τη χώρα, την ώρα της εξόδου από τα προγράμματα στήριξης και την ώρα που χρειάζεται η ευρύτερη συναίνεση για να κρατήσουμε την σταθερότητα σ’ ότι αφορά την περιοχή μας και τις κρίσιμες εξελίξεις στην εξωτερική πολιτική.
Θέλω, λοιπόν, κλείνοντας την σημερινή συνεδρίαση, να σας πω κάτι. Και είναι κυρίως ένα μήνυμα που απευθύνεται στον ελληνικό λαό που μας παρακολουθεί.
Ό,τι και να κάνουν, όσους δήθεν δημοσιογράφους και αν κινητοποιήσουν, όσες οφσορ κι αν αξιοποιήσουν για να χρηματοδοτεί ταυτόχρονα τις επιχειρήσεις τους και τα εφημερίδες της παραδημοσιογραφίας και της τερατολογίας, όσα ψέματα και αν πουν,  όσα δικονομικά τερτίπια και αν σκαρφιστούν  η μάχη αυτή έχει ξεκινήσει και τη μάχη αυτή θα την κερδίσουμε, όπως κερδίσαμε και τη μάχη της οικονομίας.
Είμαστε υποχρεωμένοι και αποφασισμένοι να την κερδίσουμε, και δεν θα κάνουμε πίσω.