«Υποστήκαμε ήττα, αλλά για μια κυβέρνηση της Αριστεράς σημασία έχει να μπορεί να αφήσει τα αποτυπώματά της. Κι αυτά δεν θα μπορούσαμε να τα αφήσουμε, εάν είχαμε έλθει σε ρήξη με τους δανειστές από τις 20 Φεβρουαρίου». Αυτό τόνισε, μιλώντας στο «Κόκκινο» και τον Στάθη Σχινά, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Σύμφωνα με τον κ. Τσακαλώτο, οι αλλαγές στην πρωτοβάθμια Υγεία, στην Παιδεία, καθώς και η δημιουργία δομών συνεταιριστικής – κοινωνικής οικονομίας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο των προτεραιοτήτων του ΣΥΡΙΖΑ.
«Συγκριτικά πλεονεκτήματα έχουμε, αλλά αυτά δεν βρίσκονται στους χαμηλότερους μισθούς» τόνισε ο πρώην υπουργός Οικονομικών, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι δεν ευσταθεί το «κλισέ», σύμφωνα με το οποίο «η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα».
Απαντώντας σε αντίστοιχα ερωτήματα, ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε, κατά θέμα:
Για το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου:
«Όχι, δεν έκανε χειρότερα τα πράγματα (…). Αλίμονο αν αποφασίσουμε ότι δεν πρέπει να απευθυνόμαστε στον κόσμο . Αν σκεφθούμε αυτό που είπε ο Χάμπερμας, ότι δηλαδή ΄ η Γερμανία έχασε σε μία ημέρα την εικόνα που έχτιζε επί 50 χρόνια ‘, θα δούμε πως δεν θα γινόταν χωρίς το δημοψήφισμα. (…) Χάρη σε αυτό, πολλοί κατάλαβαν ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι, με τέτοιες ασύμμετρες πιέσεις».
Για το Grexit και το σχέδιο Σόιμπλε:
«Όταν σκεφτόμασταν τον σχεδιασμό των διαπραγματεύσεων, δεν είχαμε υπολογίσει σωστά ότι ένα μέρος των αντιπάλων μας είχε το Grexit ως πρωταρχικό στόχο. Ο Σόιμπλε νομίζω ότι πραγματικά πίστευε πως η Ελλάδα δεν είχε χώρο στην ευρωζώνη».
Για το αν έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ, με τη συμφωνία της 13ης Ιουλίου, το ηθικό πλεονέκτημα που διέθετε:
«Νομίζω ότι δεν το έχει χάσει. Διαπραγματευτήκαμε σκληρά για κάτι διαφορετικό(…). Μπορεί κάποιοι να μας κατηγορήσουν ότι ήμασταν αγαθοί και δεν υπολογίσαμε σωστά τους συσχετισμούς, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την προσπάθειά μας»
Για τη συμφωνία της 13ης Ιουλίου:
«Θα σας θυμίσω την απάντηση που έδωσε ο Τσου Εν Λαι, όταν τον ρώτησαν ποια ήταν η γνώμη του για τη Γαλλική Επανάσταση. ‘Είναι πολύ νωρίς για να το κρίνουμε’, είπε (…). Υποστήκαμε ήττα, αλλά για μια κυβέρνηση της Αριστεράς σημασία έχει να μπορεί να αφήσει τα αποτυπώματά της. Αποτυπώματα όπως οι αλλαγές που κάναμε στις φυλακές, στη δικαιοσύνη, κλπ. Αυτά δεν θα γίνονταν, εάν είχαμε έλθει σε ρήξη με τους δανειστές από την 20η Φεβρουαρίου».
Για τη στρατηγική των δανειστών σε συνάρτηση με το τι θα μπορούσε να έχει επιτύχει ο ΣΥΡΙΖΑ, τηρώντας μια άλλη διαπραγματευτική τακτική:
«Υπήρχε σε μεγάλο μέρος των πιστωτών η ιδέα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έπρεπε να πετύχει (…), να μη χαλάσει ο Τσίπρας τη μανέστρα. Είναι αμείλικτη η λογική των θεσμών. Έχουν κάνει πολλές φορές αυτήν τη δουλειά, ξέρουν πού θέλουν να φθάσουν και τι θα κάνουν για αυτό».
Σύμφωνα με τον κ. Τσακαλώτο, περιθώρια επιτυχιών στη συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση υπάρχουν, αρκεί «η διαπραγμάτευση να είναι στοχευμένη σε 4-5 πράγματα». Σημασία μεγάλη έχει «και το τί κάνουμε εκτός Μνημονίου» πρόσθεσε, κάνοντας επ’ αυτού του θέματος και αυτοκριτική, για το διάστημα των επτά μηνών:
«Και εμείς (σ.σ ως ΣΥΡΙΖΑ) και τα κινήματα κοιτάζαμε μόνο τι θα γίνει με τα μνημόνια και δεν βλέπαμε τι θα μπορούσαμε σε πολλούς τομείς να κάνουμε».
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει, όπως υποδηλώνει και το σύνθημα, να πάει «μπροστά», αλλά σημείωσε: «Όταν όμως έχεις υποστεί ήττα, τότε χρειάζεται συζήτηση ‘με ποιους στόχους και με ποια μέσα. Έτσι πρέπει να κάνουν οι αριστεροί άνθρωποι».
Για τη ΛΑΕ, είπε:
«Οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες που πήγαν στη ΛΑΕ, ας σκεφθούν εάν τα σύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αριστερά μπορούν να αντιμετωπισθούν με επιστροφή στο εθνικό νόμισμα. Δεν είναι αυτή η λύση, διότι δεν είναι καν η απάντηση στο σωστό ερώτημα (…). Δεν απορρίπτω τη συζήτηση και για το νόμισμα, αυτή όμως θα πρέπει να είναι μέρος της συζήτησης για τη στρατηγική της Αριστεράς».
Ανέφερε, τέλος, ότι ο ρόλος του υπουργού Οικονομικών μοιάζει με εκείνον του τερματοφύλακα που προστατεύει μια ποδοσφαιρική εστία. «Κι είναι άχαρος για έναν αριστερό άνθρωπο», πρόσθεσε.
«Συγκριτικά πλεονεκτήματα έχουμε, αλλά αυτά δεν βρίσκονται στους χαμηλότερους μισθούς» τόνισε ο πρώην υπουργός Οικονομικών, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι δεν ευσταθεί το «κλισέ», σύμφωνα με το οποίο «η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα».
Απαντώντας σε αντίστοιχα ερωτήματα, ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε, κατά θέμα:
Για το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου:
«Όχι, δεν έκανε χειρότερα τα πράγματα (…). Αλίμονο αν αποφασίσουμε ότι δεν πρέπει να απευθυνόμαστε στον κόσμο . Αν σκεφθούμε αυτό που είπε ο Χάμπερμας, ότι δηλαδή ΄ η Γερμανία έχασε σε μία ημέρα την εικόνα που έχτιζε επί 50 χρόνια ‘, θα δούμε πως δεν θα γινόταν χωρίς το δημοψήφισμα. (…) Χάρη σε αυτό, πολλοί κατάλαβαν ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι, με τέτοιες ασύμμετρες πιέσεις».
Για το Grexit και το σχέδιο Σόιμπλε:
«Όταν σκεφτόμασταν τον σχεδιασμό των διαπραγματεύσεων, δεν είχαμε υπολογίσει σωστά ότι ένα μέρος των αντιπάλων μας είχε το Grexit ως πρωταρχικό στόχο. Ο Σόιμπλε νομίζω ότι πραγματικά πίστευε πως η Ελλάδα δεν είχε χώρο στην ευρωζώνη».
Για το αν έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ, με τη συμφωνία της 13ης Ιουλίου, το ηθικό πλεονέκτημα που διέθετε:
«Νομίζω ότι δεν το έχει χάσει. Διαπραγματευτήκαμε σκληρά για κάτι διαφορετικό(…). Μπορεί κάποιοι να μας κατηγορήσουν ότι ήμασταν αγαθοί και δεν υπολογίσαμε σωστά τους συσχετισμούς, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την προσπάθειά μας»
Για τη συμφωνία της 13ης Ιουλίου:
«Θα σας θυμίσω την απάντηση που έδωσε ο Τσου Εν Λαι, όταν τον ρώτησαν ποια ήταν η γνώμη του για τη Γαλλική Επανάσταση. ‘Είναι πολύ νωρίς για να το κρίνουμε’, είπε (…). Υποστήκαμε ήττα, αλλά για μια κυβέρνηση της Αριστεράς σημασία έχει να μπορεί να αφήσει τα αποτυπώματά της. Αποτυπώματα όπως οι αλλαγές που κάναμε στις φυλακές, στη δικαιοσύνη, κλπ. Αυτά δεν θα γίνονταν, εάν είχαμε έλθει σε ρήξη με τους δανειστές από την 20η Φεβρουαρίου».
Για τη στρατηγική των δανειστών σε συνάρτηση με το τι θα μπορούσε να έχει επιτύχει ο ΣΥΡΙΖΑ, τηρώντας μια άλλη διαπραγματευτική τακτική:
«Υπήρχε σε μεγάλο μέρος των πιστωτών η ιδέα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έπρεπε να πετύχει (…), να μη χαλάσει ο Τσίπρας τη μανέστρα. Είναι αμείλικτη η λογική των θεσμών. Έχουν κάνει πολλές φορές αυτήν τη δουλειά, ξέρουν πού θέλουν να φθάσουν και τι θα κάνουν για αυτό».
Σύμφωνα με τον κ. Τσακαλώτο, περιθώρια επιτυχιών στη συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση υπάρχουν, αρκεί «η διαπραγμάτευση να είναι στοχευμένη σε 4-5 πράγματα». Σημασία μεγάλη έχει «και το τί κάνουμε εκτός Μνημονίου» πρόσθεσε, κάνοντας επ’ αυτού του θέματος και αυτοκριτική, για το διάστημα των επτά μηνών:
«Και εμείς (σ.σ ως ΣΥΡΙΖΑ) και τα κινήματα κοιτάζαμε μόνο τι θα γίνει με τα μνημόνια και δεν βλέπαμε τι θα μπορούσαμε σε πολλούς τομείς να κάνουμε».
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει, όπως υποδηλώνει και το σύνθημα, να πάει «μπροστά», αλλά σημείωσε: «Όταν όμως έχεις υποστεί ήττα, τότε χρειάζεται συζήτηση ‘με ποιους στόχους και με ποια μέσα. Έτσι πρέπει να κάνουν οι αριστεροί άνθρωποι».
Για τη ΛΑΕ, είπε:
«Οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες που πήγαν στη ΛΑΕ, ας σκεφθούν εάν τα σύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αριστερά μπορούν να αντιμετωπισθούν με επιστροφή στο εθνικό νόμισμα. Δεν είναι αυτή η λύση, διότι δεν είναι καν η απάντηση στο σωστό ερώτημα (…). Δεν απορρίπτω τη συζήτηση και για το νόμισμα, αυτή όμως θα πρέπει να είναι μέρος της συζήτησης για τη στρατηγική της Αριστεράς».
Ανέφερε, τέλος, ότι ο ρόλος του υπουργού Οικονομικών μοιάζει με εκείνον του τερματοφύλακα που προστατεύει μια ποδοσφαιρική εστία. «Κι είναι άχαρος για έναν αριστερό άνθρωπο», πρόσθεσε.
