Με αλληλεγγύη απέναντι στο ρατσισμό και την ξενοφοβία
Τις τελευταίες εβδομάδες βιώνουμε την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης, η οποία δοκιμάζει τις αντοχές της Ευρώπης και καθιστά επιτακτική προτεραιότητα την εξεύρεση λύσεων συναποφασισμένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το προσφυγικό είναι ένα κοινό ευρωπαϊκό ζήτημα.
Η ελληνική κυβέρνηση και η ελληνική κοινωνία καλούνται να διαχειριστούν τη μεγαλύτερη μετακίνηση ανθρώπινου πληθυσμού στην Ευρώπη μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει τις μεγάλες πολιτικές συγκρούσεις που διαιρούν τόσο την Ευρώπη από τη μία άκρη στην άλλη, όσο και την κοινή γνώμη κάθε χώρας ξεχωριστά. Το δράμα εκατομμυρίων προσφύγων αποκαλύπτει την κραυγαλέα αποτυχία της κυρίαρχης ευρωπαϊκής πολιτικής, τόσο στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού-προσφυγικού φαινομένου, όσο στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και στην Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ.
Το προσφυγικό ζήτημα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο και αποτελεί φυσική συνέπεια των πολεμικών συρράξεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, με επίκεντρο την κρίση στη Συρία. Οι Αριστερές, οι κινηματικές, αλλά και όλες οι άλλες προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώπης, οι διανοούμενοι, οι άνθρωποι του πολιτισμού, οφείλουν να εργαστούν τάχιστα και αποτελεσματικά στην κατεύθυνση ενός πολύ συγκεκριμένου διπλού στόχου: Την αποτροπή αφενός του ενδεχόμενου περαιτέρω ενίσχυσης της αντίληψης που σχεδιάζει την Ευρώπη-φρούριο, που επιδιώκει την κατάργηση της Συνθήκης Σένγκεν και της Συνθήκης της Γενεύης, που υψώνει φράχτες στην είσοδο προσφύγων στην ΕΕ και, αφετέρου, την άμεση και συντονισμένη δράση για τη συγκρότηση ενός μαζικού πανευρωπαϊκού, αντιπολεμικού κινήματος αλλά και τη διεκδίκηση διαμόρφωσης ενός οδικού χάρτη ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή.
Ο οδικός αυτός χάρτης οφείλει να έχει συγκεκριμένες προτεραιότητες:
1. Την ένταση των διεθνών προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου στη Συρία, με τη συμμετοχή στη διαδικασία Ειρήνης όλων των εμπλεκόμενων πλευρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας. Αυστηρή τήρηση της κατάπαυσης πυρός και χρονοδιαγράμματα για τη διοργάνωση ελεύθερων, δημοκρατικών εκλογών στη Συρία.
2. Τον αυστηρό έλεγχο στις εξαγωγές όπλων στην περιοχή, συνοδευόμενο από εμπάργκο εξαγωγών προς εμπόλεμες χώρες ή παρατάξεις και την επιβολή κυρώσεων σε χώρες που κατόπιν ελέγχου διαπιστώνεται εισαγωγή πετρελαίου από τις παράνομα κατεχόμενες από τον ISIS πετρελαιοπηγές.
3. Τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Παλαιστινιακού προβλήματος, με τερματισμό των εποικισμών και γενικότερα της Ισραηλινής κατοχής. Στην κατεύθυνση αυτή καλείται να συμβάλει και η Ελλάδα, αναγνωρίζοντας το Κράτος της Παλαιστίνης -μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών που μπορεί και πρέπει να αναλάβει.
4. Την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας της τουρκικής κυβέρνησης με τους Κούρδους, προς όφελος μιας δημοκρατικής και φιλειρηνικής Τουρκίας, που θα αποτελεί παράγοντα ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας για όλη τη Μ Ανατολή και τη Μεσόγειο.
5. Την ανάδειξη του Κυπριακού σε κεντρικό πρόβλημα ειρήνης και ασφάλειας της Μεσογείου, και την προώθηση στη βάση αυτή ενός νέου διεθνούς κινήματος αλληλεγγύης με τον κυπριακό λαό, με το σκεπτικό ότι η επίλυση του προβλήματος στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ μπορεί να μετατρέψει την Κύπρο σε παράδειγμα συμβίωσης διαφορετικών κοινοτήτων και γέφυρα ειρήνης της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή.
6. Το Συντονισμό Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας για τη σύγκληση Διάσκεψης Ασφαλείας και Συνεργασίας της Μεσογείου. Στο επίκεντρο της διάσκεψης να βρεθεί η Ευρωμεσογειακή Συνεργασία με στόχο τη γεφύρωση του εκρηκτικού χάσματος Βορρά-Νότου στη Μεσόγειο.
Οι στιγμές είναι εξαιρετικά δύσκολες.
Μέσα από το δράμα του ξεριζωμού εκατομμυρίων ανθρώπων, μια ολόκληρη ήπειρος διαμορφώνει εκ νέου τη συλλογική της συνείδηση και καλείται να διαλέξει ανάμεσα σε δύο επιλογές.
Από τη μια όχθη υπάρχουν η αναλγησία, η λιτότητα, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, η βαρβαρότητα και από την άλλη ο ανθρωπισμός, το απλωμένο αλληλέγγυο χέρι, η φιλοξενία. Στη μια πλευρά κυριαρχούν τα συρματοπλέγματα, τα κλειστά σύνορα, η καταστολή και στην άλλη η δικαιοσύνη, η υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των διεθνών Συνθηκών, η κατανόηση ότι η προσφυγιά έχει γενεσιουργό αιτία, που δεν είναι άλλη από τον πόλεμο.
Η μισαλλοδοξία, ο ρατσισμός, οι φράχτες μεταξύ των χωρών και η άνοδος των νεοναζί και της λαϊκίστικης ακραίας δεξιάς υποθηκεύουν το μέλλον της Ευρώπης.
Η ακροδεξιά ρητορική, η αποδοχή της ακροδεξιάς ατζέντας -αλλά και πρακτικών- από κυβερνήσεις και κόμματα που υποτίθεται ότι την αντιμάχονται, στην ουσία τροφοδοτούν πολιτικά και ιδεολογικά τις ναζιστικές οργανώσεις και το σκοταδισμό, γυρνώντας μας δεκαετίες ή και αιώνες πίσω.
Αντιμέτωπες με αυτή την κατάσταση βρίσκονται κυρίως οι δυνάμεις της Αριστεράς, της ριζοσπαστικής οικολογίας και των κοινωνικών κινημάτων που υπερασπίζονται δημοκρατικές αξίες και τα ιδανικά του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Βρίσκονται οι Αυστριακοί διανοούμενοι, οι καλλιτέχνες, ο δημοκρατικός κόσμος της Ευρώπης.
Πρώτιστο καθήκον της Αριστεράς και όλων των προοδευτικών πολιτών είναι να σταματήσουν την ανθρωπιστική τραγωδία, πολύ περισσότερο που ο ελληνικός λαός και οι ευρωπαϊκοί λαοί γνωρίζουν τι σημαίνει προσφυγιά.
Η ελληνική κοινωνία κρατάει στάση που συνάδει με εκείνες ακριβώς τις ευρωπαϊκές αξίες που η ίδια η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει.
Η Ελλάδα της ανθρωπιάς στέκεται απέναντι στο μέτωπο των χωρών του Βίζεγκραντ, των φραχτών και των κλειστών συνόρων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νεολαία του θα συμβάλλουν με όλες τους τις δυνάμεις στην ενίσχυση αυτού του πρωτοφανούς για τα δεδομένα κινήματος, που χωρίς κανέναν αποκλεισμό δεν περιορίζεται στην αλληλεγγύη, αλλά ταυτόχρονα ανοίγει δρόμους, βάζει αντικειμενικά τα θεμέλια για μια άλλη κοινωνία, που δεν θα βασίζεται στον άκρατο ανταγωνισμό και την υπερκατανάλωση. Θα κάνουν ό,τι μπορούν, προκειμένου να κερδίσουν αυτή τη μάχη, με την κοινωνία όρθια και αλληλέγγυα, με τις ουμανιστικές αξίες κερδισμένες, με την αριστερά να αποκτά την ιδεολογική ηγεμονία.
Η Ελλάδα καθίσταται μέρος της προσπάθειας για ανθρωπιστική λύση του προσφυγικού ζητήματος. Απαιτείται πλατιά διεθνής κινητοποίηση, η οποία θα αξιοποιήσει όλες τις δυνάμεις, πολιτικές, κοινωνικές ακόμα και θρησκευτικές, που κινούνται με όρους αλληλεγγύης και αντιμάχονται την ξενοφοβία και το ρατσισμό.
Δεν είναι μια εύκολη μάχη. Απέναντί μας είναι αυτοί που έχουν ευθύνη για τους πολέμους, τους διωγμούς, την πείνα, τις τεράστιες κοινωνικές ανισότητες, την περιβαλλοντική καταστροφή.
Είναι αυτοί που στην Ευρώπη ισχυρίζονται ότι η χώρα μας είναι ασυνεπής στις υποχρεώσεις της ή ότι αδυνατεί ή δεν θέλει να φυλάξει τα κοινά ευρωπαϊκά σύνορα και μας απειλούν ότι θα μας βγάλουν από την Σένγκεν.
Είναι υποκριτικό να μας εγκαλούν, τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση υπερασπίζεται και εφαρμόζει τη διεθνή Συνθήκη της Γενεύης και το Δίκαιο της θάλασσας, μη βουλιάζοντας τις βάρκες αλλά αντίθετα σώζοντας τους πρόσφυγες και τα παιδιά τους. Είμαστε υπερήφανοι/ες γι΄ αυτό.
Εμείς είμαστε απέναντι στις πολιτικές επιλογές που στην Ευρώπη εκφράζουν κατά κύριο λόγο η Αυστρία και οι χώρες του Βίζεγκραντ και αντίστοιχα στην Ελλάδα τα κόμματα της συντηρητικής αντιπολίτευσης (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, ΕΚ), που δίνουν τροφή σε τέτοιου είδους λογικές και άσκησαν στο παρελθόν και συνεχίζουν να προτρέπουν σε πολιτικές αποτροπής και καταστολής. Είμαστε απέναντι σε όσους απαντούν στην ανάγκη για αλληλεγγύη και παροχή διεθνούς προστασίας με αιτήματα για ενίσχυση των κέντρων κράτησης, με σφράγισμα με κάθε μέσον των θαλάσσιων συνόρων μας, με επαναπροωθήσεις κατά παράβαση του προσφυγικού δικαίου και των διεθνών συνθηκών.
Ανάμεσα στη συντήρηση και την πρόοδο, την αριστερά και τη δεξιά, την Ελλάδα και την Ευρώπη της αλληλεγγύης και των δημοκρατικών αξιών και αυτή της απανθρωπιάς, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, υπάρχει σαφής διαχωριστική γραμμή, που δεν επιτρέπει επί της ουσίας εθνικές συναινέσεις αφού πρόκειται για σύγκρουση αξιών δύο αντίθετων κόσμων, δύο αντιτιθέμενων πολιτικών σχεδίων.
Έχουμε ασφαλώς επίγνωση, τόσο των συσχετισμών στο πλαίσιο της Ευρώπης, όσο και των ασφυκτικών πιέσεων που δέχεται η χώρα μας ως προς τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Αυτοί οι συσχετισμοί έχουν “στήσει” ένα παιχνίδι ευθυνών, που ενοχοποιούν την ελληνική κυβέρνηση. Έχουμε όμως επίγνωση ότι αυτοί οι συσχετισμοί είναι ανατρέψιμοι, και γι αυτό πολεμάμε.
Η ανησυχία μας για την παρουσία του ΝΑΤΟ είναι έντονη και θα πρέπει να είναι πλήρως σεβαστά τα κυριαρχικά δικαιώματα και οι αρμοδιότητες της χώρας, όπως και τα δικαιώματα των προσφύγων. Η Νατοϊκή επιχείρηση πρέπει να περιοριστεί στην παρακολούθηση και τον εντοπισμό των διακινητών. Θα υπερασπιστούμε σθεναρά τη Συνθήκη της Γενεύης, ώστε να μην κινδυνεύσει ούτε μία προσφυγική ζωή μέσα από διαδικασίες επαναπροώθησης που απαγορεύονται από διεθνείς συνθήκες και την ελληνική νομοθεσία και που είναι ξένες στο κοινό αίσθημα του λαού μας.
Σταθερή θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι θα πρέπει να οργανωθεί συγκροτημένα η διαδικασία της ευρείας επανεγκατάστασης των προσφύγων από Τουρκία, Λίβανο και Ιορδανία στην Ευρώπη, και της μετεγκατάστασης από Ελλάδα και Ιταλία στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Ευρώπη, με ισότιμο και αναλογικό τρόπο και με βάση τα συμφωνηθέντα, οφείλει να αποδεχθεί τη μετεγκατάσταση του υπερβολικά μεγάλου αριθμού προσφύγων που ήδη βρίσκονται στην Ελλάδα και ταυτόχρονα να τους εντάξει δημιουργικά και με σεβασμό στα ήθη και έθιμα, τις κουλτούρες και τις θρησκείες τους. Προφανώς η Ελλάδα το πράττει ήδη και θα συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση.
Το κόμμα μας και η Νεολαία του είναι σε θέση μάχης σε όλα τα επίπεδα. Την ίδια ώρα που συνεχίζεται η διαπραγμάτευση, που η κυβέρνηση αναζητά παράλληλους δρόμους ανακούφισης των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων, που προχωρά σε τομές με κοινωνικό και ταξικό πρόσημο, που δίνει μάχη με τη διαπλοκή, που ανιχνεύει βήματα μετασχηματισμού μέσα σε πλαίσιο επιτήρησης, θα συνεχίσουν να δίνουν τη μάχη για το προσφυγικό μέσα από το δικό τους αξιακό φορτίο. Και είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να κερδίσουμε αρκεί να δώσουμε τη μάχη με ψυχή και υπερηφάνεια, με ανοιχτό μυαλό, με την αίσθηση ότι οι άνθρωποι που ζουν σε αυτόν τον τόπο, στην πλειοψηφία τους τουλάχιστον, υιοθετούν μια πολιτική που δεν αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες ως εν δυνάμει κίνδυνο, ως εν δυνάμει εγκληματίες, αλλά ως τους «άλλους», που κάποτε ήμασταν και εμείς, το 1922 ή αργότερα που ο πόλεμος και η φτώχεια ανάγκασε μισή Ελλάδα να βρεθεί σε άλλους τόπους, σε άλλες πατρίδες.
Η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ χαιρετίζει με θέρμη τους χιλιάδες αλληλέγγυους συμπολίτες μας, κυρίως τις νέες και τους νέους, που μέσα από αυτόνομα δίκτυα αλληλεγγύης δίνουν με αυταπάρνηση τη μάχη στο πλευρό των προσφύγων και μεταναστών. Αισθανόμαστε ότι σε αυτόν τον κόσμο χρωστάμε πολλά και νιώθουμε το ιστορικό βάρος και την ιστορική ευθύνη να πετύχουμε μαζί όσα είχαμε εξαγγείλει, για την έξοδο της χώρας μας από την κρίση με ανάπτυξη, αναδιανομή και κοινωνική δικαιοσύνη.
Καθήκοντα του Κόμματος την επόμενη περίοδο
Η μάχη για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης μπορεί να είναι νικηφόρα εάν το κόμμα και η Νεολαία του εμπνεύσουν για συμμετοχή όλη την κοινωνία που συμμερίζεται τις αξίες της ανθρωπιάς και της αλληλεγγύης, της ειρήνης και της δημοκρατίας. Καθεμιά και καθένας στο μέτρο των δυνάμεών του και των αντοχών του. Η Κυβέρνηση μπορεί να βοηθήσει σε αυτό με ένα ανοιχτό κάλεσμα σε όλες εκείνες τις δυνάμεις που αντιμάχονται το ρατσισμό και την ξενοφοβία.
Οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι του Κόμματος και της Νεολαίας που συμμετέχουν στον αγώνα αυτό κράτησαν ψηλά τη σημαία της Αριστεράς, της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς, συχνά δεχόμενοι ανοίκειες επιθέσεις και πυρά από απροσδόκητους “αντιπάλους”. Συγχαίρουμε τους ανθρώπους που άφησαν πίσω την μισαλλοδοξία, την ξενοφοβία και τον ρατσισμό και δώσαν χέρι βοήθειας σε πρόσφυγες και μετανάστες μεμονωμένα ή και μέσα από οργανώσεις αλληλεγγύης.
Στο κέντρο της προσοχής μας πρέπει να είναι η παραδοχή ότι η οργανωμένη και με ανθρώπινους όρους ζωή στους συγκροτημένους χώρους (hotspots, κέντρα φιλοξενίας) είναι η ορθή επιλογή απέναντι στην “εγκατάσταση” στα πάρκα, στα παγκάκια, στα χωράφια, απέναντι σε καταστάσεις που δεν συνιστούν συνθήκες ελεύθερης εγκατάστασης αλλά εξαθλίωσης. Με τον τρόπο αυτό, οι υπηρεσίες που παρέχουν, το κράτος και οι εθελοντές, για τη διατροφή, την υγεία, τον πολιτισμό και ιδιαίτερα τη φροντίδα των παιδιών γίνονται πιο αποτελεσματικές. Η υπερσυγκέντρωση ανθρώπων σήμερα στην Ειδομένη είναι τραγική και απάνθρωπη, καθώς αφήνει ανθρώπους εκτεθειμένους στα καιρικά φαινόμενα, αλλά και στα κυκλώματα κερδοσκόπων. Τα κλειστά σύνορα όχι μόνο δεν επιλύουν το πρόβλημα, αλλά το επιδεινώνουν.
Ο ρόλος των συντονιστών των χώρων αυτών είναι αναντικατάστατος και είναι απαραίτητο να στηριχτεί. Είναι όμως επίσης απαραίτητη η διαμόρφωση μιας ανοιχτής ομάδας στήριξης της προσπάθειας και της αποτελεσματικότητας των συντονιστών-συντονιστριών από τους εθελοντές που συμμετέχουν στην λειτουργία των κέντρων (συγκεκριμένα πρόσωπα, συγκεκριμένα καθήκοντα).
Οι οργανώσεις μας οφείλουν να μην επιτρέπουν να μένουν ατιμώρητες έκνομες ενέργειες σε βάρος προσφύγων και μεταναστών και των χώρων παραμονής τους. Με παρεμβάσεις στους αρμόδιους να απαιτούν διώξεις και τιμωρία. Η ατιμωρησία δίνει αέρα στον φασισμό.
Όλη αυτή η κοινή δράση οργανώσεων, εθελοντών, τοπικής αυτοδιοίκησης, φορέων και Εκκλησίας, των αυτόνομων δομών αλληλεγγύης και της ίδιας της Αλληλεγγύης για Όλους, καθώς και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη ενός πλατιού κινήματος στήριξης των προσφύγων και των μεταναστών, αλλά και διαμόρφωσης ενός φιλειρηνικού και αντιπολεμικού κινήματος ειρήνης, πάνω στους άξονες που ήδη περιγράψαμε, με πολύμορφες και πολυάνθρωπες δράσεις και εκδηλώσεις.
