Μαρξ,θρησκεία και Αριστερά (Γιάννης Δερμεντζόγλου - από tvxs.gr)

Η Αριστερά δεν είναι η σύνθεση των προσωπικών απόψεων και δοξασιών όσων δηλώνουν ή αισθάνονται αριστεροί και πολύ περισσότερο του κάθε Καρανίκα. Αρέσει δεν αρέσει, βασίζεται πάνω στο πνευματικό έργο του Μαρξ. 

Ο Μαρξισμός βέβαια δεν είναι ευαγγέλιο ούτε οι δέκα εντολές γραμμένες σε πέτρα. Η ιστορία του άλλωστε είναι γεμάτη από αναθεωρήσεις, άλλες γόνιμες και άλλες όχι. Μια από τις βασικές φιλοσοφικές θέσεις του Μαρξισμού αλλά και του Αναρχισμού, είναι η άρνηση ΚΑΘΕ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ. Με απλά λόγια ότι δεν υπάρχει κανένας θεός, καμιά υπέρτατη δύναμη έξω και πάνω από τον κόσμο αυτό. 

Για τον Μαρξ η θρησκεία ήταν μια ανθρωπίνως κατανοητή παρηγοριά των απελπισμένων (το περίφημο όπιο) η οποία όμως εμπόδιζε τη χειραφέτησή τους. Γιατί μόνο όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιήσει ότι είναι ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ στον κόσμο αυτόν, με μόνο πιθανό στήριγμα τους συνανθρώπους του, ότι δεν υπάρχει καμία δικαίωση σε κανέναν άλλο υπερβατικό κόσμο, θα κάνει την απελπισία του ορμή για να αλλάξει την κοινωνική αδικία. 

Στην Ελλάδα οι "νεοφιλελεύθεροι" χρηματοδοτούνται από το κράτος. Εμείς... από εσάς ! Στήριξε την ανεξαρτησία του tvxs.gr, κάνοντας κλικ εδώ.

Δεν μπορεί κάποιος που θρησκεύεται να είναι αριστερός ή να ψηφίζει ένα αριστερό κόμμα; Προφανώς μπορεί. Καλό θα ήταν όμως να διαβάσει λίγο και να προβληματιστεί επάνω στην συγκεκριμένη (ανθρωπίνως κατανοητή) αντίφαση. Αν κάτι ξεχώριζε τους παλιούς αριστερούς, όλους αυτούς που με τη στάση ζωής τους έδωσαν παράδειγμα και διαμόρφωσαν στη συνείδηση της κοινωνίας το λεγόμενο ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς, ήταν η αγάπη τους για το διάβασμα, την ουσιαστική μόρφωση. 

Στις μέρες μας αρχίζει και στην Αριστερά να εκστομίζεται η λέξη «διανοούμενοι» με ειρωνική και απαξιωτική χροιά ακολουθώντας το ακροδεξιάς προέλευσης απαξιωτικό χαρακτηρισμό «θολοκουλτουριάρηδες». Ο Ουμπέρτο Έκο αναφέρει ότι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του εκφασισμού μιας κοινωνίας είναι η απαξίωση της διανόησης, της μόρφωσης και της επιστήμης. 

 

Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε στον ιστορικό ρόλο των θρησκειών, είναι πολύ γνωστά όλα αυτά. Ο χριστιανικός κόσμος πέρασε αιώνες φρίκης και αδιανόητης βαρβαρότητας κάτω από τη θεοκρατία. Στο όνομα του θεού οι Ισπανοί κονκισταδόρες έψηναν ζωντανούς τους Ινδιάνους. Ο ισλαμικός κόσμος περνάει το μεσαίωνα του στις μέρες μας και συναγωνίζεται σε βαρβαρότητα και φρικαλεότητες τους χρόνους του χριστιανικού Μεσαίωνα. 

Μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες στη χώρα μας η θρησκεία ήταν σκληρός μηχανισμός κοινωνικής καταπίεσης και σήμερα ακόμη η Εκκλησία είναι φορέας των πιο αντιδραστικών και ακροδεξιών απόψεων. Μερικοί παπάδες που φιγουράρουν πλάι στους αντάρτες του ΕΛΑΣ, όταν ο ΕΛΑΣ είχε δύναμη κι εξουσία, ήταν οι εξαιρέσεις που επιβεβαίωναν τον κανόνα. 

Μπορεί λοιπόν ο πρόεδρος ενός αριστερού κόμματος και μάλιστα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να χαιρετίσει μια θρησκευτική γιορτή; Φυσικά και μπορεί και οφείλει ίσως λόγω της θεσμικής του θέσης. Το να χαϊδεύει όμως μεταφυσικές πεποιθήσεις που δεν συμμερίζεται για να κερδίσει συμπάθειες στο θρησκευόμενο κοινό δεν είναι αποδεκτό. Ο σεβασμός στη θρησκεία της πλειοψηφίας ή την όποια θρησκεία αποδεικνύεται από το ενδιαφέρον για την ανεμπόδιστη άσκηση των θρησκευτικών δικαιωμάτων της αλλά όσον αφορά στους χριστιανούς είναι το μόνο πρόβλημα που δεν έχει η Ελλάδα. 

Αντίθετα τα δικαιώματα των άθεων καταπατούνται βάναυσα αλλά ελάχιστο ενδιαφέρον έχει δείξει για αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν εκτιμώ ότι για τον ΣΥΡΙΖΑ η εξουσία είναι ήδη αυτοσκοπός αλλά ο κίνδυνος να γίνει είναι υπαρκτός και αυτό είναι τόσο ανθρωπίνως κατανοητό όσο και η παρηγοριά από μεταφυσικές δυνάμεις.

Το μη αναμενόμενο και η ουσία της πολιτικής -ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΑΡΑΚΛΑ (διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο)

Πολιτική νομίζουμε συνήθως ότι είναι η υλοποίηση ενός προγράμματος. Δυστυχώς δεν είναι έτσι τα πράγματα. Μπορεί μια παράταξη να έχει τη βούληση να πετύχει κάποιους στόχους και να γνωρίζει σε ποια μέσα μπορεί να προσφύγει για να τους πετύχει. Τα ανθρώπινα πράγματα είναι όμως έτσι πλασμένα, ώστε τα μέσα σπανίως φέρνουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Η εκτίμηση της κατάστασης αποδεικνύεται εσφαλμένη, ο συσχετισμός δυνάμεων διαφορετικός από τον προβλεπόμενο, η συγκυρία φαίνεται να επηρεάζει περισσότερο την έκβαση από ό,τι φαινόταν λογικό. Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι ανακαλύπτουμε έτσι πως θέλουμε κάτι άλλο από αυτό που νομίζαμε πως θέλαμε.
Βέβαια αυτό δεν εμφανίζεται ακριβώς ως αλλαγή του γενικού στόχου ενός κόμματος, που μπορεί να είναι η συντήρηση, η απελευθέρωση των αγορών ή η κοινωνική δικαιοσύνη... Σε επίπεδο μέσων αλλάζει μια παράταξη. Αλλά υπάρχουν μέσα που θεωρούνται σχεδόν το ίδιο παγιωμένα με τους γενικούς στόχους, αυτούς από τους οποίους εξαρτάται η ίδια η πολιτική ταυτότητα του κόμματος. Και όταν αλλάζουν τέτοιας σημασίας μέσα, τότε μπορεί να πει κανείς ότι το κόμμα έμαθε από την πράξη τι είναι αυτό που θέλει. Όταν ένα κομμουνιστικό κόμμα εγκαταλείπει τη δικτατορία του προλεταριάτου ή ένα φιλελεύθερο κόμμα στηρίζει το κοινωνικό κράτος, ίσως δεν αποκλίνουν από αυτό που θέλουν. Ίσως διαλέγουν ένα καλύτερο μέσον για να το πετύχουν. Αλλά κατά τούτο μαθαίνουν τι ακριβώς θέλουν.
Αν ένα κόμμα, μια εξουσία, μια κοινωνία δεν μπορούσε να μάθει τι ακριβώς θέλει από την πράξη, δεν θα ζούσαμε σε ιστορικό κόσμο. Ο κόσμος μας θα ήταν ο φυσικός. Μέσα του θα κατασκευάζαμε εργαλεία και πολιτεύματα, θα πριονίζαμε και θα χαράσσαμε πολιτική με τον ίδιον τρόπο, δηλαδή ελέγχοντας τα μέσα ως προς τον σκοπό που έχουμε εκάστοτε βάλει με τον νου μας. Ο Μαρξ λέει ότι η οργάνωση μιας ελεύθερης πολιτείας μπορεί να προκύψει μόνο στην πράξη και όχι ως εφαρμογή του επινοημένου από έναν θεωρητικό σχεδίου (σχετικά με την Κομμούνα του 1871). Γιατί; Ακριβώς γιατί τέτοιου είδους θεωρητικά προβλήματα δεν λύνονται με τεχνικό τρόπο, εφαρμόζοντας ένα σχέδιο. Λύνονται μόνο στην πράξη, γιατί μόνον αυτή περιέχει τα μη αναμενόμενα από τη θεωρία αποτελέσματα που απαιτούνται για να βρεθεί η λύση. Η πολιτική πράξη δεν είναι κατασκευή, θα πει η Άρεντ, γιατί η έκβασή της δεν προεξοφλείται.
Έτσι, ευτυχώς που η πολιτική δεν είναι η υλοποίηση ενός προγράμματος. Αν ήταν, δεν θα υπήρχε τυχαιότητα, άρα ούτε εξέλιξη. Η πολιτική δεν θα διέφερε από τη μηχανική. Δεν θα προέκυπτε κατά τη διαδικασία υλοποίησης ενός σχεδίου καμία δημιουργική απόκλιση σε σχέση με το σχέδιο. Το πιο απροσδόκητο πράγμα που μας συνέβη ποτέ ήταν ότι κάποτε αρχίσαμε να μιλάμε. Κανείς δεν μπορούσε να σχεδιάσει την κατασκευή της γλώσσας (σε ποια γλώσσα άλλωστε θα τη σχεδίαζε;). Έκτοτε όμως δεν σταματήσαμε να μιλάμε. Το μη αναμενόμενο είναι πολύ συχνά ολέθριο, οι περισσότερες μεταλλάξεις εμβίων είναι τέρατα, αλλά, όπως στην περίπτωση της γλώσσας, κάποτε προκύπτει μια δημιουργική εξέλιξη. Και αυτή καθίσταται αναγκαία άπαξ και εμφανιστεί. Τότε θα πούμε ότι μάθαμε εκ του αποτελέσματος τι ήταν αυτό που θέλαμε, που δεν μπορούσαμε να το ξέρουμε πριν.
Με άλλα σχέδια ήλθε η Αριστερά στην εξουσία και άλλα εφάρμοσε. Η εύκολη ερμηνεία της «μετάλλαξης» είναι πάντα η ψυχολογική: Έγιναν «λάθη» λένε, υπήρξε «προδοσία» λένε άλλοι. Το πιθανότερο είναι ότι η μη αναμενόμενη συμπεριφορά της πραγματικότητας πρόσφερε στην Αριστερά τη δυνατότητα να μάθει καλύτερα τι ήταν αυτό που ήθελε. Το λιγότερο που έμαθε σε αυτά τα λίγα χρόνια είναι η φύση της πολιτικής. Η πολιτική δεν είναι ποτέ η εφαρμογή ενός σχεδίου στην πραγματικότητα. Είναι μάλλον η εκμαίευση ενδιαφερουσών δυνατοτήτων από την πραγματικότητα.

Πλάκωσε ο Προυντόν και σκιάχτηκαν ο Μαρξ και ο Λένιν! (μέρος 2ο)

Σε όποιον ρωτά: "πού είναι η εργατική τάξη;" ο Μαρξ απαντά:

"Είναι εκεί όπου ένας άνθρωπος ή μια ομάδα ανθρώπων έχουν συνείδηση της ιστορικής αποστολής της εργατικής τάξης και αγωνίζονται να την εκπληρώσουν."

 Ας δούμε συγκεκριμένα πώς περιγράφει ο Μαρξ τον χαρακτήρα του κόμματος της εργατικής τάξης στο βιβλίο του Κριτική του Προγράμματος της Γκότα:

 "Τελική επιδίωξη του πολιτικού κινήματος της εργατικής τάξης είναι φυσικά η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας. Γι αυτόν το σκοπό χρειάζεται βέβαια προκαταρκτικά μια οργάνωση της εργατικής τάξης... Εκεί όπου η εργατική τάξη δεν είναι αρκετά καλά οργανωμένη για να διεξάγει μια αποφασιστική εκστρατεία ενάντια στην πολιτική εξουσία των κυρίαρχων τάξεων, επιβάλλεται, σε κάθε περίπτωση, να την ελκύσουμε με μία συνεχή ζύμωση ενάντια στην πολιτική στάση των κυρίαρχων τάξεων, στάση που είναι εχθρική απέναντί της. Διαφορετικά παραμένει ένα παιχνίδι στα χέρια αυτών των κυρίαρχων τάξεων".

Το κόμμα είναι μία μαχόμενη οργάνωση. Αυτή όμως η μάχη έχει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα: Προσανατολίζεται από τη γνώση των αντικειμενικών νόμων της ιστορικής εξέλιξης, που χαράζει τις προοπτικές της εργατικής τάξης και επιτρέπει να ανακαλύψουμε επιστημονικά, με την ανάλυση των αντικειμενικών συνθηκών τα μέσα για τη νίκη. Για το λόγο αυτό η πειθαρχία, σε μια ανάλογη μαχητική οργάνωση δεν μπορεί να στηρίζεται στον αλόγιστο μυστικισμό του αρχηγού, αλλά στην καθαρή επίγνωση του σκοπού, την επιστημονική γνώση και την κριτική των μέσων, την αντικειμενική ανάλυση των συνθηκών.
Αυτή η πειθαρχία, που αποτελείται από συνείδηση και διάγεια, εξασφαλίζει τον μεγαλύτερο δυνατόν συντονισμό του κόμματος, απαιτώντας ένα διαρκές ανέβασμα του επιπέδου συνείδησης και πνευματικής ανάπτυξης του καθενός και της καθεμιάς για να σφυρηλατηθεί έτσι το όργανο της απελευθέρωσης της εργατικής τάξης.
Πώς θα μπορούσε το κόμμα να αναπτύξει στη μάχη όλη του την αποτελεσματικότητα, αν δεν μπορούσε να δράσει ως ένα οργανωμένο σύνολο, αν ανεχόταν να συνεχίζουν να θεωρούνται ως εποικοδομητικά μέρη του όλου άτομα ή ομάδες τα οποία λειτουργούν ως "δούρειοι ίπποι" μεταφέροντας συνειδητά ή ασυνείδητα την ιδεολογία του εχθρού στο εσωτερικό του κόμματος και λειτουργώντας εξ αντικειμένου διαλυτικά;
Ο ταξικός εχθρός ανεξάρτητα από το ρόλο, τη μορφή ή την ιδιότητα που έχει, αποτελεί ένα σύνολο οργανωμένο. Η διασπορά των δυνάμεων μπροστά του, οδηγεί σε αποτυχία. Η αδυναμία, λοιπόν, της εργατικής τάξης προέρχεται από την επιτυχή,συνήθως, τακτική του ταξικού της εχθρού που είναι γνωστή ως "διαίρει και βασίλευε". Από εδώ προκύπτει η συνεχής ανάγκη για τον αγώνα ενάντια στον καιροσκοπισμό, ο οποίος, με κάθε μορφή του εκφράζει πάντα τη διείσδυση της ιδεολογίας της κυρίαρχης τάξης στις γραμμές της εργατικής τάξης.
Βασικό καθήκον, επομένως, του κόμματος είναι να αγωνίζεται ακαταπόνητα για να συγκροτήσει και να αποκαταστήσει την ενότητα της τάξης. Να μεταμορφώσει αυτήν την ταύτιση, που προκύπτει από τους όρους του παραγωγού της υπεραξίας, και που αποτελεί τη μηχανιστική, την αυτοδύναμη, την αφηρημένη ενότητα της τάξης, σε μια ζωντανή ενότητα και σε συνειδητή και θεληματική ενέργεια, προσανατολισμένη στη μάχη για την συντριβή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
 Μια τέτοια αντίληψη για το κόμμα αποκλείει κάθε δογματισμό. Χαρακτηριστικά, ο Λένιν έγραφε στο βιβλίο του "Τι είναι οι ' φίλοι του λαού' και πώς πολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες":

"Δεν μπορεί να υπάρχει δογματισμός εκεί όπου το μοναδικό και υπέρτατο κριτήριο της θεωρίας βρίσκεται μέσα στην αντιστοιχία της με την πραγματική πορεία της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης."

Ο δογματισμός θα καταδίκαζε στην αδυναμία το εργατικό κόμμα: θα το καθιστούσε ανίκανο να καθορίσει τη στρατηγική και την τακτική του με βάση μια συγκεκριμένη ανάλυση της πραγματικότητας της στιγμής. Αυτή η συγκεκριμένη ανάλυση προαπαιτεί τη συμμετοχή όλων, την προσεκτική χρησιμοποίηση της προσωπικής πείρας του καθενός. Το κόμμα αποκτά τότε αυτήν την ανώτερη ιδιότητα γνώσης, που αφομοιώνει τους ιδιαίτερους πειραματισμούς κάθε μέλους του, χάρη στην κοινή σε όλους επιστημονική μέθοδο. Η κριτική κι η αυτοκριτική αποτελούν το νόμο  ανάπτυξης αυτής της γνώσης, η οποία αποτελεί την προϋπόθεση της αποτελεσματικής δράσης, δηλαδή της νίκης της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.

Πλάκωσε ο Προυντόν και σκιάχτηκαν ο Μαρξ και ο Λένιν!

Ουδέν κακόν, αμιγές καλού. Αν δεν είχαμε τη χτεσινή παράσταση του " γάτος γαμεί, γάτος σκούζει" στην πόλη μας, μπορεί να μην ξεσκονίζαμε ποτέ τα παλιά μας διαβάσματα. Κι ακόμα χειρότερα, να πηγαίναμε στο επικείμενο Συνέδριό μας με πρόχειρο ιδεολογικό εξοπλισμό -ακόμα και στην κωλότσεπη- την ώρα που οι περιστάσεις επιβάλλουν να κουβαλάμε βαριά κι ασήκωτα ιδεολογικά μπαγκάζια για να μην πηγαίνουμε πέρα- δώθε ανάλογα με το τι μας λαχαίνει κάθε φορά..

Πρώτη φίρμα, λοιπόν, στην πόλη μας ο θεωρητικός του αναρχισμού κι αν δεν τον γνωρίσουμε καλά, θα συνεχίσουμε να μην κατανοούμε ορισμένες αντιδράσεις συγκεκριμένων κατοίκων της πόλης μας. Κι η δική μας Αριστερά όχι απλά νιάζεται για την αλληλοκατανόηση αλλά εν πολλοίς επιδίδεται στην κατάχρησή της- ενίοτε μαζοχιστικά!
Να δούμε συνοπτικά το πρόγραμμα του Προυντόν μήπως και κατανοήσουμε κάποιες αλλόκοτες συμπεριφορές συμπολιτών μας.( Κι επιπλέον, επειδή κάπου στον αντίποδά του, μάλλον, εδράζονται οι βασικές μας οι αρχές).  Όχι πως έχουν μπει πολλοί  εξ αυτών στον κόπο να τον διαβάσουν σχολαστικά αλλά σίγουρα κατέχουν την συνθηματολογία του. Γράφει λοιπόν ο Πιερ- Ζοζέφ Προυντόν στο Confessions d'un Revolutionnaire (Εξομολογήσεις ενός Επαναστάτη):

Όχι πια κόμμα
Όχι πια εξουσία.
Απόλυτη ελευθερία του ανθρώπου, του πολίτη.
Με τρεις λέξεις, να η επαγγελία της πολιτικής και κοινωνικής πίστης.

Ο ισχυρισμός ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε το σοσιαλισμό χωρίς ένα σοσιαλιστικό κόμμα των εργαζόμενων δεν έχει χάσει καθόλου την επικαιρότητά της για τους σύγχρονους αναρχικούς.

Αποτελεί αντίφαση, γράφει ο Προυντόν, οτι η κυβέρνηση μπορεί κάποτε να είναι επαναστατική, κι αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι είναι κυβέρνηση. Μόνο η κοινωνία, η μάζα που έχει διαπεραστεί από σύνεση, μπορεί η ίδια να επαναστατικοποιηθεί, γιατί μόνη μπορεί να αναπετάσσει έλλογα τον αυθορμητισμό της... όλες οι επαναστάσεις... πραγματοποιήθηκαν χάρη στον αυθορμητισμό του λαού.

Η προυντονική λατρεία του αυθόρμητου έχει ένα μυστικιστικό θεμέλιο. Ο Προυντόν δεν κατόρθωσε - γιατί ποτέ δεν ανέλυσε επιστημονικά τις ιδεολογίες ούτε τις κοινωνικές τους ρίζες- να ανακαλύψει ότι "οι κυρίαρχες ιδέες είναι οι ιδέες της κυρίαρχης τάξης"  και συνεπώς, ότι κάθε εγκατάλειψη στο "αυθόρμητο" θα επέτρεπε να θριαβεύσουν οι ιδέες της κυρίαρχης τάξης.
Παραγνωρίζοντας όμως με τον τρόπο αυτό το ρόλο της ιδεολογίας της κυρίαρχης τάξης στη σκέψη και τη δράση των υποταγμένων μαζών, προσφέρει στο αυθόρμητό τους ένα είδος αρετής η οποία είναι μυστηριώδης και φαίνεται να πηγάζει από τη θεία πρόνοια.

Ο λαός είναι εκείνος, γράφει, που με τον καιρό, χωρίς θεωρία, με τις αυθόρμητες δημιουργίες του, τροποποιεί, μεταρρυθμίζει, απορροφά τα σχέδια των πολιτικών και τις θεωρίες των φιλοσόφων, και ο οποίος, δημιουργώντας διαρκώς μια νέα πραγματικότητα, μεταβάλλει ακατάπαυστα τη βάση της πολιτικής και της φιλοσοφίας.

 Εδώ, σύμφωνα με την αντίληψή του, έχουμε να κάνουμε με μιαν εξέλιξη της ιστορίας, που μπορεί να συγκριθεί με την ανέλιξη της φύσης. Μια οργανική βλάστηση του νέου. χάρη στους αιώνιους νόμους της τάξης" και του "νόμου της ανάπτυξης, χάρη στη σύμφυτη στην ανθρωπότητα λογική".
Από αυτό το credo στη Λογική την εγγενή στην εξέλιξη της ιστορίας - τη σύμφωνη με τη θέληση της θείας πρόνοιας- πηγάζει το βασικό πολιτικό συμπέρασμα του Προυντόν: "Μια επανάσταση είναι μια έκρηξη της οργανικής δύναμης, μια ανέλιξη της κοινωνίας από τα έσω προς τα έξω. Είναι θεμιτή στο βαθμό που είναι αυθόρμητη, ειρηνική και παραδοσιακή".
Έτσι ο Προυντόν, επειδή δεν καταπιάστηκε με μια θεμελιακή κριτική των ιδεολογιών και δεν αποκάλυψε τις ταξικές ρίζες τους, προσδένεται στην ουρά της αστικής ιδεολογίας.. Κι αυτό,

• εξαιτίας του αναρχισμού του, που μεταθέτει τον ατομικισμό- χαρακτηριστικό νόμο της αστικής κοινωνίας- σε συνθήματα για απατηλές επαναστάσεις.
• εξαιτίας του ρεφορμισμού του, που βαφτίζει επανάσταση εκείνο που είναι η προσαρμογή και μόνο και τα απαραίτητα μπαλώματα της καπιταλιστικής αστικής κοινωνίας η οποία προσπαθεί να ξεπεράσει, δίχως να απρνηθεί τον εαυτό της, τις αντιθέσεις που γεννούν τα διάφορα αναπτυξιακά της στάδια.
• εξαιτίας του μικροαστικού του πνεύματος, που δεν κριτικάρει τον καπιταλισμό από τα αριστερά, δείχνοντας τις αντιθέσεις που τον υπονομεύουν, ακαι το αναγκαίο ξεπέρασμά τους από τη μετάβαση στο αντίθετό του: τον σοσιαλισμό. Αντιθέτως, κάνει την κριτική του από τα δεξιά, κηρύχνοντας τη συμφιλίωση και την άμβλυνση των αντιθέσεων: μια ειδυλλιακή, δηλαδή, κι αδύνατη επιστροφή σε ένα τεχνητό ή φιλελεύθερο στάδιο του καπιταλισμού, που οι ίδιοι του οι νόμοι οδηγούν σε μία αυξανόμενη συγκεντρωποίηση και σε έναν αμείλικτο ιμπεριαλισμό.

Το κόμμα, σύμφωνα με την αντίληψη του Μαρξ, σχηματίζεται και σφυρηλατείται μέσα σε ένα συνεχή αγώνα ενάντια σε αυτή την μικροαστική ιδεολογία, στην οποία ο προυντονισμός έδωσε τη συστηματική της μορφή. Ο Μαρξ, αντί να εγκαταλείψει την εργατική τάξη στον αυθορμητισμό, στην αλογιστία και στην τύφλωση του ενστίκτου- που στην πραγματικότητα δεν είναι παρά μια παρόρμηση η οποία πηγάζει από τις προλήψεις που εντυπώθηκαν στις μάζες από την κυρίαρχη τάξη- τονίζει το ρόλο της συνείδησης και της επιστήμης. Το Κόμμα είναι ο συνειδητός εκφραστής του πραγματικού ιστορικού κινήματος. υπενθυμίζουμε τον ορισμό του Μαρξ:

" Το ζήτημα δεν είναι να ξέρουμε τι ο άλφα ή ο βήτα προλετάριος, ή ακόμα κι ολόκληρο το προλεταριάτο, θέτει στιγμιαία ως σκοπό του. Το ζήτημα είναι να μάθουμε τι ακριβώς είναι το προλεταριάτο και τι ιστορικά οφείλει να κάνει σύμφωνα με την υπόστασή του".

 Το Κόμμα δεν είναι λοιπόν η μηχανική συνισταμένη, μια απλή άθροιση των αυθόρμητων επιθυμιών του καθενός από τα μέλη του, θεωρούμενα ως απομονωμένα άτομα, όπως συμβαίνει στην αστική τάξη. Ούτε είναι ένα άθροισμα οργανώσεων, που το έχουμε συλλάβει με βάση αυτό το πρότυπο, αλλά ένα σύστημα, ένα "σύνολο", ένας ζωντανός οργανισμός.
Ο σκοπός του είναι η κατάληψη της κυβέρνησης και της εξουσίας στο όνομα της εργατικής τάξης. Η μαρξική- λενινιστική επιστήμη των αντικειμενικών νόμων της ανάπτυξης τού επιτρέπει να ανακαλύψει τα μέσα με τα οποία θα πετύχει αυτόν τον σκοπό.Τέτοιο είναι το θεμέλιο της ενότητας του Κόμματος.
Μόνον αυτή η ενότητα μας επιτρέπει να προσανατολίζουμε κάθε στιγμή την εργατική τάξη, καλλιεργώντας σ' αυτήν τη συνείδηση της ενότητάς της ως τάξης και να την κινητοποιεί να εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή.
Με τη βοήθεια του Κόμματος η εργατική  τάξη αποκτά συνείδηση του εαυτού της και του ρόλου της. Η εργατική τάξη δεν είναι απλά μια συλλογή εργαζομένων που διαδραματίζουν τον ίδιο ρόλο, των παραγωγών υπεραξίας στο σύνολο του καπιταλιστικού συστήματος. Μόνο χάρη στο Κόμμα, με τη σοσιαλιστική συνείδηση που καλλιεργεί στην εργατική τάξη, μετατρέπεται σε μια μοναδική δύναμη προσανατολισμένη στην καταστροφή αυτού του συστήματος, αποτελώντας την άρνησή του. Με τη βοήθεια του Κόμματος που πραγματοποιεί "τη συγχώνευση του σοσιαλισμού και του εργατικού κινήματος" η τάξη δεν παραμένει απλά τάξη ¨καθ' εαυτή" αλλά γίνεται τάξη "για τον εαυτό της", για να ξαναχρησιμοποιήσουμε το λόγο του Χέγκελ και του Μαρξ. Μόλις χαλαρώνουν οι δεσμοί ανάμεσα στη εργατική τάξη και το κόμμα της, μάζες προλεταρίων ξαναπέφτουν στο πεδίο έλξης της αστικής τάξης ή, ακόμα χειρότερα, και κομμάτων της άκρας ή φασίζουσας Δεξιάς.


(συνεχίζεται στην επόμενη δημοσίευση στο μπλογκ)

Αιώνας εμπορίου (Τάσος Λειβαδίτης)

Αιώνας εμπορίουH προσφορά κι η ζήτηση ρυθμίζουνε την κοινωνία
έλεγε ο μεγάλος αδερφός μου Mαρξ. Ένα μικρό, ανήθικο
εμπόριο
κάθε χειρονομία, κάθε λέξη, κι η πιο κρυφή σου σκέψη ακόμα,
μεγάλα λόγια στις γωνιές των δρόμων, οι ρήτορες σαν τους
λαχειοπώλες
διαφημίζοντας όνειρα για μελλοντικές κληρώσεις
τα αισθήματα στο Xρηματιστήριο, στα λογιστικά βιβλία
δούναι και λαβείν, πίστωση, χρέωση,
ισολογισμοί, εκπρόθεσμες συναλλαγματικές, μετοχές,
χρεώγραφα
κι ας κλαίει αυτή η γυναίκα στο δρόμο, τί σημασία έχει;
«ζούμε σε μια μεγάλη εποχή», οι παπαγάλοι δεν κάνουν
ποτέ απεργία
μικροί, ανάπηροι μισθοί αγορασμένοι με νεκρές
περηφάνειες
γνώση αβέβαιη, πληρωμένη μ’ όλη τη βέβαιη νιότη σου,
βρέχει νομίσματα, οι άνθρωποι τρέχουν σαν τρελοί να τα
μαζέψουν
νομίσματα όλων των εποχών, ελληνικά, ρωμαϊκά, της Bαβυλώνας,
δολάρια ασημένια
η βροχή είναι πυκνή, ανελέητη, πολλοί σκοτώνονται
πλανόδιοι έμποροι αγοράζουνε τα πτώματα ― θα χρειαστούν
μεθαύριο
σαν ανεξόφλητες αποδείξεις της «μεγάλης μας εποχής»,
κι αυτούς τους λίγους στίχους χρειάστηκε ένα ολόκληρο
θησαυροφυλάκιο πόνου, για να τους αποσπάσω
απ’ τη φιλάργυρη αιωνιότητα, σαν τοκογλύφοι οι μέρες μας
μάς κλέβουν τη ζωή, τί ζέστη, θε μου, κι όμως βρέχει,
τί καιρός, μα δε θα μου τη σκάσετε εμένα, κύριοι,
είμαι ιδιοφυία στο είδος σας, πίστωση, χρέωση,
ο Pοκφέλλερ άρχισε
πουλώντας καρφίτσες. Θα χτίσω, λοιπόν, κι εγώ ένα μεγάλο
προστατευτικό σπίτι
με τις πέτρες που μου ρίξατε
σ’ όλη τη ζωή μου.

κομμουνιστικό μανιφέστο , σε 10 λεπτά!